(HBDT) - Ngo̒l Hwa, măi la̒ xa̭ Xuổi Hwa (Tân La̭c) chăng hố zănh la̒ buu̒ng tất nă̒m tloong kwi hwă̭ch buu̒ng lo̭i khu zu li̭ch hô̒ Hwa̒ Bi̒nh, Vi̭nh Ngo̒l Hwa hôô̭ng ká ngi̒n héc ta, kỏ Hô̒ Tiên, dôô̭ng Tiên, kắnh kwan, thiên nhiên thươi thôốch, khṷ tô̒l tluu̒ng diḙ̂p, dác hô̒ mêêng maang iên á la̒ khăi loo̒ng bất kử ăi ươ tlái ngiḙ̂m, khảm fả.

Zu kheéch thăm kwan, tlái ngiḙ̂m ta̭i xa̭ Xuổi Hwa (Tân La̭c). 

Ta̒n tôi tlớ la̭i thăm kác diḙ̂ zănh buu̒ng tất Xuổi Hwa paw zi̭p kuổi khaảng 6, tlơ̒i tloong xeenh, thơ̒i tiết dẳng noỏng nhơ zi̭w pớch khi zi chwiến tlêênh 435 (TF Hwa̒ Bi̒nh - Bi̒nh Thănh - Xuổi Hwa), twiển khả za̒i khwáng 30km ản zoong paw khai thác ba̒i năm năi êm thwâ̭n, Xe ô tô nhḙl nhaa̒ng lướt pớ ngá pa zôốc Kun têểnh tlô̭ diếm káng xỏm Liểm chí khwáng 30 fút thăi bi̒ hơn môô̭ch thiểng dôô̒ng hô̒ xoóc tuung mo̭l nhơ tlước ni. Zi chwiến tlêênh thwiê̒n têểnh kác xỏm Né, xỏm Liểm, xỏm Ngo̒l kám nhâ̭n ản ká khôông zan tlơ̒i tất, khôông dác baw la, bi̒nh iên bô ku̒ng. Ngo̒l hwa pớ lô gâi kwiển lwiển, nhở nhuung cho kheéch muôn fương. Kác xỏm pên vi̭nh Ngo̒l hwa kỏ kắnh kwan thiên nhiên thươi thôốch, thơ môô̭ng, hâ̒ng khṷ ba̭t nga̒n, haang dôô̭ng tư̭ nhiên hấp zâ̭n pơ̭i khỉ hâ̭w tloong lee̒nh. 

Bán Ngo̒l la̒ môô̭ch tloong kác bán ben loo̒ng hô̒ kôô̒ng pơ̭i tư̒ haang dôô̭ng ngwiên xơ. Bán chí kỏ khwáng 80 hô̭ zân chú iểw la̒ mo̭l zân tôô̭c Mươ̒ng, ko̒n lưw zư̭ tư̒ nét văn hwả chwiê̒n thôổng thôốch dḙp, tloong xinh hwa̭t, dơ̒i khôổng kuố ngươ̒i zân gâ̒n nhơ ko̒n ngwiên bḙn. Bán Ngo̒l ản WBNZ tính Hwa̒ Bi̒nh kôông nhâ̭n la̒ diếm zu li̭ch văn hwả kôô̭ng dôô̒ng zân tôô̭c Mươ̒ng tư̒ năm wê̒l tlước. Ta̒n mo̭l kaw thuối mởi ni kế la̭i iểng: Vi̭nh Ngo̒l Hwa, hô̒ Hwa tlước ni la̒ nơi ớ kuố tư̒ lwa̒i chim muông, thủ kwỉ…Nơi ni gẳn liê̒n pơ̭i ta̒n kâw ka kuố zân thwiê̒n, ké chơ̭: "Chơ̭ Bơ̒ thôốch nhất ho̒n Ngai/ Thác Bơ̒ thôốch nhất kô Mai paảnh haa̒ng”…” "Ăi zoong ho wê̒l miểng tiên ni̒/ Pên kiê khṷ Ngải, pên ni̒ Ngo̒l Hwa”… 

Tlêênh diḙ̂ ba̒n ko̒n kỏ dôô̭ng Hwa Tiên nă̒m lâng châ̒ng tlải khṷ pôl Bươ Zâm hăi khṷ Pa̒, thuô̭c diḙ̂ fâ̭n xỏm Ngo̒l la̒ môô̭ch khôông zan hwiê̒n bỉ thôi thúc mo̭l têểnh thi̒m hiếw, tlái ngiḙ̂m. Wo̒m dôô̭ng ză̭l 20m, hôô̭ng chơ̒ng 50m kôô̒ng bô ba̒n khổi nhṷ ká nhó. Kỏ khổi nhṷ khôống lô̒ "moo̭c” pớ chơ̒ lêênh nhơ Fâ̭t twa̭ twa̒ xen. Ko̒n kỏ tư̒ nhỏm tươ̭ng Fâ̭t nhó hơn nhấp nhô ớ pên. Kô̭t nhṷ dôô̭ng Hwa Tiên thôốch hiểm kỏ. Ti khu paw pên chiêw la̒ hô̒ dác tloong wắt, kỏ hủ khu têểnh 1m, kỏ hủ fắng lă̭ng, dác chí chơ̒ng ớ kaang thăi. Kác zái nhṷ mê̒m ma̭i puông thuổng ngỏ rất tḙp mă̭t, ka̭ no̒ kỏ ăi kó paw thi̒ ta̒n âm thănh nhơ thiểng kôô̒ng, thiểng chiêng, nhơ nê̒n táng văn hwả Mươ̒ng kố ngân nga baang woo̭ng ká bu hô̒ dác dêênh thơ. Paw ta̒n ngă̒i khaảng 3, kỏ tư̒ dwa̒n zu kheéch têểnh khu bư̭c xỏm Ngo̒l, vi̭nh Ngo̒l Hwa, dôô̭ng Hwa Tiên. Têểnh ni, zu kheéch kó thế hiếw thêm wê̒l dơ̒i khôổng văn hwả kuố mo̭l Mươ̒ng tloong ta̒n nếp nha̒ xa̒n thấp thwảng ben hô̒ hăi xen lâ̭n tloong ta̒n khu wâ̒n kâl ăn tlải xum xê. Ản tham za tlái ngiḙ̂m kuô̭c khôổng xinh hwa̭t thươ̒ng ngă̒i kuố ngươ̒i zân, thân thiḙ̂n, lởi la̒ kwen. Ản thướng thức kác mỏn ăn zân tôô̭c nhơ nhúc nảng, kả nảng, băng hâ̒ng… hăi la̒ kỏ thế che̒w thwiê̒n, kăw kả, ti bô̭, lew khṷ, thảm hiếm thẳng kắnh kuốc za dôô̭ng Ngo̒l hwa tí chiêm ngươ̭ng kác khổi nhṷ luung linh, hwiê̒n áw muôn hi̒nh va̭n tlaa̭ng…

Tloong ta̒n khaảng he̒, nhất la̒ pớ khaảng 5 têểnh khaảng 8 nơi ni̒ chỉnh la̒ thơ̒i diếm hwa̒ mêê̒nh paw ta̒n hwa̭t dôô̭ng chơ̒ dác tloong loo̒ng hô̒ Hwa̒ Bi̒nh. Thơ̒i diếm khăw pớ khaảng 9 têểnh khaảng 4 năm khăw thi̒ khôông zan iên ti̭nh, thư̭c xư̭ la̒ môô̭ch nơi ngí zươ̭ng twiḙ̂t bơ̒i ză̒nh cho kheéch zu li̭ch. Nểw kỏ thơ̒i zan ớ la̭i kwa têm i la̒ tlái ngiḙ̂m twiḙ̂t bơ̒i, ản ngẳm hwa̒ng hôn thuổng, bi̒nh minh lêênh, dă̭c biḙ̂t ta̒n ngă̒i no̒ tlăng laảng kám nhâ̭n ản khôông khỉ maách kuố xỏ pớ hô̒ lêênh. Ká môô̭ch loo̒ng hô̒ luung linh nhơ wa̒ng, nhơ pa̭c thew xoỏng dác…Zu kheéch kỏ thế zâ̭l khởm ka̭ 4 zơ̒ laảng tí kôô̒ng ngươ̒i zân bán diḙ̂ ti kất bỏ khởm tơ̭i têểnh ka̭ bi̒nh minh lêênh. Zu kheéch kỏ thế ngẳm tlo̭n wḙn ta̒n khwắnh khắc lăi dôô̭ng loo̒ng ngươ̒i, nhơ̒ di̭, tâm hô̒n ti̭nh lă̭ng la̭i khi rơ̒i xa nơi dô thi̭ tí têểnh pơ̭i kác laa̒ng bán chwiê̒n thôổng. 

Chi̭ Ngwiḙ̂n Bích Thwí, kwâ̭n Tâi Hô̒ (Ha̒ Nô̭i) chiê xé: Khi têểnh zu li̭ch ta̭i xa̭ Xuổi Hwa, ta̒n tôi ta̒ thi̒m hiếw wê̒l văn hwả chwiê̒n thôổng kuố zân tôô̭c Mươ̒ng, tlái ngiḙ̂m kuô̭c khôổng zán zi̭, zân za̭ nơi ni̒ pơ̭i kă̭p ản ta̒n ngươ̒i zân bán diḙ̂ chân chất, thân thiḙ̂n. Tin chắc ră̒ng, tloong tương lai, kôô̒ng xư̭ kwan tâm dâ̒w tư tư̒ hơn nươ, kác diḙ̂ diếm têểnh tlêênh diḙ̂ ba̒n xḙ la̒ diḙ̂ diếm zu li̭ch lỉ tướng cho ăi hảw "tlổn” khói kuô̭c khôổng xô bô̒, áp lư̭c nơi thă̒nh thi̭.

 


KÁC TIN KHÁC


Hwiḙ̂n Kaw Foong: Khai thác lơ̭i thể tí fát tliến zu li̭ch pê̒n bư̭ng

Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể wê̒l diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên, zi tích li̭ch xứ, văn hwả, zănh lam thẳng kắnh, ta̒n năm kwa, hwiḙ̂n Kaw Foong i ta̒ tliến khai dôô̒ng bô̭ ta̒n zái fáp khai thác tiê̒m năng tí fát tliến zu li̭ch. Ban Chấp hă̒nh Dáng bô̭ hwiḙ̂n (khwả XXVII) ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 04-NQ/HU, ngă̒i 22/11/2017 wê̒l fát tliến zu li̭ch hwiḙ̂n zaw dwa̭n 2017 - 2020, di̭nh hưởng têểnh năm 2030.

Hwiḙ̂n Mai Châw khơi nguô̒n văn hwả dớ fát chiến zu li̭ch

Mai Châw la̒ hwiḙ̂n vuu̒ng kaw, nhêw zân tôô̭c khinh khôổng nhơ Thải, Mươ̒ng, Kinh, Zaw, Môông… Mối zân tôô̭c kỏ nét văn hwả riêng ta̭w rêênh xư̭ da za̭ng, dôô̭c dảw. Xác di̭nh ản thể meḙnh kuố diḙ̂ fương, hwiḙ̂n Mai Châw luôn kwan tâm báw tô̒n, zư̭ zi̒n va̒ fát hwi zả tli̭ văn hwả kác zân tôô̭c dớ văn hwả tlớ thee̒nh "do̒n nuô̒ng” fát chiến zu li̭ch, bớ rỉ fát chiến kinh tể – xa̭ hô̭i, nơơng kaw dơ̒i khôổng nhân zân.

Hwiḙ̂n La̭c Xơn nhân rôô̭ng mô hi̒nh kác kâw la̭c bô̭ báw tô̒n, fát hwi zả tli̭ zi xán văn hwả

Vươ̒ la̒ diếm kă̭p văn hwả, kác kâw la̭c bô̭ (KLB) báw tô̒n fát hwi zả tli̭ văn hwả tlêênh diḙ̂ ba̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn ko̒n lad dươ̭c thưư̭c hă̒nh, môi tlươ̒ng cho ngḙ̂ nhân, nhưửng ngươ̒i am hiếw va̒ iêw thích văn hwả zân tôô̭c xinh hwa̭t, tâ̭p liḙ̂n, tlaw dối kinh ngiḙ̂m, ki̭ năng va̒ chiê̒n ră̭i cho thể hḙ̂ tlé.

Tliê̒n thôông hi̒nh ắnh văn hwả, kon mo̭l tính Hwa̒ Bi̒nh

Tính Hwa̒ Bi̒nh ản hăi dẳi têểnh la̒ bu̒ng tất kỏ bê̒ tă̒i li̭ch xứ, văn hwả, môô̭ch tloong ta̒n kải tlă̭ng kuố mo̭l Viḙ̂t kố, kư tlủ ớ tơ̒ tính khải Bắc mé ta̭p tlung kho̭m nhất ớ tính Hwa̒ Bi̒nh kôô̒ng nê̒n "Văn Hwả Hwa̒ Bi̒nh” nối thiểng i ta̒ kết tinh dêênh kải thôốch kuố bu̒ng tất, kon mo̭l Hwa̒ Bi̒nh

Lưw zư̭ zả tli̭ nê̒n “Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh” nối thiểng thể zởi

Hwa̒ Bi̒nh la̒ bu̒ng tất kố pớ mâ̭n ngă̒i, kôô̒ng pơ̭i ta̒n tlải khṷ pôl nổl doo̭c thew hưởng Dôông Nam, ti tôi pơ̭i tlải khṷ Tlươ̒ng Xơn ớ pên khải Tâi i ta̒ la̒ tha dêênh tư̒ bô̒n diḙ̂, thung lṷng kôô̒ng hḙ̂ thôổng, thư̭c bâ̭t foong fủ. Ngăl pớ thơ̒i tiê̒n xứ, kon mo̭l i ta̒ khởm té tha khôổng ớ nơi ni̒ tlêênh meénh tất ni̒, tí la̭i môô̭ch nê̒n văn hwả nối thiểng thể zởi - "Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh” (VHHB).