Hwiḙ̂n La̭c Xơn kỏ tlêênh 15,7 va̭n mo̭l, tloong di̭ zân tôô̭c Mươ̒ng chiểm khwáng 92%. Tlêênh diḙ̂ pa̒n hwiḙ̂n ko̒n zư̭ ản tư̒ zi xán văn hwả bâ̭t thế, fi bâ̭t thế kuố mo̭l Mươ̒ng nhơ: nha̒ khaa̒nh, chiêng, mo, tlang fṷc, ngê̒ tliê̒n thôổng, hát Thươ̒ng dang, Bô̭ mḙng… kấp wí, tlỉnh kwiê̒n ta̒n kác kấp tloong hwiḙ̂n tlủ tloo̭ng tliến khai ta̒n zái fáp báw tô̒n pơ̭i fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng. Niê̒m tư̭ ha̒w kôô̒ng ỉ thức zư̭ zi̒n bán xắc ản khơi zâ̭l tloong kôô̭ng dôô̒ng.


Dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c Mươ̒ng xa̭ Tân Mi̭ (La̭c Xơn) pui tlo̒ chơi teẻnh máng tloong ngă̒i pui ớ kôô̭ng dôô̒ng.

Ta̒n năm khânh ni, 9 lḙ̂ hô̭i tliê̒n thôổng tloong hwiḙ̂n ản fṷc zư̭ng, gô̒m: Lḙ̂ hô̭i Du Pôl, dê̒n Thươ̭ng, dê̒n Tlươ̒ng Kha̭ - thi̭ tlẩn Vṷ Bán; lḙ̂ hô̭i Di̒nh Băng - xa̭ Ngoo̭c Lâw, di̒nh Khỏi, xa̭ Ân Ngiḙ̂, di̒nh Khânh, xa̭ Văn Xơn, hang Khṷ Zủng - xa̭ Nhân Ngiḙ̂, di̒nh Kối, xa̭ Vṷ Bi̒nh, thuổng tôô̒ng, xa̭ Iên Fủ. Ta̒n Kâw la̭c bô̭ thơ kaw, hát Thươ̒ng dang, Bô̭ meḙnh, muổ zân zan, Mo Mươ̒ng, chiêng Mươ̒ng… ản thă̒nh lâ̭p pơ̭i zwi tli̒ hwa̭t dôô̭ng.

Paw zi̭p tâ̒w năm 2023, 2024, Hwiḙ̂n wí, WBNZ hwiḙ̂n kwan tâm tố tlức hô̭i ngi̭ tô̭l mă̭t ta̒n ngḙ̂ nhân, nha̒ ngiên kửw, xưw tâ̒m, xảng tác, thư̭c hă̒nh báw tô̒n văn hwả tliê̒n thôổng tlêênh diḙ̂ pa̒n. Ha̒ng năm, bớ lớp tliê̒n thôổng dă̭i teẻnh chiêng Mươ̒ng, hát Thươ̒ng dang, Bô̭ meḙnh; hô̭ tlơ̭ chiêng, tlang fṷc Mươ̒ng cho dô̭i văn ngḙ̂ ta̒n xa̭ kôô̒ng pơ̭i thă̒nh biên Kâw la̭c bô̭ Mo Mươ̒ng tloong khuôn khố zư̭ ản 6 wê̒l "Báw tô̒n, fát hwi zả tli̭ văn hwả tliê̒n thôổng thôốch tḙp kuố ta̒n zân tôô̭c thiếw khổ tê̒w pơ̭i zu li̭ch”.

Hwiḙ̂n xổ hwả thôông tin, ta̒i liḙ̂w thwiết minh ớ 5 zi tích li̭ch xứ, văn hwả tê̒w pơ̭i tlương tli̒nh fát tliến zu li̭ch nôông thôn tloong xâi zư̭ng nôông thôn mởi, gô̒m zi tích li̭ch xứ kắch ma̭ng kấp kuốc za Chiển khu Mươ̒ng Khỏi, xa̭ Ân Ngiḙ̂ kôô̒ng pơ̭i ta̒n zi tích kấp tính: Di̒nh Khỏi, xa̭ Ân Ngiḙ̂, Di̒nh Kối, xa̭ Vṷ Bi̒nh. Miểng gi zẩw li̭ch xứ Tlung dwa̒n 52 tâi Tiển, xa̭ Thươ̭ng Kôốc, Di̒nh Khânh, xa̭ Văn Xơn. Ta̒n hwa̭t dôô̭ng thi dẩw thế thaw, zaw lưw văn hwả văn ngḙ̂ ản tố tlức tí báw tô̒n ta̒n môn thế thaw tliê̒n thôổng, tlo̒ chơi zân zan kuố zân tôô̭c Mươ̒ng tlêênh diḙ̂ pa̒n hwiḙ̂n.

Zấp ni̒, hwiḙ̂n i ta̒ la̒ xoong dâ̒w tư nơng kấp, tu bố, tôn ta̭w zi tích kấp kuốc za Chiển khu Mươ̒ng Khỏi kôô̒ng kinh fỉ khwáng 8 tí dôô̒ng. Dổi pơ̭i 3 zi tích: hang Khṷ Zủng - xa̭ Nhân Ngiḙ̂, di̒nh Băng, xa̭ Ngoo̭c Lâw, diḙ̂ diếm "Tlươ̒ng Xơn zu kích khảng Nhâ̭t hoo̭c hiḙ̂w” ớ xỏm Lo̭t, xa̭ Tân Mi̭ tang la̒ xoong hô̒ xơ tli̒nh WBNZ tính fê zwiḙ̂t tlú tlương dâ̒w tư xâi zư̭ng tu bố, tôn ta̭w. Tảng mơ̒ng la̒ zi tích Hang xỏm Tla̭i, xa̭ Tân lâ̭p pơ̭i Mải khṷ la̒ng Wă̒nh, xa̭ Iên Fủ binh zư̭ ản xếp ha̭ng zi tích li̭ch xứ văn hwả kấp kuốc za dă̭c biḙ̂t, Hwiḙ̂n tang tlí páw 2 xa̭ za̒ xwát, diê̒w tlính, bố xung kwi hwă̭ch tlung tloong xâi zư̭ng nôông thôn mởi tí la̒ kwi hwă̭ch tu bố, tôn ta̭w tloong zai dwa̭n khắp têểnh.

Pên keḙnh di̭, hwiḙ̂n tê̒w pơ̭i Xớ Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kiếm kê, tư lḙ̂w hwả tliḙ̂n kố zân tôô̭c Mươ̒ng; kháw xát thôổng kê, fân lwa̭i ta̒n lwa̭i hi̒nh zi xán văn hwả (lḙ̂ hô̭i, tlo̒ chơi zân zan, foong tṷc tâ̭p kwản…) tí ngiên kửw, xưw tâ̒m zả tli̭ văn hwả bâ̭t thế, fi bâ̭t thế kâ̒n báw tô̒n, khôi fṷc.

Dôô̒ng chỉ Ngwiḙ̂n Thể Hu̒ng, Tlướng foo̒ng Văn hwả pơ̭i Thôông tin hwiḙ̂n cho hăi: Tí báw tô̒n, fát hwi hơn nươ bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng, kấp hwiḙ̂n pơ̭i kấp kơ xớ ka̭ no̒ i kwan tâm tố tlức ta̒n hwa̭t dôô̭ng zaw lưw nha̭c kṷ zân tôô̭c, muổ hát zân zan, la̒ tha môi tlươ̒ng tốt cho xinh hwa̭t văn hwả tliê̒n thôổng; lâ̭p biếw zương ta̒n dơn bi̭ kwan tâm zư̭ zi̒n tliê̒n thôổng văn hwả zân tôô̭c, dôô̭ng biên ngḙ̂ nhân tâm hwiết. Khôi fṷc ta̒n tlo̒ chơi zân zan (teẻnh tuổl, teẻnh kâ̒i, teẻnh du, ti ka̒ khew, teẻnh máng, bâ̭t kố tliê̒n zân tôô̭c), báw tô̒n không zan văn hwả chiêng Mươ̒ng, fṷc zư̭ng ta̒n lḙ̂ hô̭i tliê̒n thôổng. Dâ̒w tư fṷc hô̒i, tôn ta̭w ta̒n zi tích tlêênh diḙ̂ pa̒n hwiḙ̂n. Bớ ta̒n lớp chwiê̒n dă̭i zi xán văn hwả kỏ ngwi kơ mai môô̭ch, ta̒n lớp bô̒i zươ̭ng kiển thức fáp lwâ̭t cho tưở kha̒ tloong kwêl la̒ng, mo̭l kỏ wi tỉn, ngḙ̂ nhân; nhân hôô̭ng ta̒n kâw la̭c bô̭ tí kwi tṷ nhân ta̒i tlé dam mê văn hwả tliê̒n thôổng. Hwiḙ̂n i tăng kươ̒ng kôô̒ng pơ̭i Xớ Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch dê̒ xwất dâ̒w tư xâi zư̭ng Báw ta̒ng "Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh” thơ̒i tiê̒n xứ ớ xa̭ Tân Lâ̭p; tiếp tṷc ngiên kửw, dê̒ xwất xâi zư̭ng khôông zan văn hwả Mươ̒ng xa̭ Iên Fủ.

KÁC TIN KHÁC


24 dô̭i tham za Hô̭i thi Twiên chwiê̒n kố dôô̭ng hwiḙ̂n La̭c Xơn năm 2024

Tloong hal ngă̒i (20 - 21/8), hwiḙ̂n La̭c Xơn tố tlức Hô̭i thi Twiên chwiê̒n kố dôô̭ng năm 2024 kôô̒ng pơ̭i kỏ 24 dô̭i twiên chwiê̒n pớ ta̒n kác xa̭, thi̭ tlẩn tloong hwiḙ̂n.

Fát tliến zu li̭ch nôông thôn tê̒w pơ̭i wiḙ̂c xâi zư̭ng nôông thôn mởi

Ta̒n năm khânh ni, wiḙ̂c tliến khai la̒ Tlương tli̒nh fát tliến zu li̭ch nôông thôn i ta̒ khơi zâ̭l tiê̒m năng, lơ̭i thể kuố khu bư̭c nôông thôn tloong fát tliến ta̒n lwa̭i zu li̭ch. Kwa di̭ kóp fâ̒n fát tliến kinh tể bu̒ng nôông thôn, xâi zư̭ng nôông thôn mởi ti paw tliê̒w khu, hiḙ̂w kwá pơ̭i pê̒n bư̭ng.

Hwiḙ̂n Mai Châw zi̒n zư̭ pơ̭i fát hwi bán xắc văn hwả kuố dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c thiếw khổ

Tlí khăw môô̭ch thơ̒i zan ản za̭ pơ̭i mḙ̂ tlí páw. Hơ̒ I Zu ớ xỏm Hang Kiê, xa̭ Hang Kiê (Mai Châw) i ta̒ tư̭ thăi mêê̒nh thêw ản ta̒n hwa văn khỏ, kâ̒w ki̒ tlêênh wẳl thố kấm tâ̒w tiên zo mêê̒nh tư̭ la̒ lḙ̂. Foong tṷc kuố dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c Môông, chăng tlí Hơ̒ I Zu mo̒ ôông ngăi ỉ pả no̒ ka̭ ká lêênh ản 10 thuối tê̒w fái tư̭ thăi la̒ ản cho mêê̒nh môô̭ch kải wẳl thố kấm thôốch tí teẻnh dẩw pước tlướng thă̒nh kôô̒ng pơ̭i cho dố ản kải khẻw lẻw, dám dang kuố ỉ pả mo̭l Môông…

Fươ̒ng Thải Bi̒nh báw tô̒n zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Tloong ta̒n năm kwa, kôông tác báw tô̒n pơ̭i fát hwi zả tli̭ zi xán văn hwả ta̒n kác zân tôô̭c tlêênh diḙ̂ pa̒n fươ̒ng Thải Bi̒nh (TF Hwa̒ Bi̒nh) i ta̒ la̒ ản kết kwá kwan tloo̭ng; ta̒n zả tli̭ văn hwả bâ̭t thế, fi bâ̭t thế ản kwan tâm.

Xa̭ Kwang Tiển báw tô̒n, fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Xáp nhâ̭p pớ 2 dơn bi̭ hă̒nh tlỉnh Iên Kwang pơ̭i Fúc Tiển tlước ni (TF Hwa̒ Bi̒nh) kỏ tlêênh 1.400 hô̭ zân kôô̒ng khôổng, tloong di̭ 96% hô̭ zân tôô̭c Mươ̒ng. Nhơ̒ lơ̭i thể puôn paảnh, zaw lưw thwâ̭n lơ̭i, diê̒w kiḙ̂n kinh tể kuố mo̭l zân kỏ pước kái thiḙ̂n ản dố ho̭. Pên keḙnh di̭, tơ̒i khôổng tinh thâ̒n kuố pa̒ kon nơng lêênh nhơ̒ zư̭ la̭i ản bán xắc, kôô̒ng pơ̭i báw tô̒n ta̒n nét văn hwả tliê̒n thôổng.