Xác định được hướng phát triển phù hợp, xóm Bước, xã Xăm Khòe (Mai Châu) đang trở thành điểm du lịch cộng đồng gắn với nông thôn mới nổi bật, có nhiều sản phẩm du lịch đặc sắc và hấp dẫn.
Hoài bão 10 năm trước
Đầu những năm 2010 được coi là vạch xuất phát để du lịch Mai Châu bắt đầu thực hiện một hành trình phát triển mới. Thống kê vào cuối năm 2011, toàn huyện mới có 11 nhà nghỉ, 54 hộ kinh doanh nhà nghỉ cộng đồng, 8 xã có hoạt động DLCĐ. Vận hành trong sự manh mún đó, tổng doanh thu từ hoạt động du lịch chỉ đạt khoảng 9,8 tỷ đồng/năm, cả năm đón trên 64,2 nghìn lượt khách du lịch, sản phẩm nghèo nàn cùng chất lượng dịch vụ thấp nên sức hút của vùng đất Mai Châu xinh đẹp không được đánh giá cao.
Không chỉ có sự phát triển èo uột của ngành du lịch, tình hình KT-XH của huyện cũng bộn bề gian khó. Khởi động Chương trình MTQG xây dựng NTM giai đoạn 2010 – 2020 cùng với toàn tỉnh, Mai Châu là một trong những địa phương có xuất phát điểm thấp nhất. Vào cuối năm 2010, số tiêu chí NTM bình quân của huyện mới đạt 4,7 tiêu chí/xã, toàn huyện có 10/22 xã thuộc vùng đặc biệt khó khăn, cơ sở hạ tầng thiếu và yếu, tỷ lệ hộ nghèo cao, sản xuất nông nghiệp hiệu quả thấp... Trong bối cảnh đầy thử thách, cả hệ thống chính trị huyện Mai Châu đã quyết tâm tìm hướng phát triển phù hợp và mang tính đột phá cho những năm tiếp theo.
Tại Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXIV, nhiệm kỳ 2010 – 2015, các đại biểu đã tập trung trí tuệ tham gia đóng góp ý kiến và đi đến thống nhất phương hướng, mục tiêu phát triển của 5 năm 2010 - 2015: Nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, phát huy sức mạnh đại đoàn kết các dân tộc, đẩy mạnh phát triển KT-XH, giữ vững QP-AN, phấn đấu đưa huyện Mai Châu thành điểm DLCĐ gắn với xây dựng NTM.
Đó là lần đầu tiên, lộ trình phát triển theo hướng DLCĐ gắn với xây dựng NTM được hoạch định trở thành nội dung cốt lõi trong nghị quyết đại hội Đảng bộ huyện. Bám sát định hướng đề ra, Huyện ủy tiếp tục ban hành Nghị quyết số 03 về phát triển DLCĐ gắn với xây dựng NTM giai đoạn 2011 – 2015. Có thể nói, đây là 2 quyết sách mang tính chất mở đường, cùng thể hiện một hoài bão lớn: đánh thức Mai Châu trên cơ sở phát huy 2 nguồn nội lực lớn nhất là phát triển DLCĐ và xây dựng NTM.
Khát vọng hướng tới tương lai
Xóm Bước (xã Xăm Khòe) có 100% dân số là người dân tộc Thái. Từ khi được quy hoạch thành điểm du lịch sinh thái, cả xóm chuyển lên địa điểm mới nằm trọn trên khu đồi được bao phủ bởi rừng cọ xanh với cảnh sắc thiên nhiên tuyệt đẹp, có sân vận động rộng, bãi để xe riêng phục vụ du lịch. Đây là mô hình DLCĐ gắn liền khai thác với tôn tạo, bảo tồn vẻ đẹp thiên nhiên cùng các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Thái Mai Châu. Cùng với sự đầu tư hiệu quả về cơ sở hạ tầng, càng ngày, các hoạt động DLCĐ của xóm càng chứng tỏ được sức hút. Xóm đã thành lập đội văn nghệ chuyên nghiệp, các gia đình chuyên tâm phát triển mô hình homestay để mỗi năm sẵn sàng đón hàng chục nghìn lượt du khách. Với lộ trình phát triển phù hợp, xóm Bước ngày nay đã thực sự trở thành điểm DLCĐ hấp dẫn, nổi bật trong quần thể "Bản người Thái gắn với du lịch” của toàn huyện.
Đồng chí Lường Văn Nhiêu, Phó Bí thư TT Đảng ủy xã Xăm Khòe cho biết: Trong nỗ lực tìm kiếm lộ trình phát triển phù hợp, Đảng bộ xã xác định bám sát định hướng chung của toàn huyện là phát triển DLCĐ gắn với xây dựng NTM. Tại Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2015-2020, mục tiêu định hướng đến năm 2020 là đưa Xăm Khòe trở thành xã DLCĐ gắn với xây dựng NTM. Kết quả đến nay, xã đã xuất sắc hoàn thành các chỉ tiêu nghị quyết, mục tiêu đạt chuẩn NTM cũng hoàn thành sớm hơn 1 năm so với kế hoạch đề ra. Đây chính là động lực to lớn để Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Xăm Khòe cùng nhau tiến bước trên con đường phát triển mới, kiên định hướng tới mục tiêu trở thành một xã DLCĐ gắn với xây dựng NTM điển hình của toàn huyện, toàn tỉnh.
Cũng như xã Xăm Khòe, nhiều địa bàn đang cùng hiện thực hóa khát vọng đánh thức Mai Châu bằng cách đi trên con đường phát triển mà Đảng bộ huyện đã hoạch định 10 năm trước. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXV tiếp tục xác định mục tiêu: Phấn đấu đến năm 2020, huyện Mai Châu thành điểm DLCĐ gắn với xây dựng NTM. Đây tiếp tục là "kim chỉ nam” cho các hoạt động phát triển DLCĐ gắn với xây dựng NTM tại Mai Châu, đồng thời củng cố thêm sức mạnh để Đảng bộ, chính quyền các cấp triển khai đồng bộ nhiều quyết sách quan trọng khác: Nghị quyết số 04 của BCH Đảng bộ huyện về chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi gắn với xây dựng NTM và phát triển du lịch giai đoạn 2016 – 2020; Đề án phát triển du lịch huyện Mai Châu giai đoạn 2015 – 2020, tầm nhìn đến năm 2030; Nghị quyết số 06 của BTV Tỉnh ủy về xây dựng huyện Mai Châu trở thành Điểm du lịch quốc gia vào năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030; Quy hoạch phát triển Điểm du lịch quốc gia Mai Châu và các quy chế quản lý hoạt động du lịch trong vùng quy hoạch... Những quyết sách về phát triển DLCĐ gắn với xây dựng NTM không những thể hiện quyết tâm chính trị của Đảng bộ, chính quyền mà còn tạo được sự đồng thuận cao của cộng đồng các dân tộc trong huyện.
Sau 10 năm thực hiện hành trình của "ý Đảng, lòng dân”, khát vọng đánh thức Mai Châu đang dần được hiện thực hóa thông qua những kết quả KT-XH toàn diện. Về xây dựng NTM, đã có 6 xã đạt chuẩn là Mai Hạ, Chiềng Châu, Tòng Đậu, Vạn Mai, Xăm Khòe, Nà Phòn; các xã còn lại cũng đang phấn khởi đi trên con đường phát triển chung, rút dần khoảng cách so với đích cần vươn tới. Nhìn lại cột mốc 10 năm trước, NTM huyện Mai Châu đã đi được một chặng đường dài với nguồn lực mạnh mẽ nhất là sự phát triển vươn tầm của ngành du lịch. Đến thời điểm này, tại tỉnh, Mai Châu là địa phương duy nhất đã được quy hoạch trở thành Điểm du lịch quốc gia vào năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Theo Điều 7, Nghị định số 92/2007/NĐ-CP về các điều kiện để được công nhận là Điểm du lịch quốc gia, du lịch Mai Châu đang ở rất gần đích cần vươn tới. Tuy nhiên, theo Luật Du lịch năm 2017, vì không còn danh mục điểm du lịch quốc gia mà chỉ có quy định về khu du lịch quốc gia và khu du lịch cấp tỉnh, nên mục tiêu gần nhất mà du lịch Mai Châu đang hướng tới là được công nhận khu du lịch cấp tỉnh vào năm 2020, tạo cơ sở để trình Thủ tướng Chính phủ bổ sung quy hoạch Mai Châu thành khu du lịch quốc gia. Chắc chắn, đây sẽ là cột mốc đầy ý nghĩa trên hành trình phát triển, để huyện Mai Châu sẵn sàng trở thành điểm DLCĐ gắn với xây dựng NTM tiêu biểu nhất của toàn tỉnh.