Xác định rõ vai trò "4 tại chỗ” trong công tác bảo đảm an ninh trật tự (ANTT) ở cơ sở, từ năm 2020, xã Lạc Thịnh (Yên Thủy) đã xây dựng và kiện toàn 47 tổ dân cư tự quản tại 11 xóm, phố. Mô hình đang phát huy hiệu quả, góp phần giữ vững ổn định ANTT, huy động được sức mạnh toàn dân tham gia bảo vệ bình yên tại các khu dân cư.

Các thành viên tổ dân cư tự quản số 2, phố Sấu, xã Lạc Thịnh (Yên Thủy) tham gia cùng lực lượng Công an, quân sự, bảo vệ an ninh trật tự tại cơ sở tuyên truyền pháp luật lưu động trên địa bàn.

Theo Thiếu tá Bùi Thanh Quang, Trưởng Công an xã Lạc Thịnh, xuất phát từ thực tiễn và chủ trương "lấy dân làm gốc”, đơn vị đã chủ động tham mưu cấp ủy, chính quyền triển khai mô hình "Tổ dân cư tự quản” tại 11/11 xóm, phố. Đây là mô hình tự quản, tự giác của chính người dân trên địa bàn, hoạt động dưới sự chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền và hướng dẫn nghiệp vụ của Công an xã.

Các tổ dân cư tự quản phối hợp chặt chẽ với lực lượng Công an trong tuần tra, kiểm soát, tuyên truyền pháp luật, vận động nhân dân phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật. Ngay sau khi thành lập, các tổ dân cư tự quản số 2 và số 3 của phố Sấu đã phối hợp cùng Công an xã vây bắt thành công hai đối tượng từ nơi khác đến trộm cắp tài sản. Đây là minh chứng rõ nét cho hiệu quả mô hình, cho thấy sự gắn kết chặt chẽ giữa nhân dân và lực lượng Công an trong công tác giữ gìn ANTT ở cơ sở.

Ông Phạm Thanh Hoàn, Tổ trưởng tổ dân cư tự quản số 2, phố Sấu chia sẻ: "Mô hình đã tạo chuyển biến rõ nét trong nhận thức của người dân. Mọi người không còn thờ ơ hay phó mặc, mà chủ động tham gia giữ gìn an ninh nơi sinh sống. Các tổ không chỉ tuyên truyền pháp luật, vận động phòng chống tội phạm mà còn hòa giải mâu thuẫn, giữ gìn sự đoàn kết trong cộng đồng.” Với sự vào cuộc tích cực của các tổ tự quản, phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc được đẩy mạnh, ý thức cảnh giác của nhân dân được nâng cao. 

Thiếu tá Bùi Thanh Quang thông tin: Từ năm 2020 đến nay, các tổ dân cư tự quản trên địa bàn đã phát hiện, trực tiếp tham gia giải quyết trên 20 vụ việc liên quan đến ANTT. Các tổ còn phối hợp tổ chức 17 buổi tuyên truyền pháp luật, hơn 30 lượt tuần tra an ninh, vận động 100% hộ dân và cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn ký cam kết chấp hành quy định về phòng cháy chữa cháy. Đồng thời, tích cực phối hợp giám sát, quản lý các đối tượng chấp hành án ngoài cộng đồng, hỗ trợ 8 người chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập xã hội.

Ngay từ khi mô hình "Tổ dân cư tự quản” được triển khai, các thành viên đã được tập huấn, hướng dẫn về cách thức hoạt động, quyền và trách nhiệm của mỗi thành viên trong tổ. Thông qua các buổi họp xóm, sinh hoạt tổ, các thành viên được tuyên truyền nâng cao cảnh giác, hướng dẫn cách nhận diện và phản ánh các hành vi vi phạm pháp luật, được trực tiếp lên tiếng, nêu ý kiến với chính quyền về các vấn đề liên quan đến ANTT ở khu dân cư.

Bên cạnh đó, các tổ dân cư tự quản còn làm tốt công tác hòa giải các mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân, không để phát sinh thành điểm "nóng”. Sự đoàn kết, gắn bó trong khu dân cư được nâng cao, người dân không chỉ quan tâm đến việc giữ gìn an ninh mà còn tích cực hỗ trợ nhau trong lao động sản xuất, xây dựng đời sống văn hóa. Điển hình là trong phong trào xây dựng "Tổ phòng cháy chữa cháy cơ sở”, người dân tại các tổ dân cư tự quản đã tự nguyện đóng góp kinh phí, công sức để trang bị phương tiện chữa cháy, củng cố lực lượng nòng cốt. Con em trong độ tuổi thanh thiếu niên được các tổ viên tuyên truyền, nhắc nhở, giúp các gia đình quản lý con cái tốt hơn, tránh xa các tệ nạn xã hội và phòng ngừa hành vi vi phạm pháp luật.

Thiếu tá Bùi Thanh Quang, Trưởng Công an xã Lạc Thịnh khẳng định: Chính từ việc phát huy tốt vai trò của các tổ dân cư tự quản đã tạo nền tảng vững chắc cho phong trào bảo vệ ANTT ở địa phương. Từ năm 2020 đến nay, xã đã tổ chức hơn 100 buổi tuyên truyền trực tiếp, 150 lượt tuyên truyền qua loa phát thanh, phối hợp tổ chức trên 50 buổi tuần tra kiểm soát và giải quyết hơn 20 vụ việc liên quan đến ANTT. Với những kết quả đạt được, năm 2024, 100% xóm, phố trên địa bàn xã được công nhận đạt chuẩn "An toàn về ANTT”; trên 85% số hộ đạt danh hiệu gia đình văn hóa. Kết quả này không chỉ là nỗ lực của lực lượng Công an, mà còn có sự đóng góp của từng tổ dân cư tự quản, từng người dân.

Có thể nói, từ một mô hình thiết thực, gần dân, tổ dân cư tự quản ở xã Lạc Thịnh không chỉ phát huy tốt vai trò là "tai mắt” của lực lượng Công an, đây còn là cầu nối đưa pháp luật đến với nhân dân, chốt chặn đầu tiên ngăn chặn vi phạm ngay trong từng ngõ xóm, góp phần xây dựng địa bàn nông thôn an toàn, ổn định, văn minh và nghĩa tình.