Thơ̒i zan khânh ni, zi̭ch bâ̭nh thăi chân meḙnh kỏ dẩw hiḙ̂w pu̒ng fát tlớ la̭i ớ tư̒ diḙ̂ fương. Thew hḙ̂ thôổng zảm xát bâ̭nh chwiê̒n nhiḙ̂m, ká nước gi nhâ̭n khânh 15.000 tlươ̒ng hơ̭p bắc bâ̭nh thăi chân meḙnh tloong 4 khảng tâ̒w năm 2025, tloong di̭ tính Hwa̒ Bi̒nh chăng nă̒m wa̒i. Tảng pô̭, hwiḙ̂n Kim Bôi i ta̒ gi nhâ̭n khổ ka bắc tăng kaw, to̒i hói ta̒n kác kấp tlỉnh kwiê̒n kôô̒ng pơ̭i ngă̒nh i tể fái tliến khai dôô̒ng bô̭ ta̒n kắch foo̒ng, chẩng zi̭ch tí kiếm xwát ti̒nh hi̒nh.


Kản bô̭ i tể khứ tlu̒ng, chẩng zi̭ch bâ̭nh thăi chân meḙnh ớ Tlươ̒ng Mâ̒m non Hơ̭p Dôô̒ng, xa̭ Hơ̭p Tiển (Kim Bôi).

Thew thôổng kê, pớ tâ̒w năm têểnh măi, tlêênh diḙ̂ pa̒n hwiḙ̂n Kim Bôi i ta̒ ản dố 76 tlươ̒ng hơ̭p bắc bâ̭nh thăi chân meḙnh, tlú iểw ớ dét kon tloong dô̭ thuối nha̒ tlé pơ̭i mâ̭w zảw. Tảng kế la̒ tlêênh diḙ̂ pa̒n hwiḙ̂n ản dố 4 ố zi̭ch ớ Tlươ̒ng Mâ̒m non Tlung Bi̒, xa̭ Xwân Thwí; ta̒n tlươ̒ng Mâ̒m non Thươ̭ng Tiển, Hơ̭p Tiển, Hơ̭p Dôô̒ng; Tlươ̒ng Mâ̒m non Dôông Bắc, xa̭ Dôông Bắc. Ngăl khăw khi hăi dẳi ản ti̒nh hi̒nh, Tlung tâm Kiếm xwát Bâ̭nh tâ̭t tính i ta̒ kấp cho hwả chất, bâ̭t tư cho kôông tác foo̒ng, chẩng zi̭ch bâ̭nh; tê̒w pơ̭i diḙ̂ fương tliến khai la̒ kôông tác thew ngỏ, zảm xát xác minh ka bâ̭nh, ố zi̭ch pơ̭i xứ lỉ thew kwi di̭nh; kôô̒ng pơ̭i ta̒n ban, ngă̒nh liên kwan, khu zân kư tố tlức twiên chwiê̒n cho nhân zân, tảng kế la̒ khu bư̭c kỏ ka bâ̭nh wê̒l ta̒n kắch foo̒ng, chẩng. Têểnh măi, ta̒n ố zi̭ch i ta̒ ản khôổng chể.

Thew Tlung tâm Kiếm xwát bâ̭nh tâ̭t tính, tỉnh têểnh ngă̒i 23/5, ká thắi tính kỏ 153 tlươ̒ng hơ̭p bắc bâ̭nh thăi chân meḙnh, tloong di̭: Hwiḙ̂n Kim Bôi kỏ 76 mo̭l, hwiḙ̂n Tân La̭c 20 mo̭l, thă̒nh fổ Hwa̒ Bi̒nh 19 mo̭l, hwiḙ̂n Mai Châw 17 mo̭l, hwiḙ̂n Lương Xơn 7 mo̭l, hwiḙ̂n Kaw Foong 6 mo̭l, hwiḙ̂n La̭c Thwí 5 mo̭l, hwiḙ̂n La̭c Xơn 2 mo̭l, hwiḙ̂n Da̒ Bắc 1 mo̭l. Bác xi̭ chwiên khwa I Bu̒i Văn Fỏn cho hăi: Khổ ka bắc thăi chân meḙnh tlú iểw ớ dét kon chơ̒ 10 thuối, tloong di̭ hăi tô̭l ớ nhỏm 1 - 5 thuối, thuối tlé ti nha̒ tlé pơ̭i mâ̭w zảw. Thăi chân meḙnh la̒ bâ̭nh kỏ kweenh năm, lâi chwiê̒n kwa tiêw hwả pơ̭i tô̭l ớ hâ̒w hết ta̒n tính, thă̒nh fổ, thươ̒ng ản dố khổ ka tăng paw khwáng pớ khảng 3 - 5 pơ̭i khảng 9 - 10 ha̒ng năm. Dét kon bi̭ nhiḙ̂m bâ̭nh zo liên kwan têểnh wiḙ̂c bḙ̂ xinh poóc mêê̒nh, bḙ̂ xinh môi tlươ̒ng chăng tú tể.

Tlước ti̒nh hi̒nh ni̒, Xớ I tể ban hă̒nh Kôông văn khổ 1509/SYT-NVY, ngă̒i 13/5/2025 wê̒l tăng kươ̒ng tliến khai la̒ ta̒n kắch foo̒ng, chẩng zi̭ch bâ̭nh thăi chân meḙnh. Thew di̭, dê̒ ngi̭ Wí ban nhân zân ta̒n kác hwiḙ̂n, thă̒nh fổ chí da̭w ta̒n kác kấp tlỉnh kwiê̒n chí da̭w pơ̭i hwi dôô̭ng ta̒n ban, ngă̒nh, dwa̒n thế, kơ kwan dơn bi̭ tê̒w pơ̭i i tể diḙ̂ fương tliến khai kwiết liḙ̂t, dôô̒ng bô̭ ta̒n zái fáp foo̒ng, chẩng, ngăn chă̭n zi̭ch bâ̭nh pu̒ng fát. Thew ngỏ chă̭t ti̒nh hi̒nh zi̭ch bâ̭nh, thi̒m tha khởm ta̒n ố zi̭ch mởi kỏ, khwenh bu̒ng pơ̭i xứ lỉ tliḙ̂t dế ố zi̭ch ngăl khi an dố. Tăng kươ̒ng twiên chwiê̒n foo̒ng, chẩng zi̭ch bâ̭nh têênh ká thắi tơ̒ng lớp nhân zân. La̒ tích kư̭c ta̒n hwa̭t dôô̭ng bḙ̂ xinh, nơng kaw khức khwé nhân zân. Chí da̭w ta̒n kơ xớ khảm, chiḙ̂ bâ̭nh tlêênh diḙ̂ pa̒n tố tlức tốt wiḙ̂c thu, fâ̒n twiển diê̒w tli̭ mo̭l bâ̭nh thăi chân meḙnh; bổ tlỉ khă̭n khă̒ng khu diê̒w tli̭ tâ̭p tlung tloong tlươ̒ng hơ̭p zi̭ch bâ̭nh lan hôô̭ng pơ̭i kỏ tư̒ bâ̭nh fái diê̒w tli̭; la̒ tốt foo̒ng lâi nhiḙ̂m chẻw, dổi pơ̭i bâ̭nh xới, biêm fối kôô̒ng ta̒n bâ̭nh biêm dươ̒ng thớ khác. Bổ tlỉ kinh fỉ diḙ̂ fương zư̭ foo̒ng tí khă̭n kha̒ng dáp ửng khi kỏ bâ̭nh thăi chân meḙnh xắi tha…

Xớ Zảw zṷc pơ̭i Da̒w ta̭w chí da̭w ta̒n tlươ̒ng hoo̭c tlêênh diḙ̂ pa̒n tính kôô̒ng pơ̭i ngă̒nh i tể kôô̒ng tố tlức twiên chwiê̒n khu hôô̭ng, tảng kế la̒ ta̒n nha̒ tlé, tlươ̒ng mâ̒m non wê̒l ta̒n kắch foo̒ng, chẩng zi̭ch bâ̭nh thăi chân meḙnh kôô̒ng ta̒n zi̭ch bâ̭nh tloong tlươ̒ng hoo̭c; báw dám ta̒n kơ xớ zảw zṷc kỏ tú ta̒n dác thướ thăi, xa̒ foo̒ng. Chí da̭w ta̒n kơ xớ zảw zṷc tliến khai tốt ta̒n kắch foo̒ng zi̭ch chú dôô̭ng. Tha̒m tha khởm ta̒n tlươ̒ng hơ̭p bắc bâ̭nh thăi chân meḙnh ớ kơ xớ zảw zṷc pơ̭i thôông bảw ngăl cho kơ kwan i tể diḙ̂ fương tí khảm, diê̒w tli̭ pơ̭i lâ̭p xứ lỉ ố zi̭ch.

Kôô̒ng pơ̭i tliến khai tốt kôông tác chwiê̒n thôổng foo̒ng, chẩng bâ̭nh thăi chân meḙnh kôô̒ng pơ̭i ta̒n zi̭ch bâ̭nh khác tí mo̭l zân la̒ ta̒n kắch foo̒ng, chẩng bâ̭nh cho mêê̒nh pơ̭i kôô̭ng dôô̒ng. Ngă̒nh I tể i pô̭ têểnh ta̒n kắch foo̒ng thăi chân meḙnh: La̒ tốt "3 kwang" (oỏng kwang, ớ kwang, pa̒n thăi kwang). Ka̭ ản dố dét kon xốt pơ̭i ản dố nốt poóng ớ loo̒ng pa̒n thăi, pa̒n chân hăi niêm ma̭c meḙnh, kâ̒n fái zoong têểnh kơ xớ i tể. Ka̭ dét bi̭ bâ̭nh fái cho dét kon ngí hoo̭c, ha̭n chể tiếp khânh pơ̭i dét khác. Chăng la̒ pế ta̒n ta̒n nốt poóng tí tleẻnh nhiḙ̂m ltu̒ng pơ̭i lâi lan bâ̭nh. Bâ̭n dôô̭ng éw, tăng ăn zinh zươ̭ng, cho dét kon ăn oỏng loóng, mê̒m nhơ chảw, xúp. Nểw ngi ngơ̒ bắc bâ̭nh fái hôốc kơ xớ i tể khânh nhất tí ản tlí páw pơ̭i lâ̭p diê̒w tli̭…


KÁC TIN KHÁC


Gương lảng mo̭l kỏ wi tỉn ớ xỏm Chu̒ Puô̭

Wê̒l xa̭ Mi̭ Hwa̒ (Tân La̭c), pô̭ têểnh ôông Bu̒i Văn Hung - mo̭l kỏ wi tỉn kuố xỏm Chu̒ Puô̭, ăi i zee̒nh cho ôông loo̒ng kỉnh tloo̭ng. Chăng tlí hăi dẳi foong tṷc tâ̭p kwản, ôông ko̒n la̒ mo̭l gương mâ̭w tloong lơ̒i ăn thiểng khể pơ̭i wiḙ̂c la̒, tích kư̭c twiên chwiê̒n, bâ̭n dôô̭ng mo̭l zân la̒ tốt ta̒n tlú tlương kuố Dáng, tlỉnh xắch, fáp lwâ̭t kuố Nha̒ nước.

Mḙ̂ Bu̒i Thi̭ Bớt hiển nướ tlải tô̒l xâi tlươ̒ng hoo̭c

La̒ mo̭l nôông zân chân lâ̭m thăi pu̒n, hăi dẳi ản ho̭ ta̒n zả tli̭ "tấc tất, tác wa̒ng”, zu̒ diê̒w kiḙ̂n kinh tể za di̒nh ko̒n nge̒w, mé, mḙ̂ Bu̒i Thi̭ Bớt, xỏm Koóc 1, xa̭ Ngoo̭c Mi̭ (Tân La̭c) la̒ cho tư̒ mo̭l xúc dôô̭ng bới ta̒n wiḙ̂c la̒ kaw thôốch, khă̭n kha̒ng hiển hơn 4.000m2 tất, ản nước tlải tô̒l tí xâi zư̭ng tlươ̒ng hoo̭c, zoong la̭i kải kon chơ̭ wê̒l khânh hơn cho dét kon tloong bu̒ng.

Tlú tloo̭ng zám nge̒w wê̒l thôông tin cho bu̒ng dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c thiếw khổ

Ta̒n năm kwa, kôông tác zám nge̒w wê̒l thôông tin ản cho la̒ kắch la̒ kwan tloo̭ng kóp fâ̒n nơng kaw chất lươ̭ng kuô̭c khôổng cho mo̭l zân bu̒ng dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c thiếw khổ pơ̭i miê̒n nủi.

Tlang bi̭ tí mắt ản kắch foo̒ng, chẩng chít tẳm dác cho dét kon

Tlước ngwi kơ tai na̭n chít tẳm dác xắi tha tloong zi̭p he̒, ta̒n kác kấp bô̭ Dwa̒n tlêênh di̭ê pa̒n tính Hwa̒ Bi̒nh tăng kươ̒ng kôông tác twiên chwiê̒n, tâ̭p hwẩn, tố tlức ta̒n lớp hoo̭c pơi tí nơng kaw nhâ̭n thức, tlang bi̭ tí mắt ản kắch foo̒ng, chẩng chít tẳm dác cho dét kon. Kwa di̭ kóp fâ̒n zoong la̭i cho ta̒n ủn môô̭ch muô̒ he̒ an twa̒n, bố ích.