Ti têểnh tố 1, fươ̒ng Hư̭w Ngi̭, thă̒nh fổ Hwa̒ Bi̒nh, tư̒ mo̭l hăi dẳi têểnh ôông Ngwiḙ̂n Ngoo̭c Ẳnh chăng tlí bới bi̒ wiḙ̂c kâ̒n mâ̭n tloong kôông tác hô̭i, mo̒ ko̒n la̒ mo̭l kỏ wi tỉn tiêw biếw ớ khu zân kư. Tí năm 1942, zu̒ thuối i ta̒ tư̒ mé ôông Ẳnh i ko̒n khwé, hăng hẳw, nhiḙ̂t ti̒nh pơ̭i kôông wiḙ̂c kuố tố, ản mo̭l zân tlêênh diḙ̂ pa̒n nế tloo̭ng.
Ôông Ngwiḙ̂n Ngoo̭c Ẳnh tlaw tối pơ̭i dôô̒ng chỉ chi wí biên Chi bô̭ tố 1, fươ̒ng Hư̭w Ngi̭, thă̒nh fổ Hwa̒ Bi̒nh wê̒l nơng kaw chất lươ̭ng ta̒n kác foong tla̒w ớ khu zân kư.
Ôông Ẳnh chiê xé: Tlước ni, ôông la̒ ngê̒ lải xe cho Kôông ti Kung ửng Khôông Da̒. Tloong kwả tli̒nh kôông tác, tư̒ năm ôông la̒ chiển xi̭ thi duô kơ xớ. Năm 1993, ôông wê̒l ngí hưw thew chể dô̭. Hal ôông pa̒ ôông té ản 3 kon tê̒w ká hết hô̒i, la̒ mo̭l kỏ ích cho xa̭ hô̭i. tí la̒ tốt bai tlo̒, ôông ản dôô̭ng biên tư̒ pớ bơ̭ kôô̒ng za di̒nh. Khi ản kấp wí, tlỉnh kwiê̒n kôô̒ng mo̭l zân tỉn nhiḙ̂m pă̒w la̒ mo̭l kỏ wi tỉn tloong kôô̭ng dôô̒ng, ôông ka̭ no̒ i xác di̭nh tlước tiên mêê̒nh kôô̒ng za di̒nh fái tích kư̭c, pô̭ ti tôi pơ̭i la̒, gương mâ̭w ti tâ̒w tloong ká thắi ta̒n hwa̭t dôô̭ng ớ khu zân kư. Pớ di̭ mởi twiên chwiê̒n, bâ̭n dôô̭ng Nhân zân la̒ tốt ta̒n tlú tlương, dươ̒ng lổi kuố Dáng, tlỉnh xắch, fáp lwâ̭t kuố Nha̒ nước, ta̒n kwi di̭nh, kwi ước kuố khu zân kư tí dám báw an ninh tlâ̭t tư̭, tăng kươ̒ng khổi da̭i dwa̒n kết ta̒n zân tôô̭c. kwa di̭, kóp fâ̒n thúc tấi fát tliến kinh tể, xâi zư̭ng za di̒nh hă̭nh fúc, ẩm do tlêênh diḙ̂ pa̒n.
Tí kôông tác twiên chwiê̒n ản hiḙ̂w kwá kaw, chăng fái tơ̭i tố tlức ta̒n kuô̭c ho̭p, ôông Ẳnh thươ̒ng tô̭l, zảw tliḙ̂n kôô̒ng mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i twiên chwiê̒n, bâ̭n dôô̭ng ta̒n hô̭ zân kôô̒ng tlung khức, dôô̒ng loo̒ng xâi zư̭ng kuô̭c khôổng mởi.
Mḙ̂ Ngwiḙ̂n Thi̭ Hă̭nh, Chi wí biên Chi bô̭ tố 1, fươ̒ng Hư̭w Ngi̭ cho hăi: Kôô̒ng pơ̭i la̒ mo̭l kỏ wi tỉn, 2 năm năi, ôông Ngwiḙ̂n Ngoo̭c Ẳnh ản pă̒w paw Ban Chấp hă̒nh Chi Hô̭i mo̭l kaw thuối, thă̒nh biên kôông tác Mă̭t tlâ̭n pơ̭i fṷ tlắch kwán lỉ nha̒ văn hwả tố. Khi kỏ tlú tlương, fươ̒ng lổi pớ tlêênh thuổng, ôông Ẳnh kôô̒ng za di̒nh ka̭ no̒ i gương mâ̭w, ti tâ̒w twiên chwiê̒n, bâ̭n dôô̭ng tliến khai la̒. Pớ wiḙ̂c twiên chwiê̒n dươ̒ng lổi, tlú tlương kuố Dáng, tlỉnh xắch, fáp lwâ̭t kuố Nha̒ nước, ta̒n tlương tli̒nh, kể hwă̭ch fát tliến kinh tể - xa̭ hô̭i, dám báw an ninh tlâ̭t tư̭ kuố diḙ̂ fương, têênh kwiên kóp úng hô̭ Kwi̭ bi̒ mo̭l nge̒w, dôô̒ng ba̒w bi̭ thiḙ̂t ha̭i zo thiên tai… ôông Ẳnh tê̒w la̒ thă̒nh biên tích kư̭c ản ká thắi kỉnh tloo̭ng, úng hô̭.
Kỏ thế pô̭ ôông Ngwiḙ̂n Ngoo̭c Ẳnh kỏ tư̒ toỏng kóp kwan tloo̭ng tloong fát tliến kinh tể - xa̭ hô̭i, zư̭ zi̒n an ninh tlâ̭t tư̭ ớ diḙ̂ fương kôô̒ng xâi zư̭ng khổi da̭i dwa̒n kết ká thắi twa̒n thế zân tôô̭c, kuô̭c khôổng mởi tlêênh diḙ̂ pa̒n. Kôô̒ng pơ̭i tinh thâ̒n tlắch nhiḙ̂m kaw, ôông Ẳnh i ta̒ tlớ thă̒nh kă̒w nổl kuố kấp wí Dáng, tlỉnh kwiê̒n kôô̒ng mo̭l zân; lâ̭p ản dố, thôông bảw pơ̭i zái kwiết ta̒n mâw thwâ̭n tloong kôô̭ng dôô̒ng… Wa̒i tha, ôông Ẳnh ko̒n la̒ tốt kôông tác thôông tin hal tliê̒w kuố kấp wí, tlỉnh kwiê̒n, Wí ban Mă̭t tlâ̭n Tố kuốc kôô̒ng ta̒n dwa̒n thế pơ̭i mo̭l zân; la̒ tốt fương tlâm "zân hăi, zân pa̒n, zân la̒, zân kiếm tla” kóp fâ̒n zoong tố zân fổ khổ 1 tlớ thă̒nh môô̭ch tloong ta̒n khu zân kư kỏ ta̒n foong tla̒w thi duô iêw nước fát tliến khu hôô̭ng, ản Dáng wí, WBNZ, Wí ban Mă̭t tlâ̭n Tố kuốc Viḙ̂t Nam fươ̒ng Hư̭w Ngi̭ teẻnh zả kaw.
Tính Hwa̒ Bi̒nh kỏ tlêênh 226 ngi̒n dét kon, tloong di̭ kỏ tlêênh 53 ngi̒n dét kon mo̭l zân tôô̭c Kinh kôô̒ng pơ̭i tlêênh 173 ngi̒n dét kon kuố tư̒ zân tôô̭c khác. Tlước thư̭c tla̭ng dét kon bi̭ tai na̭n thương tích năm no̒ i xắi tha, thơ̒i zan kwa, tính dă̭c biḙ̂t kwna tâm têểnh kôông tác báw bḙ̂, chăm xoóc pơ̭i zảw zṷc dét kon pă̒ng ta̒n tlương tli̒nh, kắch la̒, hwa̭t dôô̭ng thiết thư̭c, hiḙ̂w kwá. Môô̭ch tloong ta̒n hwa̭ô̭nt kóp fâ̒n tí dét kon fát tliến ká thắi wê̒l poóc mêê̒nh kôô̒ng tinh thâ̒n la̒ tlủ tloo̭ng la̒ tha môi tlươ̒ng khôổng, xân pui zôô̭ng an twa̒n.
Ngăl khăw khi ản kấp tất ớ, tư̒ nha̒ zân tôô̭c Môông i ta̒ chwiến wê̒l Khu pu̒ng ớ mởi Tẳw Na̒ ớ xỏm Tă̒w Na̒, xa̭ Kun Few (Mai Châw) tí la̒ nha̒, tố tlức la̭i kuô̭c khôổng tí "an kư” thew dủng ngwiḙ̂n boo̭ng. Ni la̒ môô̭ch tloong ta̒n khu bư̭c pu̒ng ớ mởi ản tính dâ̒w tư pớ ta̒n nguô̒n bổn hô̭ tlơ̭, fát tliến kinh tể - xa̭ hô̭i bu̒ng dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c thiếw khổ kôô̒ng pơ̭i miê̒n nủi ản tliến khai thă̒nh kôông tlêênh diḙ̂ pa̒n hwiḙ̂n Mai Châw pô̭ tluổ kôô̒ng ká thắi tính pô̭ tlung.
Wa̒i 40 thuối, la̒ mo̭l law dôô̭ng tlỉnh tloong nha̒ kỏ 5 mo̭l, eenh Bu̒i Văn Zư̭c, xỏm Cha, xa̭ Ngoo̭c Xơn (La̭c Xơn) tơ̒ng tlái kwa chăng éw lâ̒n "tấch pươ̭”. Nhơ̒ chi̭w khỏ, ỉ thức chú dôô̭ng bươn lêênh, eenh la̒ dêênh ản kơ ngơi khang tlang, diê̒w kiḙ̂n kinh tể bư̭ng chắc, kuô̭c khôổng ẩm do.
Tloong 10 khảng năm 2024, kôông tác zái kwiết wiḙ̂c la̒, xwất khấw law dôô̭ng kuố thă̒nh fổ Hwa̒ Bi̒nh tiếp tṷc khới xắc. Kwa ta̒n kác kânh kuố zwănh ngiḙ̂p kỏ tlức năng tư bẩn, zởi thiḙ̂w, twiến zṷng i ta̒ zoong 112 law dôô̭ng ti la̒ wiḙ̂c kỏ thơ̒i ha̭n ớ nước wa̒i thew hơ̭p dôô̒ng.