(HBĐT) - Vào thời điểm này cách đây 2 năm, tại xóm Phiêng Sa, xã Đồng Bảng (Mai Châu) xảy ra 1 vụ ngộ độc do ăn phải nấm độc hái trên rừng. Vụ ngộ độc khiến 5 người trong 1 gia đình bị mắc, 2 người trong số đó đã tử vong, 3 trường hợp còn lại phải nhập viện cấp cứu điều trị tại Trung tâm chống độc - Bệnh viện Bạch Mai. Theo báo cáo giám sát phòng - chống ngộ độc thực phẩm năm 2015, toàn tỉnh xảy ra 6 vụ ngộ độc thực phẩm với 326 ca mắc, 2 ca tử vong do ngộ độc nấm. Năm 2016 xảy ra 7 vụ với 177 ca mắc, không có trường hợp tử vong. Đáng lo ngại hơn cả là việc cứu chữa, điều trị các ca ngộ độc do nấm hết sức khó khăn.
Kể từ đầu năm 2017 đến nay, toàn tỉnh chưa ghi nhận ca ngộ độc thực phẩm. Thời điểm này, ngộ độc nấm đang là lưu ý hàng đầu bởi thông thường từ khoảng tháng 2 - 4 có mưa phùn cũng là mùa các loại nấm dại mọc. Nhiều người dân ở vùng sâu, vùng xa có thói quen hái nấm trên rừng về ăn. Theo đồng chí Trần Hoàng Dương, Trưởng khoa Hồi sức cấp cứu - Bệnh viện Đa khoa tỉnh, triệu chứng ngộ độc nấm dễ nhận thấy là loạn nhịp thở, chóng mặt, buồn nôn, rối loạn tiêu hóa, co giật, rối loạn thần kinh, tim mạch, hôn mê và tê liệt thần kinh trung ương. Tuy nhiên, tùy thuộc vào loại nấm mà người bệnh có các biểu hiện cụ thể. Chẳng hạn ngộ độc sớm triệu chứng xuất hiện sau ăn 30 phút đến 2 giờ, tối đa là 6 giờ có biểu hiện buồn ngủ, chóng mặt, khó chịu, ảo giác, giật cơ, co giật, đau ngực, khó thở, buồn nôn, có thể giãn đồng tử, kích thích vật vã… Nếu là ngộ độc nặng, biểu hiện triệu chứng muộn (thường sau khi ăn nấm từ 6 – 12 giờ), bệnh nhân nôn, đau bụng, tiêu chảy nhiều, đái nước tiểu vàng, da vàng dần, chảy máu chân răng, máu cam, nôn và đi ngoài ra máu, đái máu, đái ít dần. Bệnh nhân thường tử vong nhanh trong vài ngày do suy gan nặng, chảy máu nhiều nơi và co giật.
Cán bộ y tế xã Thung Nai (Cao Phong) truyền thông về ngộ độc thực phẩm cho người dân.
Trước nguy cơ ngộ độc nấm có thể xảy ra, ngành y tế đã có văn bản đề nghị các đơn vị triển khai các biện pháp phòng - chống ngộ độc do nấm độc, tổ chức hướng dẫn y tế tuyến cơ sở trong sơ cứu, cấp cứu, điều trị bệnh nhân bị ngộ độc do ăn nấm độc. Đặc biệt tập trung truyền thông các biện pháp phòng - chống ngộ độc do nấm độc đến hộ gia đình, những cộng đồng có thói quen thu hái, chế biến và sử dụng nấm dại làm thức ăn. Trong tháng 3 sẽ tổ chức 2 lớp tập huấn, hướng dẫn cho cán bộ y tế thôn, bản thuộc 2 huyện Đà Bắc, Mai Châu thực hiện công tác truyền thông tại vùng có nhiều người dân giữ thói quen ăn nấm dại.
Theo khuyến cáo của các bác sỹ: Đa số trường hợp ngộ độc nấm đều rất nặng, phần lớn tử vong do tổn thương, suy gan nặng, suy hô hấp. Các ca ngộ độc nấm đều phải chuyển tuyến trên điều trị, khả năng cứu sống ít do bệnh nặng, chi phí điều trị tốn kém. Bình thường, khi ăn nếu có biểu hiện ngộ độc trước 6 tiếng kể từ thời điểm ăn, y tế cơ sở có thể để lại để điều trị triệu chứng, truyền dịch, bù nước. Với những trường hợp xảy ra ngộ độc chậm sau 6 tiếng là nấm rất độc, lúc này, nếu không hôn mê cần gây nôn cho người bệnh, uống than hoạt tính để hấp thụ độc tố.
Những vụ ngộ độc nấm dẫn đến tử vong đều do người dân sử dụng nấm mọc hoang, trường hợp ngộ độc nấm phần lớn là người dân vùng sâu, vùng xa, sử dụng nấm mọc ở ven rừng, bãi cỏ… Theo kinh nghiệm của người xưa, nấm có màu sắc sặc sỡ thường là nấm độc. Tuy nhiên, trên thực tế việc nhận biết nấm độc hay không độc rất khó, có những nấm người dân sử dụng bị ngộ độc nhìn bề ngoài rất “hiền lành” có màu trắng muốt, màu vàng nhạt. Vì thế, để phòng nguy cơ ngộ độc nấm gây hậu quả nặng nề, người dân tuyệt đối không ăn các loại nấm mọc hoang trong rừng.
BM