(HBDT) - Dêểnh kuổi năm 2018, vu̒ng kâl ăn tlải kỏ mủi (KATKM) kuố tính ản vớ rôô̭ng tôống ziḙ̂n tích khwáng 9.839 ha. Tloong rỉ, tlêênh 47% la̒ ziḙ̂n tích mởi tlôông va̒ thơ̒i ki̒ kiển thiết kơ bán, cho thẩi xư̭ fát chiến meḙnh wê̒l ziḙ̂n tích ku̒ng nhơ kwiết tâm dâ̒w tư kuố kác diḙ̂ fương. Twi nhiên lơ̒i zái cho ba̒i tỏn fát chiến bê̒n vưng lo̭i kâl chú lư̭c ni̒ chăng fái ớ nhửng kon xổ wê̒l ziḙ̂n tích. Thâ̭m chỉ ngươ̭c la̭i, tốc dô̭ za tăng ziḙ̂n tích tloong va̒i năm khânh ni dang tlớ thee̒nh thắch thức fát chiến KATKM kuố to̒n tính.

Tăng ziḙ̂n tích – tăng ngwi kơ "bế” kwi hwă̭ch

Ó chí la̒ lo nga̭i, nả da̒ thee̒nh thư̭c tể dang ziḙ̂n tha ớ hwiḙ̂n Tân La̭c, vu̒ng bưới fát chiến meḙnh tloong va̒i năm khânh ni. Thew di̭nh hưởng kuố Ngi̭ kwiết xổ 10-NQ/HU wê̒l "Fát chiến vu̒ng bưới dó, bưới da xeenh tlêênh diḙ̂ ba̒n hwiḙ̂n, zai dwa̭n 2013 – 2020”, kác kấp wí Dáng, chỉnh kwiê̒n, diḙ̂ fương va̒ nhân zanhwiḙ̂n Tân La̭c da̒ kỏ xư̭ chiến biẻn pớ nhâ̭n thức dêểnh hă̒nh dôô̭ng wê̒l fát chiến kác lo̭i kâl tlôông ha̒ng hwả, tloong rỉ chú lư̭c la̒ bưới dó, bưới da xeenh. Xo vởi thơ̒i diếm ban hă̒nh Ngi̭ kwiết năm 2013 tống ziḙ̂n tích to̒n hwiḙ̂n 109,7 ha, kuổi năm 2018 da̒ tăng lêênh khwáng 1.046,8 ha, vươ̭t 90,32% xo ku̒ng mṷc tiêw dêểnh năm 2020. Kṷ thế năm 2015, ziḙ̂n tích bưới tăng lêênh 558,4ha, tăng kấp 5 lâ̒n ziḙ̂n tích xo ku̒ng năm 2013.


Nôông zân xa̭ Tứ Nê (Tân La̭c) meḙnh za̭n kái ta̭w vươ̒n a̭p dớ dâ̒w tư chwiên kănh kâl bưới dó, zoong la̭i zả tli̭ thu nhâ̭p kaw

Thew deẻnh zả kuố hwiḙ̂n Tân La̭c: kwiết tâm vớ rôô̭ng ziḙ̂n tích tlôông bưới thew hưởng xán xwất ha̒ng hwả tâ̭p chung da̒ ta̭w bước dô̭t fả meḙnh cho kinh tể nôông ngiḙ̂p kuố hwiḙ̂n. Kâl bưới da̒ thư̭c xư̭ thee̒nh kâl xán fấm ha̒ng hwả ta̭w tha zả tli̭ xán xwất kaw. Thu nhâ̭p bi̒nh kwân kuố ngươ̒i zân tlôông bưới dó da̭t 700 tliḙ̂w dôô̒ng/ha/ năm, kả biḙ̂t kỏ hô̭ thu da̭t tlêênh 1 tí dôô̒ng/ ha/ năm

Chính hiḙ̂w kwá kinh tể vươ̭t chô̭i da̒ ta̭w khức hút meḙnh cho kâl bưới nỏi rieng va̒ kác lo̭i KATKM nỏi chung. Ha̒ng ngi̒n hô̭ zân tlêênh diḙ̂ ba̒n hwiḙ̂n Tân La̭c da̒ kái ta̭w vươ̒n ta̭p, kác fṷc ti̒nh tla̭ng dất kô kă̒n dớ vớ rôô̭ng ziḙ̂n tích tlôông bưới. Ti̒nh tla̭ng tăng ziḙ̂n tích tlôông bưới chăng kỏ kiếm xwát. Kwa deẻnh zả hiḙ̂w kwá 5 năm (2013 - 2018) Ngi̭ kwiết xổ 10-NQ/HU, Ban chấp ha̒nh Dáng bô̭ hwiḙ̂n Tân La̭c thắng thẳn nhi̒n nhâ̭n ha̭n chể kâ̒n khắc fṷc ngăi. Ta̭i môô̭ch xổ nơi ngươ̒i zân tư̭ ỉ xan úi rư̒ng, dất dô̒l xán xwất ta̭w dươ̒ng dôô̒ng mức dớ tlôông bưới, la̒ cho dất xỏi mo̒n, rướ tlôi, ánh hướng nguô̒n xinh thwí. Ngwi kơ "bế” kwi hwă̭ch tlôông bưới kuốwiḙ̂n Tân La̭c kỏ thế xắi tha, xḙ la̒ ánh hướng tiêw kư̭c dêểnh chất lươ̭ng ku̒ng nhơ xư̭ fát chiến bê̒n vưng kuố vu̒ng bưới Tân La̭c.

Ngỏ rôô̭ng tha to̒n tính, ngă̒nh Nôông ngiḙ̂p va̒ kác diḙ̂ fương dang chiến khai kiếm xwát ngwi kơ "bế” kwi hwă̭ch wê̒l ziḙ̂n tích kác lo̭i KATKM, tloong rỉ nối bâ̭t nhất la̒ kâl kam. Tỉnh dêểnh năm 2016, tôống ziḙ̂n tích tlôông kam to̒n tính da̭t tlêênh 3.066 ha, da̭t 99,10% xo vởi ziḙ̂n tích kwi hwă̭ch kam ản UBND tính fê zwiḙ̂t kuổi năm 2013 (thew "Kwi hwă̭ch vu̒ng xán xwất kam an twa̒n, tâ̭p chung tlêênh diḙ̂ ba̒n tính Hwa̒ Bi̒nh dêểnh 2020”). Nỏi chung tôống ziḙ̂n tích tlôông kam vấn fu̒ hơ̭p vởi kwi hwă̭ch. Twi nhiên, môô̭ch xổ hwiḙ̂n da̒ kỏ ziḙ̂n tích kam vươ̭t wki hwă̭ch nhơ: ki̒ Xơn vươ̭t 16,5 ha, ương Xơn vươ̭t 27,6 ha, Tân La̭c vươ̭t 272ha... Thew da̒ tăng kuố va̒i năm khânh ni, ziḙ̂n tích kâl kam nỏi riêng va̒ KATKM nỏi chung dang tiếp tṷc ản vớ rôô̭ng, zư̭ kiển năm 2020 xḙ vươ̭t xa ziḙ̂n tích kwi hwă̭ch kam kuố UBND tính fê zwiḙ̂t baw kuổi năm 2013.

Kấp thiết ra̒ xwát va̒ tăng kươ̒ng kwán lỉ kwi hwă̭ch

Dêểnh khảng 11/2018, to̒n tính kỏ 9.839 ha KATKM, chiểm 80% ziḙ̂n tích kâl ăn tlải kuố tính va̒ 5% ziḙ̂n tích KATKM to̒n kuốc. Tloong rỉ, ziḙ̂n tích kam khwáng 4.770 ha (2.697 ha kinh zwanh), ngiê 383 ha (247 ha kinh zwanh), bưới 4.212 ha (1.848 ha kinh zwanh), cheenh 474 ha (355 ha kinh zwanh). Wa̒i vu̒ng KATKM ta̭i kaw Fong (chiểm 30% ziḙ̂n tích KATKM to̒n tính), ka̭ ni̒ ziḙ̂n tích da̒ ản vớ rôô̭ng tha kác diḙ̂ fương khác, hi̒nh thă̒nh vu̒ng xán xwất kam chwiên kănh nhơ: vu̒ng kam ta̭i La̭c Thwí, Kim Bôi, La̭c Xơn; vu̒ng bưới dó ta̭i Tân La̭c, vu̒ng bưới Ziḙ̂n ta̭i Iên Thwí, Lương Xơn... Tống ziḙ̂n tích thơ̒i ki̒ kinh zwanh khwáng 5.174 ha. Kác lo̭i kâl ATKM dang tiếp tṷc khắng di̭nh vi̭ thể chú lư̭c khi̒ cho zả tli̭ thu nhâ̭p bi̒nh kwân bớ 400 – 500 tliḙ̂w dôô̒ng/ha/ năm, năng xwất bi̒nh kwân da̭t 293 ta̭/ha, xán lươ̭ng tlêênh 123.730 tẩn.

Ta̭i vu̒ng kam Kaw Fong, dôô̒ng chỉ Hô̒ Xwân Zủng, Fỏ Chú ti̭ch UBND hwiḙ̂n cho mắt: Ka̭i ni̒, to̒n hwiḙ̂n kỏ tlêênh 3.000ha KATKM, tloong dỏ riên kâl kam, ngiê kác lo̭i ziḙ̂n tích khwáng 2.600 ha. Ni la̒ ziḙ̂n tích thư̭c hiḙ̂n dủng thew kwi hwă̭ch kuố tính. Tloong thơ̒i zan dêểnh, hwiḙ̂n xḙ kwiết liḙ̂t thư̭c hiḙ̂n chú chương ó vớ rôô̭ng ziḙ̂n tích tlôông kam ớ kác vu̒ng wa̒i kwi hwă̭ch. Ha̭n chể tổi da tăng ziḙ̂n tích zẩn dêểnh bế kwi hwă̭ch.

Ku̒ng vởi hwiḙ̂n Kaw Fong, kác diḙ̂ fương xác di̭nh KATKM la̒ kâl tlôô̒ng chú lư̭c nhơ Tân La̭c, Kim Bôi, La̭c Thwí, Iên Thwí... dê̒w da̒ tăng kươ̒ng kác biḙ̂n fáp kwán lỉ kwi hwă̭ch. UBND hwiḙ̂n kôông khai, thôông tin rôô̭ng ra̭i dớ ngươ̒i zân, kác nha̒ dâ̒w tư mắt wê̒l ziḙ̂n tích, diḙ̂ ba̒n ản kwi hwă̭ch tlôông KATKM. Mă̭t khác kiếm xwát mức dô̭ za tăng ziḙ̂n tích bă̒ng kắch tiên chiê̒n, hưởng zâ̭n chiến dối tlôông kâl kác kỏ hiḙ̂w kwá hơn.

UBND tính chỉ da̭w, di̭nh hưởng: Vởi ziḙ̂n tích da̒ kỏ, kác vu̒ng TKATKM kuố tính tiếp tṷc dâ̒w tư vớ rôô̭ng thew dủng kwi hwă̭ch. Twi nhiên, dớ fu̒ hơ̭p thew ti̒nh hi̒nh thư̭c tể, UBND tính chí da̭w Xớ NN&PTNT ra̒ xwát, diê̒w chính, bố xung kwi hwă̭ch kâl kỏ mủi an twa̒n, tâ̭p chung tlêênh diḙ̂ ba̒n tính dêểnh năm 2020, di̭nh hưởng dểnh năm 2025 khwáng 17.531 ha. Tloong rỉ, dêểnh năm 2020, ziḙ̂n tích cho thu hwăch khwáng 7.384 ha, xán lươ̭ng tlêênh 166 ngi̒n tẩn da̭t tiêw chấn an twa̒n.

Bảm xát kwi hwă̭ch, UBND tính chí da̭w kác diḙ̂ fương tiếp tṷc ra̒ xwát kác vu̒ng xán xwất KATKM thw di̭nh hưởng fát chiến tâ̭p chung ta̭i kác vu̒ng kỏ diê̒w kiḙ̂n dâ̒w tư thâm kănh. Kác ziḙ̂n tích tlôông fân tản hwăch kác vu̒ng ó fu̒ hơ̭p, kâ̒n tăng kươ̒ng kwán lỉ tốt kwi hwă̭ch bă̒ng tiên chiê̒n, hưởng zâ̭n nôông zân chiến dối tlôông kâl khác. Dă̭c biḙ̂t kâ̒n kiên kwiết xứ lỉ kác tlươ̒ng hơ̭p fả rư̒ng, chiến dối dất rư̒ng dớ tl KATKM ớ dươ̭c ó kỏ tloong kwi hwă̭ch. Nhất di̭nh ó dớ bế kwi hwă̭ch la̒ ánh hướng bất lơ̭i dêểnh xư̭ fát chiến bê̒n vưng kuố vu̒ng KATKM.

Chiến tloo̭ng tâm nơng kaw chất lươ̭ng vu̒ng KATKM

Thơ̒i diếm kuổi năm 2018, tloong chiển di kôông tác kuố Bô̭ NN&PTNT TA̭I Hwa̒ Bi̒nh, Thử tlướng Lê Kuốc Zwanh da̒ nhẩn meḙnh: Hwa̒ Bi̒nh ku̒ng nhơ kác diḙ̂ fương tlêênh to̒n kuốc kâ̒n chiến tloo̭ng tâm dâ̒w tư cho KATKM, bớ wiḙ̂c dâ̒w tư với rôô̭ng ziḙ̂n tích, tức la̒ thew chiê̒w rôô̭ng xang wiḙ̂c kúng kổ nơng kaw chất lươ̭ng, hiḙ̂w kwá kinh tể kuố vu̒ng xán xwất – tức la̒ fát chiến thew chiê̒w khu. Ni la̒ zái fáp tloo̭ng tâm, them chốt dớ Hwa̒ Bi̒nh fát chiến bê̒n vưng vu̒ng KATKM

Ku̒ng vơie wiḙ̂c dâ̒w tư nơng kaw chất lươ̭ng xán fấm KATKM, kác hwa̭t dôô̭ng xúc tiển thương ma̭i luôn ản chủ tloo̭ng.


Kác zwanh ngiḙ̂p, HTX tích ư̭c xúc tiển thương ma̭i, zởi thiḙ̂w xán fấm ta̭i Lḙ̂ hô̭i KATKM tính Hwa̒ bi̒nh năm 2018.

Nhất chỉ kaw vởi ỉ ni̒, Fỏ Chú ti̭ch UBND tính Ngwiḙ̂n Văn Zủng tlaw dối: Thăi vi̒ vớ rôô̭ng ziḙ̂n tích, ka̭ ni̒ ngươ̒i tlôông KATKM tlêênh diḙ̂ ba̒n tính dang bảm xát lô̭ chi̒nh fát chiến bê̒n vưng, ưw viḙ̂t hơn cho lo̭i kâl dă̭c xán, dỏ la̒ xán xwất thew chuơ̭i ả tli̭ áp zṷng kác kwi chi̒nh ki̭ thwâ̭t tiên tiển nhơ an twa̒n thư̭c fấm, VietGAP, hư̭w kơ... nhă̒m nơng kaw chất lươ̭ng xán fấm va̒ mư̭c dô̭ bê̒n vưng kuố kác vu̒ng xán xwất KATKM

Dảng gi nhâ̭ la̒ ka̭ ni̒, vkác vu̒ng tlôông kâl ăn tlải kỏ môô̭ch xổ lo̭i KATKM thích ửng tốt ku̒ng diê̒w kiḙ̂n diḙ̂ fươ̭ng, chất lươ̭ng lươ̭ng kaw, ít hô̭t hwă̭c ó kỏ hô̭t, dú diê̒w kiḙ̂n xwất khấw nhơ kam V2, kam Marrs, kam C36, bưới dó... Nhơ̒ ản ủngw zṷng kác zôổng mởi, kheḙch bêḙ̂nh, áp zṷng kác kwi chi̒nh xán xwất tiên tiến, dôô̒ng bô̭ cho rêênh năng xwất bi̒nh kwân chung to̒n vu̒ng, chất lươ̭ng xán fấm tăng lêênh dảng kể, zả tli̭ thu nhâ̭p da̭t mức ốn di̭nh 400 – 500 tliḙ̂w dôô̒ng/ha/ năm

Dă̭c biḙ̂t tính mêê̒nh dang xâi zư̭ng ha̒ng lwa̭t kwiê̒n xớ hư̭w chỉ twḙ̂ cho xán fấm KATKM như chí zâ̭n diḙ̂ lỉ kam Kaw Fong; nha̭n hiḙ̂w tâ̭p thế bưới dó Tân La̭c, kam La̭c Thwí, kam ngiê Mươ̒ng Dô̭ng (Kim Bôi), ngiê Nam Xơn (Tân La̭c)... Dó la̒ nhửng thă̒nh kwá bước dâ̒w nối bâ̭t cho thẩi kwiết tâm thúc dấi xán xwất KATKM kuố to̒n tính. Dô̒ng thơ̒i la̒ nê̒n táng tốt dớ tiếp tṷc fát chiến bê̒n vưng vu̒ng KATKM thew hưởng xán xwất ha̒ng hwả tâ̭p chung, kỏ zả tli̭ za tăng kaw.

Thu Chang


KÁC TIN KHÁC


Thúc tấi fát tliến, nơng kaw hiḙ̂w kwá kinh tể tâ̭p thế

Kinh tể hơ̭p tác chăng tlí zúp ốn di̭nh pơ̭i fát tliến xán xwất, kinh zwănh mo̒ ko̒n la̒ tha ản wiḙ̂c la̒, tăng thu nhâ̭p, hô̭ tlơ̭ xwả tỏl, zám nge̒w, ốn di̭nh tơ̒i khôổng kuố thă̒nh biên. Thơ̒i zan kwa, xác di̭nh bai tlo̒ kôô̒ng pơ̭i tâ̒m kwan tloo̭ng luố fát tliến kinh tể tâ̭p thế (KTTT), tlêênh kơ xớ ta̒n kwi di̭nh kuố Tlung ương, tính Hwa̒ Bi̒nh i ta̒ lâ̭p ban hă̒nh ta̒n tlỉnh xắch hô̭ tlơ̭, ta̭w dôô̭ng lư̭c thúc tấi KTTT fát tliến. Kwa di̭ toỏng kóp kwan tloo̭ng paw fát tliến KT-XH kuố diḙ̂ fương.

Bu̒i Di̒nh Văn – gương lảng fát tliến kinh tể

Tloong ta̒n năm kwa, foong tla̒w dwa̒n biên, thănh niên bươ̭t khỏ la̒ kinh tể ản thuối tlé xa̭ Lô̭ Xơn, hwiḙ̂n Tân La̭c tích kư̭c hướng ửng. Ngă̒i ka̒ng kỏ tư̒ dwa̒n biên, thănh niên pă̒ng khát boo̭ng bươn lêênh la̒ ză̒w, zảm ngẳm ngi̭, zảm la̒ ti lêênh pớ hal pa̒n thăi tlẳng tí tlớ thă̒nh ta̒n thănh niên tiêw biếw la̒ kinh tể zói kuố hwiḙ̂n.

Tlí khổ PAPI năm 2023 tính Hwa̒ Bi̒nh tăng 23 bâ̭c: Nơng kaw hiḙ̂w kwá thư̭c thi ta̒n kác tlỉnh xắch, fṷc bṷ nhân zân tốt hơn

Thew Bảw kảw Tlí khổ hiḙ̂w kwá kwán tli̭ pơ̭i hă̒nh tlỉnh kôông kấp tính (PAPI) lâ̒n thử 15 ản Tlương tli̒nh Fát tliến Liên hơ̭p kuốc ớ Viḙ̂t Nam tê̒w pơ̭i Tlung tâm Bô̒i zươ̭ng kản bô̭ pơ̭i Viḙ̂n ngiên kửw khwa hoo̭c Mă̭t tlâ̭n Tố kuốc Viḙ̂t Nam kôô̒ng môô̭ch khổ tố tlức tloong nước bươ̒ kôông bổ mởi ni, năm 2023 Hwa̒ Bi̒nh da̭t ản 43,5493 diếm, ớ thử 20/63 tính, thă̒nh tloong ká nước wê̒l Tlí khổ PAPI, tăng 23 bâ̭c xo pơ̭i năm 2022, nă̒m tloong nhỏm tlung bi̒nh – kaw )nhỏm xếp thử 2). Kết kwá ni̒ ản dố ha̒i loo̒ng kuố mo̭l zân pơ̭i hiḙ̂w kwá thư̭c hti tlỉnh xắch, fáp lwâ̭t kuố Nha̒ nước, kwán tli̭ diḙ̂ fương kôô̒ng pơ̭i kung ửng zi̭ch bṷ kôông kuố tlỉnh kwiê̒n ta̒n kác kấp tí fṷc bṷ nhân zân.