Tư̒ lâ̒n tô̭l eenh tloong ta̒n xư̭ kiḙ̂n văn hwả kuố tính, kuố hwiḙ̂n pơ̭i ớ khu mo̭l mươ̒ng Vôi, thi̭ tlẩn Pa Ha̒ng Dô̒i (La̭c Thwí) pơ̭i bai tlo̒ biên da̭w ta̒n tiết mṷc văn ngḙ̂. Khânh ni nhất, eenh tlư̭c tiếp biếw ziḙ̂n ớ Lḙ̂ khai hô̭i chuô̒ Tiên năm 2024, xa̭ Fủ Ngiḙ̂… Ngḙ̂ nhân Ưw tủ ko̒n éw thuối Ngwiḙ̂n Mă̭nh Twẩn ka̭ no̒ i tí la̭i cho ta̒n tôi ẩn tươ̭ng wê̒l môô̭ch ngḙ̂ xi̭ pui pé, tâm hwiết, ta̒i năng, kỏ tư̒ toỏng kóp tloong xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n ta̒n zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c.


Ngḙ̂ nhân Ưw tủ Ngwiḙ̂n Mă̭nh Twẩn, khu mươ̒ng Vôi, thi̭ tlẩn Pa Ha̒ng Dô̒i (La̭c Thwí)
 zởi thiḙ̂w ta̒n hiḙ̂n bâ̭t ớ khôông zan văn hwả Mươ̒ng.


Têểnh thăm khôông zan văn hwả kuố eenh Twẩn, ta̒n tôi chăng khói măng ngơ̭p bới tư̒ hiḙ̂n bâ̭t ản tlưng pă̒i tloong nha̒ khaa̒nh tliê̒n thôổng kuố zân tôô̭c Mươ̒ng. Tí fṷc bṷ ta̒n hwa̭t dôô̭ng biếw ziḙ̂n, tlú nhân tlang tlỉ hắn khu bư̭c xân khẩw pơ̭i tú kỉnh tí ha̒ng tlăm bô̭ tlang fṷc biếw ziḙ̂n tư̒ mă̒w… 

Té tha pơ̭i ká lêênh ớ khu mươ̒ng Vôi, thi̭ tlẩn Pa Ha̒ng Dô̒i, ka̭ ko̒n nhó thuối kuố Ngḙ̂ nhân Ngwiḙ̂n Mă̭nh Twẩn, mo̭l zân tôô̭c Mươ̒ng ti liê̒n pơ̭i tliê̒n thôổng thơ̒ Mâ̭w kuố za di̒nh. Năm 2012, khăw khi kôông tác khânh 13 năm tloong lư̭c lươ̭ng bṷ tlang, xwất ngṷ tlớ wê̒l diḙ̂ fương, pơ̭i moong hảw zư̭ zi̒n ta̒n zả tli̭ văn hwả kuố zân tôô̭c, eenh thi̒m la̭i nha̒ khaa̒nh Mươ̒ng pơ̭i tă̒i kôông ngiên kửw foong tṷc tâ̭p kwản zân tôô̭c Mươ̒ng pớ khâi hơp têểnh ngă̒i măi, tloong wiḙ̂c la̒ ma, wiḙ̂c ti zu, kheéch chẳw, lḙ̂ hô̭i, muổ hát, chiêng, nha̭c kṷ ko̒ ke ôổng khảw, thiểng Mươ̒ng… tí chwiê̒n dă̭i cho thể hḙ̂ tlé hăi dẳi ho̭ hơn văn hwả kuố zân tôô̭c mêê̒nh. 

Năm 2020, Zảw xư Lê Văn Lan wê̒l thăm, ngiên kửw pơ̭i khen tă̭ng wiḙ̂c báw tô̒n, zư̭ zi̒n pơ̭i fát hwi ta̒n zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng tloong thơ̒i ki̒ tối mởi. Kôô̒ng pơ̭i Kâw la̭c bô̭ Xứ hoo̭c Lê Văn Lan i ta̒ wê̒l thăm, ngiên kửw pơ̭i khen tă̭ng wiḙ̂c báw tô̒n, zi̒n zư̭ pơ̭i fát hwi ta̒n zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng tloong thơ̒i ki̒ tối mởi. Kôô̒ng pơ̭i Kâw la̭c bô̭ Zi xán văn hwả Mươ̒ng - miểng kới tâm hwiết kuố Ngḙ̂ nhân Ngwiḙ̂n Mă̭nh Twẩn ản thă̒nh lâ̭p pớ khảng 11/2022 kôô̒ng pơ̭i 235 hô̭i biên tham za xinh hwa̭t.

Pớ năm 2020 - 2023, kôô̒ng pơ̭i ta̒n khôô̒ng zan hôô̭ng 750 m2, eenh tlưng pă̒i, zi̒n zư̭ ta̒n bâ̭t zṷng tloong tơ̒i khôổng dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c Mươ̒ng kôô̒ng pơ̭i hơn 2.000 hiḙ̂n bâ̭t gô̒m: 100 chiêng Mươ̒ng; 120 bâ̭t zṷng dô̒ oỏng; 200 bâ̭t zṷng dô̒ xử; 250 xán fấm dô̒ pă̒ng kâl; 45 xán fấm pă̒ng khâ̒ng, neenh; 150 xán fấm pă̒ng pái, ố, kê̒l thố kấm, tlang fṷc, 250 xán fấm mâl tle taanh; 55 bâ̭t zṷng nha̭c kṷ zân tôô̭c; khânh 150 tâ̒w khắch văn hwả mo̭l Mươ̒ng; khânh 200 bâ̭t zṷng pơ̭i xán fấm tôống hơ̭p.

Pên keḙnh di̭, ớ ta̒n kác hô̭i thi, hô̭i ziḙ̂n, ta̒n xư̭ kiḙ̂n ká, nhó kuố diḙ̂ fương tê̒w kỏ eenh Twẩn kóp mă̭t, biên da̭w tlương tli̒nh. Eenh zwi tli̒ hiḙ̂w kwá wiḙ̂c tâ̭p lwiḙ̂n pơ̭i chwiê̒n dă̭i văn hwả chiêng, xảng ta̭w ta̒n ba̒i muổ, hát zân tôô̭c Mươ̒ng pớ khâi hơ cho têểnh ngă̒i măi; zư̭ zi̒n pơ̭i chwiê̒n dă̭i wê̒l văn hwả nha̭c kṷ ko̒ ke ôổng khảw kôô̒ng ta̒n la̒n diḙ̂w hát bỉ Mươ̒ng; chwiê̒n dă̭i pô̭ âm thiểng Mươ̒ng cho thể hḙ̂ tlé, la̒ la̭i ta̒n tlo̒ chơi zân zan, zwi tli̒ văn hwả tlang fṷc pơ̭i foong tṷc tâ̭p kwản lḙ̂ hô̭i tliê̒n thôổng; tâ̭p lwiḙ̂n pơ̭i biếw ziḙ̂n ớ ta̒n tlương tli̒nh, xư̭ kiḙ̂n, hô̭i ngi̭, da̭i hô̭i, cha̒w mơ̒ng kí niḙ̂m, hô̭i la̒ng tliê̒n thôổng, ngă̒i hô̭i da̭i dwa̒n kết, zaw lưw ta̒n kâw la̭c bô̭ pơ̭i xinh hwa̭t thew ki̒ ha̒ng twâ̒n, ha̒ng khảng.

Kôô̒ng pơ̭i ta̒n toỏng kóp kuố mêê̒nh, eenh Ngwiḙ̂n Mă̭nh Twẩn ản Hô̭i ngiên kửw khwa hoo̭c wê̒l Dôông Nam Ả Viḙ̂t Nam tă̭ng zănh hiḙ̂w ngḙ̂ nhân báw tô̒n, fát tliến văn hwả zân zan Viḙ̂t Nam; Viḙ̂n Tư bẩn pơ̭i da̒w ta̭w twa̒n kâ̒w tă̭ng báng wa̒ng binh zănh kả nhân tiêw biếw tloong xư̭ ngiḙ̂p báw tô̒n pơ̭i fát hwi zi xán fi bâ̭t thế da̭i ziḙ̂n kuố nhân lwa̭i; Viḙ̂n Ngiên kửw báw tô̒n pơ̭i fát hwi văn hwả zân tôô̭c tă̭ng tlủng nhâ̭n ngḙ̂ nhân tiêw biếw tất Viḙ̂t; Hô̭i Zi xán văn hwả Viḙ̂t Nam tlửng nhâ̭n la̒ gương lảng zi xán kỏ toỏng kóp tích kư̭c paw xư̭ ngiḙ̂p báw bḙ̂ pơ̭i fát hwi zi xán văn hwả zân tôô̭c; Viḙ̂n Khwa hoo̭c fát tliến nhân ta̒i pơ̭i tlỉ twḙ̂ Viḙ̂t tă̭ng zănh hiḙ̂w Ngḙ̂ nhân văn hwả Dôông Nam Ả - Viḙ̂t Nam. Tảng pô̭, eenh Twẩn binh zư̭ ản Chú ti̭ch nước tă̭ng zănh hiḙ̂w Ngḙ̂ nhân Ưw tủ wê̒l li̭nh bư̭c Tâ̭p kwản xa̭ hô̭i pơ̭i tỉn ngươ̭ng năm 2022. 

Kôô̒ng pơ̭i ta̒n kôổng hiển chăng tlḙ̂t nhoo̭c, Ngḙ̂ nhân Ưw tủ Ngwiḙ̂n Mă̭nh Twẩn ko̒n tích kư̭c tham za hwa̭t dôô̭ng an xinh xa̭ hô̭i, thiḙ̂n ngwiḙ̂n cho kwêl hương pơ̭i kôô̭ng dôô̒ng. Eenh tang toỏng kóp fâ̒n tích kư̭c paw wiḙ̂c zi̒n zư̭, báw tô̒n pơ̭i fát hwi ta̒n zả tli̭ zi xán văn hwả kuố zân tôô̭c têểnh ô̭i pa̭n tloong nước, kuốc tể.

KÁC TIN KHÁC


Hwiḙ̂n Kaw Foong: Khai thác lơ̭i thể tí fát tliến zu li̭ch pê̒n bư̭ng

Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể wê̒l diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên, zi tích li̭ch xứ, văn hwả, zănh lam thẳng kắnh, ta̒n năm kwa, hwiḙ̂n Kaw Foong i ta̒ tliến khai dôô̒ng bô̭ ta̒n zái fáp khai thác tiê̒m năng tí fát tliến zu li̭ch. Ban Chấp hă̒nh Dáng bô̭ hwiḙ̂n (khwả XXVII) ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 04-NQ/HU, ngă̒i 22/11/2017 wê̒l fát tliến zu li̭ch hwiḙ̂n zaw dwa̭n 2017 - 2020, di̭nh hưởng têểnh năm 2030.

Hwiḙ̂n Mai Châw khơi nguô̒n văn hwả dớ fát chiến zu li̭ch

Mai Châw la̒ hwiḙ̂n vuu̒ng kaw, nhêw zân tôô̭c khinh khôổng nhơ Thải, Mươ̒ng, Kinh, Zaw, Môông… Mối zân tôô̭c kỏ nét văn hwả riêng ta̭w rêênh xư̭ da za̭ng, dôô̭c dảw. Xác di̭nh ản thể meḙnh kuố diḙ̂ fương, hwiḙ̂n Mai Châw luôn kwan tâm báw tô̒n, zư̭ zi̒n va̒ fát hwi zả tli̭ văn hwả kác zân tôô̭c dớ văn hwả tlớ thee̒nh "do̒n nuô̒ng” fát chiến zu li̭ch, bớ rỉ fát chiến kinh tể – xa̭ hô̭i, nơơng kaw dơ̒i khôổng nhân zân.

Hwiḙ̂n La̭c Xơn nhân rôô̭ng mô hi̒nh kác kâw la̭c bô̭ báw tô̒n, fát hwi zả tli̭ zi xán văn hwả

Vươ̒ la̒ diếm kă̭p văn hwả, kác kâw la̭c bô̭ (KLB) báw tô̒n fát hwi zả tli̭ văn hwả tlêênh diḙ̂ ba̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn ko̒n lad dươ̭c thưư̭c hă̒nh, môi tlươ̒ng cho ngḙ̂ nhân, nhưửng ngươ̒i am hiếw va̒ iêw thích văn hwả zân tôô̭c xinh hwa̭t, tâ̭p liḙ̂n, tlaw dối kinh ngiḙ̂m, ki̭ năng va̒ chiê̒n ră̭i cho thể hḙ̂ tlé.

Tliê̒n thôông hi̒nh ắnh văn hwả, kon mo̭l tính Hwa̒ Bi̒nh

Tính Hwa̒ Bi̒nh ản hăi dẳi têểnh la̒ bu̒ng tất kỏ bê̒ tă̒i li̭ch xứ, văn hwả, môô̭ch tloong ta̒n kải tlă̭ng kuố mo̭l Viḙ̂t kố, kư tlủ ớ tơ̒ tính khải Bắc mé ta̭p tlung kho̭m nhất ớ tính Hwa̒ Bi̒nh kôô̒ng nê̒n "Văn Hwả Hwa̒ Bi̒nh” nối thiểng i ta̒ kết tinh dêênh kải thôốch kuố bu̒ng tất, kon mo̭l Hwa̒ Bi̒nh

Lưw zư̭ zả tli̭ nê̒n “Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh” nối thiểng thể zởi

Hwa̒ Bi̒nh la̒ bu̒ng tất kố pớ mâ̭n ngă̒i, kôô̒ng pơ̭i ta̒n tlải khṷ pôl nổl doo̭c thew hưởng Dôông Nam, ti tôi pơ̭i tlải khṷ Tlươ̒ng Xơn ớ pên khải Tâi i ta̒ la̒ tha dêênh tư̒ bô̒n diḙ̂, thung lṷng kôô̒ng hḙ̂ thôổng, thư̭c bâ̭t foong fủ. Ngăl pớ thơ̒i tiê̒n xứ, kon mo̭l i ta̒ khởm té tha khôổng ớ nơi ni̒ tlêênh meénh tất ni̒, tí la̭i môô̭ch nê̒n văn hwả nối thiểng thể zởi - "Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh” (VHHB).