Với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, nhiều nét văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số, vùng đất Mường Thàng - Cao Phong đang đẩy mạnh khai thác lợi thế để phát triển du lịch.

Du lịch cộng đồng (DLCĐ) xóm Mỗ, xã Bình Thanh từ lâu là điểm đến được nhiều đoàn khách trong nước, quốc tế yêu thích trên hành trình khám phá, trải nghiệm du lịch Hòa Bình. Cảnh quan hoang sơ với ruộng bậc thang, dòng suối nhỏ, nhịp cầu bắc ngang cùng những nếp nhà sàn với kiến trúc làng Mường xưa độc đáo làm nên vẻ đẹp cuốn hút cho điểm DLCĐ. Đến xóm Mỗ, du khách cảm nhận cuộc sống an yên, gặp gỡ những người dân Mường thân thiện, mến khách khi dạo quanh xóm nhỏ. Ghé thăm ngôi nhà sàn Mường 200 năm tuổi mà nghe người già kể chuyện ngày xưa, về những di sản văn hóa còn lưu giữ cho đến ngày nay sẽ là trải nghiệm đáng nhớ.

Trong chuyến tham quan xóm Mỗ, du khách Trần Thị Phương Anh (Hà Nội) chia sẻ: Thời gian lưu lại nơi này, tôi cảm thấy vui, thú vị khi được hòa mình vào cuộc sống sinh hoạt bình dị của người dân, như: cùng vào bếp làm bánh, đồ xôi, chế biến những món ăn dân dã, bắt ốc, bắt cá ngoài suối…      

Theo đồng chí Nguyễn Ngọc Nhất, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện, không chỉ xóm Mỗ mà tại nhiều xóm, bản của huyện đang sở hữu tài nguyên cảnh quan tự nhiên, nét văn hóa độc đáo có thể khai thác phát triển du lịch. Ngoài cảnh đẹp núi đồi, sông suối, thác nước, hang động, trên địa bàn huyện còn có hệ thống ruộng bậc thang đặc sắc, tập trung ở các xã Thạch Yên, Hợp Phong. Trong đó, xã Hợp Phong đang thực hiện mô hình DLCĐ – sinh thái xóm Mừng từ năm 2023. Mô hình có sự tham gia của người dân với sự hình thành một số homestay lưu trú như Nhà Tím Homestay, Mừng Retreat Glamping, Thung Mây Homestay.

Bên cạnh khai thác lợi thế cảnh quan, giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa, đồng bào dân tộc thiếu số ở xóm Mừng còn có cách làm sáng tạo là trồng hoa trên khu ruộng bậc thang canh tác lúa truyền thống trước đây. Cánh đồng hoa rực rỡ khoe sắc bốn mùa đã tạo điểm nhấn thu hút du khách từ khắp nơi đến tham quan, trải nghiệm. Đến nay, vườn hoa xóm Mừng trở thành điểm check - in đẹp siêu thực, địa chỉ "hot search” của giới trẻ, các gia đình. Trên đà phát triển du lịch, một số dịch vụ theo đó được mở mang, đáp ứng nhu cầu của khách, như: cho thuê trang phục truyền thống điểm bán hàng lưu niệm, nông sản địa phương, các món ẩm thực dân tộc Mường… Từ đó, đời sống của đồng bào Mường nơi đây có sự giao lưu văn hóa, cải thiện nguồn sinh kế bền vững.

Những năm gần đây, từ nguồn vốn của các chương trình mục tiêu quốc gia, trọng tâm là Chương trình phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng, vật chất kỹ thuật du lịch; bảo tồn văn hóa phục vụ phát triển sản phẩm du lịch; đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực cho người dân tham gia hoạt động du lịch. Trên địa bàn huyện có 3 điểm DLCĐ đang hoạt động, gồm: xóm Mỗ, xã Bình Thanh; xóm Tiện, xã Thung Nai; điểm DLCĐ – sinh thái xóm Mừng, xã Hợp Phong.

Bên cạnh đó, cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm hỗ trợ tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá điểm đến; định hướng xây dựng, phát triển sản phẩm du lịch hấp dẫn trên cơ sở bảo vệ giá trị cốt lõi của cộng đồng phù hợp với đối tượng và thị trường khách nội địa yêu thích khám phá cảnh quan, văn hóa và khách trẻ đám mê các cung đường phượt, khách nước ngoài… Huyện cũng tích cực phối hợp với các doanh nghiệp, đơn vị lữ hành triển khai chương trình kết nối, xây dựng tour trải nghiệm du lịch đa dạng các điểm đến khám phá cảnh quan, trải nghiệm du lịch nông nghiệp, DLCĐ.