Ngày 5/11/2024, UBND tỉnh có Quyết định số 2317/QĐ-UBND về việc ban hành Lệnh xây dựng công trình khẩn cấp xây dựng hạ tầng khu tái định cư, dự án khẩn cấp khắc phục hậu quả thiên tai gây sạt lở đất, đá tại khu vực xóm Rài, xã Tuân Đạo, huyện Lạc Sơn. Theo đó, UBND huyện Lạc Sơn tích cực triển khai các thủ tục giải phóng mặt bằng (GPMB) song song với khởi công xây dựng công trình, quyết tâm sớm nhất hoàn thành mặt bằng để các hộ dân ổn định cuộc sống.

Theo báo cáo của UBND huyện Lạc Sơn, dự án có tổng mức đầu tư trên 72 tỷ đồng từ nguồn ngân sách Trung ương, ngân sách tỉnh, ngân sách huyện và các nguồn vốn hợp pháp khác. Tổng diện tích san nền khoảng 6ha, quy mô 131 lô đất ở, trong đó 111 lô tái định cư (TĐC) sạt lở và 20 lô dự phòng. Đồng bộ hệ thống cơ sở hạ tầng gồm đường giao thông, hệ thống kè chắn đất, thoát nước mưa, nước thải, cấp nước sinh hoạt, đường điện, phòng cháy chữa cháy và các công trình phúc lợi khác để đảm bảo đời sống người dân. Dự án chia thành 2 hạng mục: khẩn cấp, gồm các hạ tầng thiết yếu như san nền, kè chắn đất, đường giao thông, hệ thống cấp điện, cấp nước sinh hoạt và không khẩn cấp, gồm một số hạng mục công trình phúc lợi khác. 

Ngay sau khi được lệnh xây dựng công trình khẩn cấp, UBND huyện Lạc Sơn đã giao Ban Quản lý (BQL) dự án đầu tư xây dựng huyện thực hiện công tác GPMB và triển khai xây dựng khu TĐC. Đồng chí Bùi Văn Liên, Giám đốc BQL dự án đầu tư xây dựng huyện Lạc Sơn cho biết: Tổng diện tích thu hồi đất thực hiện dự án là 6ha của 119 hộ tại xóm Khụ và xóm Rài, xã Tuân Đạo. Đến thời điểm này, huyện đã hoàn thành công khai phương án bồi thường GPMB đối với 119/119 hộ. Hiện các hộ đã cho ứng mặt bằng để thi công dự án; 15/15 ngôi mộ đã được di dời, huyện hoàn thành việc bàn giao mặt bằng sạch cho đơn vị thi công. Đầu tháng 12, đơn vị thi công đã tiến hành bóc phong hóa, khối lượng trên 15 nghìn m3 với độ sâu trung bình 0,5m, tiến hành san lấp mặt bằng khu TĐC ước đạt trên 50 nghìn m3 đất đắp. 

Đơn vị thi công đã bố trí 7 máy xúc, 4 máy ủi, 4 máy lu, 1 xe tưới nước và 25 ô tô vận chuyển đất. Theo kế hoạch phấn đấu, đến ngày 31/12/2024 cơ bản đảm bảo các hạng mục thiết yếu để người dân có thể di dời đến khu TĐC. Tuy nhiên, theo lãnh đạo UBND huyện Lạc Sơn, dự án yêu cầu khối lượng đất đắp lớn để san nền. Để triển khai thực hiện, UBND huyện đã đề xuất tận dụng mỏ đất tập kết của dự án hồ Cánh Tạng, nhưng đến nay chưa thể thực hiện do chưa hoàn tất thủ tục tận dụng đất. Bên cạnh đó, dự án được triển khai theo lệnh khẩn cấp, vừa thiết kế vừa thi công song song với việc lập hồ sơ thủ tục nên gặp khó khăn trong thi công khi hồ sơ thiết kế vẫn trong quá trình thẩm định. Công trình chưa có nguồn vốn để chi trả các hạng mục đã thi công và công tác bồi thường GPMB. 

Trước thực tế đó, với quyết tâm cơ bản hoàn thành các hạng mục thiết yếu để người dân có thể chuyển đến TĐC trong năm 2024, UBND huyện Lạc Sơn đã chỉ đạo đơn vị thi công tập trung đẩy nhanh tiến độ, tăng cường nhân lực, vật lực, thời gian thi công. Đồng chí   Bùi Thanh Tùng, Phó Chủ tịch UBND huyện Lạc Sơn cho biết: Huyện đã chỉ đạo xã tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người dân tạo điều kiện thuận lợi nhất để đơn vị nhanh chóng thi công dự án, đẩy nhanh tiến độ. Chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành hoàn tất các thủ tục đầu tư dự án, cũng như thủ tục tận dụng nguồn đất đắp từ hồ Cánh Tạng. 

Trước đó, ảnh hưởng của bão số 3 (Yagi), tại khu vực xóm Rài, xã Tuân Đạo, huyện Lạc Sơn xuất hiện nhiều vết nứt, sụt lún kéo dài (nhiều vết nứt, sụt lún dài từ 1 - 3m, sâu từ 2 - 3m và dài khoảng trên 800m, ngoài ra còn nhiều vết nứt nhỏ, phạm vi ảnh hưởng khoảng 7ha). Hiện tượng sụt lún tại khu vực xóm Rài, xã Tuân Đạo làm ảnh hưởng đến 111 hộ với 539 nhân khẩu (xóm có 24 hộ nghèo, 17 hộ cận nghèo), trong đó, phải di chuyển khẩn cấp 60 hộ với 278 nhân khẩu ra khỏi khu vực nguy hiểm. Nhiều hộ nứt nhà, sụt lún móng nhà, hư hỏng nhà và nguy cơ cao sạt lở, ước tính lượng đất, đá nếu sạt xuống khoảng 7 - 8 triệu m3. Hiện 60 hộ dân vẫn tiếp tục di dời ở tạm tại các nhà dân và nhà văn hóa xóm.