Đại biểu Đặng Bích Ngọc, Phó trưởng đoàn chuyên trách phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Hòa Bình phát biểu thảo luận tại hội trường sáng 16/6.
Quyết sách lớn từ tầm nhìn nhân văn
Cơ bản đồng tình với dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân và dự thảo nghị quyết của Quốc hội về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ mẫu giáo từ 3 - 5 tuổi và báo cáo giải trình, tiếp thu ý kiến của Bộ Giáo dục và Đào tạo, ĐBQH Đặng Bích Ngọc khẳng định: đây là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước được cử tri và Nhân dân rất mong chờ. Chủ trương này là luồng gió mới, là nguồn động viên, khích lệ rất lớn để các gia đình gặp khó khăn yên tâm cho con em đến trường. Đồng thời thể hiện sự quan tâm lớn của Bộ Chính trịvề chính sách an sinh xã hội.
Trong đó, việc ban hành dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân thể hiện tính nhân văn sâu sắc, bảo đảm sự công bằng, phù hợp với thực tế tại nhiều địa phương. Đặc biệt là các địa bàn đông dân cư, khi Nhà nước chưa thể đáp ứng được đầy đủ hệ thống trường công lập. Việc Quốc hội bấm nút thông qua Nghị quyết tại kỳ họp này sẽ là căn cứ cho các bộ, ngành, địa phương và cơ sở giáo dục triển khai thực hiện ngay từ năm học 2025 - 2026.
Đồng tình về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng (Điều 1) của dự thảo Nghị quyết, đại biểu cho rằng, dự thảo đã thể hiện đầy đủ tinh thần và yêu cầu chỉ đạo của Bộ Chính trị, bảo đảm bao quát đầy đủ đối tượng trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông trong cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, không phân biệt công lập hay dân lập, tư thục và vùng miền. Điều này bảo đảm sự công bằng trong xã hội, đặc biệt là giải quyết rất lớn áp lực cho các gia đình ở những nơi phải cho con học ở các trường tư thục, dân lập.
Đại biểu cho rằng, quy định chỉ áp dụng với công dân Việt Nam là phù hợp và đầy đủ. Việc dự thảo Nghị quyết mở rộng đối tượng miễn, hỗ trợ học phí đến đối tượng là học sinh tại các cơ sở giáo dục ngoài công lập thể hiện sự công bằng trong tiếp cận giáo dục; phù hợp với Hiến pháp, Luật Giáo dục, Nghị định của Chính phủ đã quy định về thực hiện miễn, giảm, hỗ trợ học phí với nhiều đối tượng trước đây.
Thực tiễn thời gian qua, ngân sách nhà nước đã thực hiện miễn, giảm, không thu học phí cho một số đối tượng. Tuy nhiên, phạm vi và đối tượng chưa bao quát được toàn diện, dẫn đến nhiều nơi, nhiều gia đình gặp khó khăn về kinh tế khi cho con đi học, ảnh hưởng đến quyền của trẻ em, ảnh hưởng đến tiến độ, mục tiêu phổ cập giáo dục. Điều này cũng góp phần khuyến khích phát triển giáo dục ngoài công lập, tăng cường xã hội hóa giáo dục, đây là mục tiêu mà Đảng, Nhà nước đã đặt ra.
Về chính sách miễn, hỗ trợ học phí, đại biểu thống nhất cao với quy định "Ngân sách Trung ương hỗ trợ đối với các địa phương chưa cân đối được ngân sách để thực hiện chính sách miễn, hỗ trợ học phí theo quy định”. Đây cũng là trăn trở, lo lắng đối với các tỉnh thu ngân sách khó khăn, chưa tự cân đối được thu, chi. Vì vậy, quy định này sẽ tạo điều kiện cho các tỉnh chủ động lập dự toán báo cáo Bộ Tài chính bổ sung nguồn kinh phí còn thiếu từ ngân sách Trung ương, bảo đảm sự công bằng cho các tỉnh trong thực hiện việc miễn, giảm học phí, để cả nước cùng tổ chức thực hiện đồng bộ, thống nhất kịp thời trong năm học 2025 - 2026.
Bổ sung thêm chính sách hỗ trợ trực tiếp tiền ăn cho gia đình có hoàn cảnh khó khăn
Đối với dự thảo nghị quyết của Quốc hội về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ mẫu giáo từ 3 - 5 tuổi, ĐBQH Đặng Bích Ngọc cho rằng, để thực hiện nhiệm vụ đến năm 2030 hoàn thành phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ mẫu giáo từ 3 - 5 tuổi, việc ban hành nghị quyết này là rất cần thiết để thực hiện mục tiêu trên.
"Thực tiễn hiện nay, tỷ lệ huy động trẻ mẫu giáo mới đạt 93,6%, giáo dục mầm non ở những nơi vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn tỷ lệ trẻ em chưa ra lớp vẫn còn nhiều, nếu như chúng ta không đưa ra giải pháp đồng bộ, quyết liệt thì rất khó có thể thực hiện mục tiêu này”, đại biểu lý giải.
Về cơ chế, chính sách thực hiện tại khoản 5, Điều 3 của dự thảo quy định ưu tiêu phát triển mầm non ở miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo, bãi ngang ven biển, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn, địa bàn có khu, cụm công nghiệp, khu chế xuất. Theo đại biểu, ngoài đầu tư về mạng lưới trường, lớp cơ sở vật chất, trang thiết bị, số lượng giáo viên theo định mức đối với các vùng đặc thù, Nhà nước cần bổ sung thêm chính sách hỗ trợ trực tiếp tiền ăn cho các cháu, nhất là các đối tượng gia đình nghèo, trẻ khuyết tật, các cháu có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn để động viên các gia đình cho trẻ đến lớp, bảo đảm sự công bằng trong chính sách; giúp các cháu hòa nhập, xóa tan mặc cảm, có điều kiện để được đi học. Đây là chính sách rất nhân văn của Đảng, Nhà nước, chế độ ta.
Bùi Hiển
Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh