Văn hwả - Zu li̠ch

Báw tồn zả tli̭ văn hwả gẳn kôô̒ng fát chiến zu li̭ch

Thử bắi, 26/3/2022 | 4:15:40 Khwô̠ng

(HBDT) - La̒ 1 tloong 4 vuu̒ng mươ̒ng nối thiểng Bi - Waang - Thaa̒ng - Dôô̭ng, nhân zân kác zân tô̭c hwiḙ̂n Kaw Foong luôn tư̭ha̒w wê̒l bán xắc văn hwả Mươ̒ng Thaa̒ng kỏ nhưửng zả tli̭ tiêw biếw, bê̒n vưưng ản lưw zư̭ va̒ fát hwi tloong kuô̭c khôổng măi ni̒.

Diếm zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng xỏm Mô̭, xa̭ Bi̒nh Thănh (Kaw Foong) thut thút kheéch zu li̭ch nhơ̒ lưw zư̭ vé dḙp zả tli̭ văn hwả chiê̒n thôổng.

Nhửng nếp nha̒ xa̒n Mương ngwiên bán chính la̒ nét nối bâ̭t, kỏ khức hút dă̭c biḙ̂t kôô̒ng zu kheéch, nhất la̒ mo̭l nước wa̒i khi̒ dêểnh mươ̒ng Mô̭, xa̭ Bi̒nh Thănh. Ớ ni ko̒n la̒ diḙ̂ diếm chái ngiḙ̂m thủ vi̭ wê̒l kuô̭c khôổng ngươ̒i Mươ̒ng bán diḙ̂, thi̒m hiếw foongt tṷc, tâ̭p kwản, nếp xinh hwa̭t, tham za kác lḙ̂ hô̭i chiê̒n thôổng, hwa̭t dôô̭ng law dôô̭ng xán xwất... kuu̒ng ngươ̒i zân. Kuu̒ng nét dă̭c chưưng , dôô̭c dảw kuố nha̒ xa̒n Mươ̒ng, ớ nhê̒w xỏm, bán, tiêw biếw nhơ xỏm Rởm Khẳnh - xa̭ Thă̭ch Iên; xỏm Ka̭n, xỏm Mưư̒ng - xa̭ Hơ̭p Foong; xỏm Tiḙ̂n - xa̭ Thuung Nai vẩn ko̒n báw tô̒n kiển chúc kố.

Nhân zân kác zân tôô̭c tlêênh diḙ̂ ba̒n da̒ nô̭ lư̭c fát hwi kác nét dḙp văn hwả vâ̭t thế, fi vâ̭t thế. To̒n hwiḙ̂n lưw zư̭ ản khwáng 1.600 chiêng Mươ̒ng, tloong rỉ kỏ 400 chiêng hơ.Thôông kwa tiên hciê̒n, vâ̭n dôô̭ng, to̒n zân tích kư̭c hướng ưửng, tham za baw kôông tác báw tô̒n, fát hwi zả tri̭ văn hwả. Hwiḙ̂n da̒ vớ ản môô̭ch xổ lớp chiê̒n ră̭i dân ca Mươ̒ng, ngḙ̂ thwâ̭t chi̒nh tẩw chiêng Mươ̒ng chơ lớp tlé. Tloong zi̭p khânh ni, kâw la̭c bô̭ Mo Mươ̒ng Thaa̒ng chính thức tha mă̭t, kwi tṷ 35 ngḙ̂ nhân va̒ nhưửng ngươ̒i iêw thích Mo Mươ̒ng. 

Thew dôô̒ng chỉ Fa̭m Ngoo̭c Nhất, Tlướng foo̒ng Văn hwả - Thôông tin hwiḙ̂n, báw tô̒n, fát hwi kác zả tli̭ văn hwả dớ kóp fâ̒n ta̭w khức hút fát chiến zu li̭ch, zởi thiḙ̂w, kwaáng bả wê̒l vuu̒ng dất, kon mo̭l Mươ̒ng Thaa̒ng thân thiḙ̂n, mển kheéch.Hwiḙ̂n daang tích kư̭c tiên chiê̒n, khwiển khích nhân zân zư̭ zi̒n, fát hwi bán xắc văn hwả gẳn liê̒n kôô̒ng zu li̭ch. Vớ kác lớp tâ̭p hwẩn wêl zu li̭ch va̒ ta̭w diê̒w kiḙ̂n cho hô̭ zân tiếp kâ̭n vổn dâ̒w tư xâi zưư̭ng mô hi̒nh zu li̭ch kôông dôô̒ng. Dêểnh chi̒ ni̒, wa̒i mô hi̒nh zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ớ xỏm Mô̭ (Bi̒nh Thănh), tlêênh diḙ̂ ba̒n kỏ kác xỏm: Tiḙ̂n (xa̭ Thuung Nai); Ka̭n, Mưư̒ng (xa̭ Hơ̭p Foong); Rởm Khẳnh (xa̭ Thă̭ch Iên) daang di̭nh hưởng fát chiến lo̭i hi̒nh văn hwá zu li̭ch, zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng.



KÁC TIN KHÁC

Zu li̭ch Hwa̒ Bi̒nh tỏn 195.000 lươ̭t kheéch zi̭p ngí lḙ̂ 30/4 pơ̭i 1/5
Liên hwan ngḙ̂ thwâ̭t kwâ̒n tlủng lư̭c lươ̭ng bṷ tlang kôô̒ng pơ̭i thănh niên, xinh biên tính Hwa̒ Bi̒nh lâ̒n thử X, năm 2024
Zu li̭ch ngí zươ̭ng, chăm xoóc khức khwé lêênh ngôl
Ẩn tươ̭ng zu li̭ch thă̒nh fổ pên khôông Da̒

Ẩn tươ̭ng mô hi̒nh zư̭ zi̒n, fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Năm hoo̭c 2023 - 2024, Tlươ̒ng mâ̒m non Bắc Xơn, xa̭ Hu̒ng Xơn, hwiḙ̂n Kim Bôi kỏ 247 dét, chiê thă̒nh 11 nhỏm, lớp. Nha̒ tlươ̒ng kỏ 36 kản bô̭ kwán lỉ, zảw biên, nhân biên; 96,4% dét la̒ mo̭l zân tôô̭c Mươ̒ng pơ̭i zân tôô̭c Zaw. Pên keḙnh la̒ tốt kôông tác chăm xoóc, zaw zṷc dét kon thẻw dủng kwi di̭nh, nha̒ tlươ̒ng ko̒n ta̭w dẩw ẩn pơ̭i mô hi̒nh zi̒n zư̭, fát hwi bán xắc văn hwả Mươ̒ng.

Hwiḙ̂n La̭c Xơn tlung khức báw tô̒n zi xán văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Tơ̒ng kỏ ka̭ thew zoo̒ng thơ̒i zan, tư̒ nét văn hwả dă̭c xắc kuố zân tôô̭c Mươ̒ng ớ tlước ngwi kơ mai môô̭ch thất chwi̒ê̒n. Kôô̒ng pơ̭i ta̒n diḙ̂ fương tlong tính. Kấp wí, tlỉnh kwiê̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn tliến khai zái fáp dôô̒ng bô̭ tí báw tô̒n pơ̭i fất hwi zi xán văn hwả (ZXVH).

Xâi zư̭ng khôông zan báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng ớ hwiḙ̂n Tân La̭c

Nểw nhơ Tân La̭c ản koi la̒ bu̒ng lo̭I kuố kải nôi văn hwả Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh thi̒ xa̭ ớ Foong Fủ la̒ thú fú văn hwả Mươ̒ng kuố hwiḙ̂n Tân La̭c. La̒ng Mươ̒ng Lwi̭ Ái, xa̭ Foong Fủ - pu̒ng ko̒n lưw zư̭ ản hâ̒w nhơ ko̒n ngwiên bán foong tṷc tâ̭p kwản tloong tơ̒i khôổng kuố mo̭l Mươ̒ng Pi. Hwiḙ̂n Tân La̭c i ta̒ lươ̭ cho̭n xỏm Lwi̭ Ái tí xâi zư̭ng khôông zan báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng. Hwiḙ̂n tang cheenh thú xư̭ kwan tâm úng hô̭ kuố tính, tê̒w pơ̭i ta̒n dơn bi̭ liên kwan xâi zư̭ng kwi hwă̭ch báw tô̒n khôông zan văn hwả Mươ̒ng tê̒w pơ̭i fát tliến ta̒n xán fấm zu li̭ch, kái thiḙ̂n tơ̒i khôổng mo̭l zân.

Tô̭l Ngḙ̂ nhân Ưw tủ tâm hwiết xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c

Tư̒ lâ̒n tô̭l eenh tloong ta̒n xư̭ kiḙ̂n văn hwả kuố tính, kuố hwiḙ̂n pơ̭i ớ khu mo̭l mươ̒ng Vôi, thi̭ tlẩn Pa Ha̒ng Dô̒i (La̭c Thwí) pơ̭i bai tlo̒ biên da̭w ta̒n tiết mṷc văn ngḙ̂. Khânh ni nhất, eenh tlư̭c tiếp biếw ziḙ̂n ớ Lḙ̂ khai hô̭i chuô̒ Tiên năm 2024, xa̭ Fủ Ngiḙ̂… Ngḙ̂ nhân Ưw tủ ko̒n éw thuối Ngwiḙ̂n Mă̭nh Twẩn ka̭ no̒ i tí la̭i cho ta̒n tôi ẩn tươ̭ng wê̒l môô̭ch ngḙ̂ xi̭ pui pé, tâm hwiết, ta̒i năng, kỏ tư̒ toỏng kóp tloong xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n ta̒n zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c.

Hwiḙ̂n Kaw Foong: Khai thác lơ̭i thể tí fát tliến zu li̭ch pê̒n bư̭ng

Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể wê̒l diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên, zi tích li̭ch xứ, văn hwả, zănh lam thẳng kắnh, ta̒n năm kwa, hwiḙ̂n Kaw Foong i ta̒ tliến khai dôô̒ng bô̭ ta̒n zái fáp khai thác tiê̒m năng tí fát tliến zu li̭ch. Ban Chấp hă̒nh Dáng bô̭ hwiḙ̂n (khwả XXVII) ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 04-NQ/HU, ngă̒i 22/11/2017 wê̒l fát tliến zu li̭ch hwiḙ̂n zaw dwa̭n 2017 - 2020, di̭nh hưởng têểnh năm 2030.

Hwiḙ̂n Mai Châw khơi nguô̒n văn hwả dớ fát chiến zu li̭ch

Mai Châw la̒ hwiḙ̂n vuu̒ng kaw, nhêw zân tôô̭c khinh khôổng nhơ Thải, Mươ̒ng, Kinh, Zaw, Môông… Mối zân tôô̭c kỏ nét văn hwả riêng ta̭w rêênh xư̭ da za̭ng, dôô̭c dảw. Xác di̭nh ản thể meḙnh kuố diḙ̂ fương, hwiḙ̂n Mai Châw luôn kwan tâm báw tô̒n, zư̭ zi̒n va̒ fát hwi zả tli̭ văn hwả kác zân tôô̭c dớ văn hwả tlớ thee̒nh "do̒n nuô̒ng” fát chiến zu li̭ch, bớ rỉ fát chiến kinh tể – xa̭ hô̭i, nơơng kaw dơ̒i khôổng nhân zân.