Khó có thể diễn tả được hết cảm giác khoan khoái, dễ chịu khi vừa đặt chân đến vùng đất thơ mộng này. Không gian mát lành và tinh khiết cộng hưởng thêm những sắc màu và đường nét bình yên của xóm, làng tạo thành món quà vô giá đầu tiên giúp du khách thanh lọc tâm hồn trước khi bước vào khám phá những giá trị đặc sắc của du lịch cộng đồng Mai Châu.

Vốn từ lâu đã nổi tiếng là địa điểm du lịch cộng đồng hấp dẫn của Hòa Bình và các vùng lân cận, Mai Châu vài năm trở lại đây còn được biết đến nhiều hơn với đặc sản du lịch mang cái tên rất mới mẻ: homestay. Đây là loại hình "du lịch xanh” lý tưởng đối với những du khách yêu thích khám phá văn hóa tại các vùng đất mới và mong muốn được trải nghiệm chân thực cuộc sống của người dân địa phương. Khi đi du lịch homestay, thay vì ở khách sạn hay nhà nghỉ và hưởng thụ những tiện ích sẵn có, du khách sẽ ở ngay tại nhà của người dân bản địa để "3 cùng” như một thành viên của gia đình (cùng ăn, cùng ở, cùng lao động). Bằng cách trực tiếp tham gia sinh hoạt đời thường với chủ nhà, du khách có cơ hội tuyệt vời để "sống khác” một cách trọn vẹn.

Chị Hà Thị Nhung - chủ homestay Thuyết Nhung xóm Hịch 2, xã Mai Hịch (Mai Châu) sửa soạn nơi ở gọn gàng, sạch sẽ để phục vụ nhu cầu nghỉ ngơi của du khách.

Trong chuyến du lịch Việt Nam đầu tiên của mình, ông Michael T. John (Sydney, úc) lựa chọn Mai Châu là một trong những điểm "nhất định phải đến” cùng với các địa danh nổi tiếng khác như vịnh Hạ Long (Quảng Ninh), Hội An (Đà Nẵng), Phú Quốc (Kiên Giang), Nha Trang, Hà Nội... Để lên kế hoạch cho chuyến du lịch kéo dài 2 tháng tại Việt Nam, ông John đã dành nhiều thời gian tìm hiểu và rất thích thú với những thông tin có được về Mai Châu. ông hào hứng chia sẻ: "Tôi đã đi du lịch nhiều nơi trên thế giới và thường lựa chọn hình thức homestay. Với tôi, việc sống chung với người dân bản địa tại nhà của họ là cách tuyệt vời nhất để có thể hòa mình vào nền văn hóa địa phương, trải nghiệm tour du lịch văn hóa theo đúng nghĩa. Mai Châu của các bạn nhiều lần được các tạp chí uy tín trên thế giới giới thiệu là địa điểm du lịch văn hóa đem lại cho du khách những trải nghiệm thú vị. Chính vì thế, tôi quyết định đến với vùng đất này và sau 3 ngày trải nghiệm homestay ở nơi đây, tôi hoàn toàn hài lòng với quyết định đó”.

Ba ngày ở Mai Châu là 3 ngày thực sự đáng nhớ với Michael T. John và nhóm bạn cùng tour. Họ rất hào hứng khi tham gia sinh hoạt với gia đình chủ nhà thân thiện và dễ mến là anh Thuyết, chị Nhung tại homestay Thuyết Nhung (xóm Hịch 2, xã Mai Hịch). Một ngày của họ bắt đầu từ sáng sớm tinh mơ, khi sương còn giăng dày đặc khắp không gian và gió lạnh ùa vào khi du khách mở toang cửa sổ. Hoạt động đầu tiên là tập thể dục buổi sáng. Nếu muốn đạp xe dọc theo những con đường mòn xinh đẹp của xóm làng thì gia đình đã có sẵn cả chục xe đạp thể thao dành cho khách. Còn nếu chỉ muốn đi bộ để thư thái hít thật sâu vào lồng ngực khí tiết trong lành của trời đất nơi đây thì bạn vẫn cảm thấy nguồn năng lượng dồi dào đang được truyền đi khắp cơ thể.

Bữa sáng đạm bạc với cơm lam chấm muối vừng, nhấp thêm chén chè mạn là cả chủ, cả khách sẵn sàng cùng nhau vác dao, vác cuốc ra đồng ruộng. Sau khi thử sức với công việc đồng áng của nhà nông, du khách có thể đi bộ ra suối Xia gần đó để hóng mát. Hang Lộng cách suối Xia không xa, là nơi du khách có thể tiếp tục tìm đến trong hành trình khám phá vùng đất mới.

Xã Mai Hịch cũng như các xã vùng xa thuộc huyện vùng cao Mai Châu, đều là những nơi có cảnh quan thiên nhiên hoang sơ gần như chưa bị tác động bởi bàn tay con người. Điều đó tạo nên quần thể du lịch cộng đồng có tính kết nối cao và sức hút đặc biệt đối với những du khách đam mê khám phá. Bạn có thể tùy chọn chỗ ăn nghỉ bất kỳ tại bản Lác, bản Văn hay homestay nào đó trong một bản của xã Mai Hịch. Bởi dù ở đâu bạn cũng có thể dễ dàng trải nghiệm đầy đủ các sản phẩm du lịch đặc trưng nhất của Mai Châu với loại hình du lịch liên bản. ở đây, các xóm làm du lịch cộng đồng chỉ cách nhau vài phút đạp xe. Trong 138 xóm của huyện, mới có 15 xóm làm du lịch cộng đồng và đang nỗ lực phát triển hình thức homestay để hấp dẫn du khách. Trong một ngày, với một chiếc xe đạp, du khách có thể ghé thăm nhiều nơi và lần lượt khám phá những giá trị khác biệt để có những trải nghiệm du lịch phong phú. Ngoài ra, đến nay, tại Mai Châu đã khai thác thành công tuyến du lịch đi bộ. Các bản có điểm dừng chân của tuyến này thuộc các xã: Phúc Sạn, Đồng Bảng, Bao La, Pà Cò, Cun Pheo, Piềng Vế, Nà Phòn, Xăm Khòe, Mai Hịch, Mai Hạ, Chiềng Châu... Sự liên thông giữa các địa danh giống như những mảng màu tươi sáng của một bức tranh hài hòa tạo thành thung lũng Mai Châu nhỏ xinh và cuốn hút.

Trải nghiệm đáng nhớ nhất khi du lịch "3 cùng” ở Mai Châu, có thể với bạn là cảm giác lạ lẫm khi cả chục người cùng ngủ chung trong một chái nhà sàn, mỗi người một tấm đệm, tấm chăn, cái gối và chỗ ngủ đó được riêng tư hóa đơn giản bằng cách dùng tấm vải ri đô ngăn cách... Có thể với tôi là những lần vác cuốc ra đồng, mướt mải đào mương, tát nước và sung sướng reo vang khi bắt được một con cá dưới suối Xia... Có thể với người khác lại là những bữa ăn đầm ấm bên bếp lửa quyện lẫn mùi mắc khén thơm nồng, là những câu chuyện "nhập gia, tùy tục” thấm đẫm giá trị nhân văn của người bản xứ, là những đêm giao lưu văn nghệ say sưa trong vòng xòe và dặt dìu trong câu hát hay đơn giản là những đêm trăng thanh, gió mát, sao giăng đầy trời mà không đâu ở thành phố có được...

Ấn tượng của mỗi du khách hoàn toàn khác nhau nhưng chắc chắn đó đều là những trải nghiệm quý giá để mỗi khi nhắc đến Mai Châu, ai cũng thấy thân thuộc.

Thu Trang