Trên những cánh đồng, chim sẻ ríu rít gọi mùa lúa chín thơm nồng, trĩu hạt. Những giọt sương trong vắt đọng trên từng bông lúa vàng nặng trĩu như vương vấn không muốn rời, dưới ánh nắng ban mai dịu nhẹ, cánh đồng bừng sáng lên đẹp vô cùng. Con đường làng rộn lên tiếng nói cười của các bà, các mẹ, các chị đi gặt lúa. Ngày mùa đã về trên muôn nẻo làng quê.
Mới ngày nào đi dọc các cánh đồng quanh khu vực thành phố Hòa Bình, Lương Sơn, Kỳ Sơn và thị trấn Mai Châu... là hình ảnh lúa xanh mướt như một tấm thảm. Mấy cô, cậu học trò tụ tập ra giữa cánh đồng chụp ảnh, cánh đồng lúa xanh mát làm nền đẹp nên thơ cho bao nhiêu bức ảnh nhí nhảnh. Bây giờ lúa chín vàng, lung linh trong nắng sớm đẹp hơn cả khi lúa đang thì con gái. Cánh đồng lúa vào mùa gặt như một tấm lụa vàng óng ánh dài vô tận, dưới ánh nắng chói chang của mùa hạ “thảm lụa” ấy trở nên rực rỡ được tạo bởi những hạt lúa vàng căng mẩy là ước mơ, là khao khát hay chính là giọt mồ hôi bao ngày nay đã hóa thân. Một làn gió thoảng qua chở đầy hương lúa mới thơm thơm, mùi ngai ngái của rơm, rạ, mùi của bùn, đất tạo nên mùi hương đặc trưng của ngày mùa.
Dưới cái nắng chói chang như đổ lửa, tiếng bà con í ới gọi nhau dậy từ rất sớm khi mặt trời chưa ló lên để ra đồng. Mùa gặt, dưới cánh đồng lúa chín vàng ươm, các mẹ, các chị đưa liềm soàn soạt lia nhanh, từng bó lúa trĩu hạt được trải đầy mặt ruộng. Vang khắp cánh đồng là tiếng nói chuyện ríu rít xua tan những mệt nhọc. Mùa gặt nhấp nhô nón lá trên đồng. Ngày mùa, chao nghiêng cánh cò trắng, mùa gặt, những châu chấu, cào cào, muồm muỗm... bay kín một khoảng trời, đám trẻ con thi nhau bắt về chế biến thành những món ăn thú vị. Ngày mùa, trên những cánh đồng là tiếng máy tuốt lúa rền vang, rộn rã tiếng nói, cười...
Những giọt mồ hôi của các mẹ, các chị lăn dài trên má nhưng dường như niềm vui rạng ngời vẫn đong đầy trong những đôi mắt làm nên bao vụ lúa bội thu. Bà Đinh Thị Lý, phường Tân Hòa, thành phố Hòa Bình tươi cười “Năm nay lúa được mùa khi cầm những bó lúa chắc mẩy trên tay, dường như mọi nhọc nhằn đều tan biến hết. Đầu mùa rét đậm kéo dài, nhà nông tìm đủ cách chống rét cho lúa, tuy nhiên càng cuối vụ càng thuận lợi, ít sâu bệnh. Nhưng quan trọng hơn, thắng lợi của vụ chiêm - xuân năm nay là kết quả của sự chuyển mình mang tính đột phá khi chuyển đổi giống lúa theo hướng chất lượng, hàng hóa cao. Nhà tôi cấy 800 m2 ước tính phải đạt 5 tạ thóc”. Mọi người đang gặt trên ruộng vẫn hỏi về giống lúa mới của nhà hàng xóm. Lúc mệt rủ nhau lên bờ ngồi nghỉ dưới bóng cây râm mát cùng chia nhau ngụm nước chè xanh và bông đùa vài câu chuyện phiếm thêm gắn kết tình xóm giềng.
Mặt trời xuống núi, trên bờ ruộng là những bó lúa chất thành đống để chờ máy tuốt. Trước kia, người nông dân phải chở lúa về nhà, bây giờ đa số tuốt ngay tại ruộng giúp giảm công sức. Sau vài giờ rền vang tiếng máy tuốt là những bao tải lúa được cho lên xe chở về nhà, bao vất vả, nhọc nhằn đã có được thành quả.
Công đoạn phơi lúa cũng rất gian lan, tất cả mọi nhà đều ngóng mây, trông trời mà thấp thỏm lo âu. Nhìn thấy ông kéo mây đen đến là cả nhà bỏ cả bát cơm, người cầm bàn chang cào, người cầm chổi, người đi lấy bao đựng, nhanh tay thu lại cho kịp trước khi cơn mưa đổ xuống. Mùa hạ, mưa giông đến rất nhanh chẳng cần báo trước như thử thách sự nhanh nhẹn của nhà nông. Không gì khổ bằng lúa ướt, chỗ lúa bị ướt phải phơi, hong khô thật kỹ chứ không lúa sẽ bị mốc gạo ăn không thơm. Thế mới biết, để có hạt gạo, người nông dân phải vất vả đến nhường nào. Hạt gạo là “hạt vàng” để có được hạt gạo là bao giọt mồ hôi quyện vào đất, là những đêm mưa giông thức trắng sợ nước dâng ngập lúa.
Sau những ngày thu hoạch vất vả, hạt thóc được phơi khô và mang đi xát để chọn mẻ gạo ngon nhất mỗi nhà làm lễ cơm mới đầu tiên của mùa vụ cúng tổ tiên như nhắc nhở nỗi vất vả làm nên hạt thóc để thêm yêu quý, nâng niu thành quả lao động của người nông dân. Năm tháng trôi qua nhưng mùi riêng của rơm, rạ, mùi của lúa mới và của những giọt mồ hôi trên những thửa ruộng vẫn còn nguyên vẹn.
Tản văn của Thu Thủy
.jpg)
Phát triển bởi ICT GROUP.
.jpg){kind=avatar}
.jpg){kind=avatar}
