(HBDT) – Ta̭I ziḙ̂n da̒n zu li̭ch ASEAN (ATF) ngăm 2019 tố chức ta̭i thănh fổ Ha̭ Long (Kwáng Ninh) baw nhửng ngă̒i tâ̒w xwân 2019, xỏm Dả Biê, xa̭ Tiê̒n Fong (Da̒ Bắc) la̒ 1 tlong 3 khu zu li̭ch ká nước vinh zư̭ ản nhâ̭n zái thướng Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ASEAN năm 2018. Kwa bảw chỉ, chiê̒n thôông va̒ xư̭ kết nổl kuố kác kôông ti lư̭ hă̒nh, kheéch zu li̭ch dêểnh vởi Dả Biê nhê̒w hơn, nủi rư̒ng Tiê̒n Fong tính zâ̭l!
Ngươ̒i zân xỏm Dả Biê, xa̭ Tiê̒n Fong (Da̒ Bắc) cha̒w dỏn zu kheéch vởi âm thanh kuố za̒n chiêng Mươ̒ng dâ̭m da̒ bán xắc zân tôô̭c
AOP – "Cha̒ng wa̒ng tứ” kuố thơ̒i da̭i "a koo̒ng”
Tôi da̭ tư̒ng dêểnh vởi Tiê̒n Fong chươ̒ng mươ̒l năm wê̒l tlước. Ngô̒i tlêênh xe Toyota Land Cruiser mởi koỏng, eenh lải xe la̒ ngươ̒i chwiên di kơ xớ nhưng vươ̭t kwa 25km bớ tluung tâm hwiḙ̂n lêênh xa̭, tôi da̒ fái nhaw thuổng mả khả dêểnh ... 5 bâ̭n! Dỏ la̒ vi̒ ảng khả lêênh xa̭ kwả la̒ gâ̭p gâ̒nh, nhê̒w "ố ka”, "ố woi”, dai lưng da̒ thắt kấn thâ̭n, ká 3 ngươ̒i ngô̒i ha̒ng kể khâw vấn lắc lư, ngiêng ngá. Lêênh têểnh dươ̭c, chươ ví cha̒w xoong mẩi kâw da̒ fái năm mo̭l thuổng vản kâl dớ zư̭ thăng bă̒ng cho kơ thế, cho kẳi tlôốc dang kwăi wâ̒l wâ̒l vi̒ ... khăi xe!
Kỏ khăn la̒ thể, xong ớ nơi ni ản thiên nhiên ban tă̭ng cho kắnh xắc thôốch tḙp, khôông nỉ hiê̒n hwa̒. Dă̭c biḙ̂t vấn zư̭ ngwiên bán xắc văn hwả kuố ngươ̒i mươ̒ng Aw Tả.
Vởi xư̭ kết nổl kuố tính, kuố hwiḙ̂n, Tiê̒n Fong da̒ ản tố chức AOP (Action on Poverty) ta̭i Viḙ̂t Nam – môô̭ch tố chức fi chỉnh fú chwiên hổ chơ̭ kác kôô̭ng dôô̒ng nge̒w va̒ rḙ̂ bi̭ tốn thương ớ môô̭ch xổ kwuốc za châw Fi avf châw Ả kwan tâm. Khảng 6/2014 tố chức AOP da̒ di̭nh hưởng, hổ chơ̭ fát chiến zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng. Tổ chức AOP ản vỉ nhơ "cha̒ng wa̒ng tứ”’ tloong kâw chiḙ̂n kố tích zẩl thức "na̒ng kôông chuổ” tắi tloong rư̒ng.
Diến chang cho "na̒ng kôông chuổ Dả Biê”
Dả Biê la̒ môô̭ch khu la̒ng xinh dḙp, kỏ 40 hô̭ zân, 187 nhân khấw thuô̭c zân tôô̭c Mươ̒ng Aw Tả. Kuô̭c kôổng kuố ngươ̒i zân Dả Biê iên lee̒nh tloong thiên nhiên mâl dác. Pớ khi̒ kỏ xư̭ hổ chơ̭ kuố OAP, 5 hô̭ zân da̒ tham za fát chiến zu li̭ch.
Ku̒ng nhâm nhi chển cha̒ bên kướ voỏng homestay Lake View nho̒m wê̒l khả hô̒, ôông Dinh Văn Da̭i, Bỉ thư Chi bô̭ xỏm Dả Biê fẩn khới: "Ản hổ chơ̭ wăl vổn, tâ̭p hwẩn ki̭ năng, kác hô̭ vâ̭n hă̒nh xuôn xé mô hi̒nh zu li̭ch homestay. Dêểnh Dả Biê chi̒ ni̒, wa̒i wiḙ̂c ngẳm kắnh, zu kheéch thwá khức chái ngiḙ̂m bơi lô̭i, che̒w thiên kayak, che̒w be̒, thẳm hỏl, dii bô̭, đi xe da̭p... va̒ thướng thức ấm thư̭c dă̭c chưng kuố nủi rư̒ng”
Khi̒ tôi hói, la̒ zu li̭ch kuô̭c khôổng kuố ngươ̒i zân kỏ thăi dối nhê̒w chăng, bán xắc văn hwả kỏ pi̭ fai nha̭t, kắnh kwan môi tlươ̒ng, ngwi kơ wê̒l ANCT kỏ kơ chăng? Ôông Da̭i tươi kươ̒i: Thăi tối nhê̒w neẻnh, nhưng thew hưởng tích kư̭c. Vấn la̒ ngôi nha̒ xa̒n, la̒ homestay ản tu xướ, nơng kấp go̭n ga̒ng, xă̭ch xḙ, chang pi̭ dâ̒i dú tiḙ̂n ngi hơn. Ko̒n ANCT ngă̒i ka̭ng tlớ rêênh kwi kú. Kwản tư̭ zác kứ ă̒i ha̒ng tha baảnh, ká kẳi ma̒m thiê̒n dơ rỉ, chăng lo vất.
Thi̒m hiếw thêm ản mắt, kuô̭c khôổng kuố ngươ̒i zân Dả Biê chú iểw zươ̭ baw kâl khâ̭w, kâl luô̒ng, kon kả. Dớ dơ̭ kôông chăm xoóc kâl khâ̭w, tlước ni̒ ba̒ kon thươ̒ng xứ zṷng thuốc ziḙ̂t kó, bớ khi̒ fát chiến zu li̭ch, wiḙ̂c ni̒ hwa̒n to̒n ơbi kẩm dớ zư̭ môi tlươ̒ng xinh thải an twa̒n.
Nu̒i rư̒ng Tiê̒n Fong dắp chế:
Bớ khi̒ khai thác zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ở Dả Biê, dêểnh năi da̒ thu hút ản tlêênh 5.000 lươ̭t kheéch. Riêng năm 2018 xa̭ dỏn 2.110 lươ̭t kheéch dêểnh kôông xỏm Dả Biê, tloong rỉ 78% la̒ kheéch kwuốc tể. Fỏ Chú ti̭ch UBNZ xa̭ Bu̒i Văn Ảnh cho mắt: Kwa mẩi năm chiến khai, thư̭c hiḙ̂n, dâ̒n tôi nhâ̭n thẩi fát chiến zu li̭ch kôô̭nô̒nn la̒ mô hi̒nh fu̒ hơ̭p, bê̒n vưng khai thác ản lơ̭i thể, tiê̒m năng dớ fát chiến KT-XH. Wa̒i xỏm Dả Biê tha, xa̭ ko̒n kỏ xỏm Mỏ Hém dḙp tươ̭ "thiên da̒ng chổn châ̒n zan” kỏ tiê̒m năng lởn dớ fát chiến zu li̭ch. Xác di̭nh ro̭ hưởng di, khảng 1/2019, Dáng wí xa̭ da̒ ban hă̒nh ngi̭ kwiết chwiên dê̒ wê̒l "Fát chiến zu li̭ch xa̭ Tiê̒n Fong zai dwa̭n 2019 - 2020” nhă̒m hwi dôô̭ng kác nguô̒n lư̭c khai thác kỏ hiḙ̂w kwá tiê̒m năng, lơ̭i thể dớ fát chiến zu li̭ch bê̒n vưng. Mṷc tiêw fẩn dẩw dươ tha la̒: dêểnh năm 2020, xỏm Mỏ Hém kơ bán tlớ thee̒nh diếm zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng kuố xa̭.
Cha̒w Tiê̒n Fong dớ wê̒l khi̒ ẳnh rẳng khuô̭ng len lói tlêênh nhửng ră̭ng kâl, tloong ẳnh mă̭t, nṷ kươ̒i kuố ngươ̒i zân bán xử, dâ̒n tôi khởm hḙn kă̭p la̭i
