(HBDT) - Nhửng năm khâânh ni, zả tli̭ zi xán văn hwả (ZTZX) zân tôô̭c ngă̒i môô̭ch ngẩm khu tloong dơ̒i khôông nhân zân kác zân tôô̭c hwiḙ̂n La̭c Xơn.

 

Ngươ̒i zân wê̒l lḙ̂ hô̭i Di̒nh Khêênh, xa̭ Văn Xơn dỏn nhâ̭n kác bôông lo̭ lôô̭c dâ̒w năm tươ̭ng chưưng cho măl mẳn va̒ khức khwé. 


Ta̭w bước chiến tloong fát chiến, báw tô̒n văn hwả 

Ngă̒i 20/12/2021, BCH Dáng bô̭ hwiḙ̂n La̭c Xơn ban hă̒nh ngi̭ kwiết chwiên dê̒ xổ 08-NQ/HU wê̒l báw tô̒n, fát hwi văn hwả zân tôô̭c (VHZT) Mươ̒ng tlêênh diḙ̂ ba̒n. Ngă̒i 6/7/2022, UBNZ hwiḙ̂n ban hă̒nh Kwiết di̭nh xổ 3358/QĐ-UBND wê̒l fê zwiḙ̂t dê̒ ản "Báw tô̒n, fát hwi bán xắc VHZT tlêênh diḙ̂ ba̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn" zai dwa̭n 2022 - 2025 di̭nh hưởng dêểnh năm 2030. Dôô̒ng thơ̒i chiến khai thư̭c hiḙ̂n Kể hwă̭ch xổ 107/KH-UBND, nga̒y 22/8/2022 nhă̒m xác di̭nh kṷ thế nhiḙ̂m vṷ, tlắch nhiḙ̂m kuố kơ kwan, ban, ngă̒nh, dwa̒n thế, kác xa̭, thi̭ chẩn, hwi dôô̭ng xư̭ tham za kuố kác kấp, ngă̒nh, mo̭i thơơ̒ng lớp nhân zân tloong kôông tác báw tô̒n, fát hwi bán xắc VHZT. 

Khôi fṷc kác zả tli̭

Thew ôông Bu̒i Văn Thuô̭m ớ xỏm Vỏ Khươ, xa̭ Nhân Ngiḙ̂ thi̒ kwê hương bán kản, nha̒ xa̒n zân tôô̭c la̒ dươ̭c ôông ớ ká dơ̒i. Kác kon chẩw da̒ thee̒nh da̭t, dơ̒i khôổng kinh tể ngă̒i ka̭ng di lêênh, mê nếp nha̒ xa̒n va̒ nhưửng foong tuṷc kuố mo̭l Mươ̒ng Vỏ vấn fái zư̭. Chăng riêng chi ở Nhân Ngiḙ̂, ớ thi̭ chẩnvṷ Bán va̒ nhê̒w xa̭ khác vấn zư̭ nếp nha̒ xa̒n chiê̒n thôổng. Dớ báw vḙ̂ rư̒ng, ba̒ kon dúc dô̭ nha̒ xa̒n bă̒ng bê tôông zư̭ng l nha̒ xa̒n. To̒n hwiḙ̂nchi̒ ni̒ kỏ hơn 12.000 nha̒ xa̒n, nhê̒w nhất ớ kác xa̭ Tân Mi̭, Nhân Ngiḙ̂, Kwiết Thẳng, Miê̒n Dô̒l, Tân Lâ̭p, Kwỉ Hwa̒, Ngoo̭c Xơn, Ngoo̭c Lâw, Tư̭ Zo...

Dôô̒ng chỉ Bu̒i Văn Dương, Fỏ Chú ti̭ch UBNZ hwiḙ̂n La̭c Xơn cho mắt: Nhâ̭n thức kuố kác kấp, ngă̒nh va̒ kác thơơ̒ng lớp nhân zân tlêênh diḙ̂ ba̒n wê̒l kôông tác báw tô̒n, fát hwi kác zả tli̭ ZXVH. Hwiḙ̂n dă̭ch mṷct iêw kṷ thế dêểnh năm 2025, kỏ 20% mo̭l Mươ̒ng mắt chư Mươ̒ng; 85% mo̭l Mươ̒ng mắt mă̭c tlang fṷc zân tôô̭c Mươ̒ng va̒ mă̭c thươ̒ng xwiên tloong zi̭p hô̭i he̒, lḙ̂ Thết, kác ngă̒i lḙ̂ kuố diḙ̂ fương; hoo̭c xinh kác tlươ̒ng THKX, THFT mă̭ tlang fṷc zân tôô̭c Mươ̒ng ít nhất 2 twâ̒n 1 lâ̒n.; mối môô̭ch xỏm, fổ ít nhất kỏ 1 kâw la̭c bô̭ bán xắc zân tôô̭c Mươ̒ng, 1 xa̭, thi̭ chẩn kỏ 1 la̒ng ngê̒ chiê̒n thôổng... Wê̒l lô za̒i, wiḙ̂c khai thác, báw tô̒n kác zả tli̭ văn hwả dă̭c chưưng tiếp tṷc ản dấi meḙnh. Kác ngḙ̂ nhan tloong lỉnh vư̭c ZXVH ản dê̒ ngi̭ káp kỏ thấm kwiê̒n tôn vinh. Hwiḙ̂n xḙ vớ rôô̭ng kwi mô ngă̒i hô̭i văn hwảthế thaw; ngă̒i hô̭i Thết Dôô̭c lâ̭p 19/8 va̒ Kwuốc khảnh 2/9; dâ̒w tư fát chiến mô hi̒nh báw tô̒nm la̒ng văn hwả chiê̒n thôổng gẳn kôô̒ng fát chiến zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng.

 


KÁC TIN KHÁC


Ẩn tươ̭ng mô hi̒nh zư̭ zi̒n, fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Năm hoo̭c 2023 - 2024, Tlươ̒ng mâ̒m non Bắc Xơn, xa̭ Hu̒ng Xơn, hwiḙ̂n Kim Bôi kỏ 247 dét, chiê thă̒nh 11 nhỏm, lớp. Nha̒ tlươ̒ng kỏ 36 kản bô̭ kwán lỉ, zảw biên, nhân biên; 96,4% dét la̒ mo̭l zân tôô̭c Mươ̒ng pơ̭i zân tôô̭c Zaw. Pên keḙnh la̒ tốt kôông tác chăm xoóc, zaw zṷc dét kon thẻw dủng kwi di̭nh, nha̒ tlươ̒ng ko̒n ta̭w dẩw ẩn pơ̭i mô hi̒nh zi̒n zư̭, fát hwi bán xắc văn hwả Mươ̒ng.

Hwiḙ̂n La̭c Xơn tlung khức báw tô̒n zi xán văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Tơ̒ng kỏ ka̭ thew zoo̒ng thơ̒i zan, tư̒ nét văn hwả dă̭c xắc kuố zân tôô̭c Mươ̒ng ớ tlước ngwi kơ mai môô̭ch thất chwi̒ê̒n. Kôô̒ng pơ̭i ta̒n diḙ̂ fương tlong tính. Kấp wí, tlỉnh kwiê̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn tliến khai zái fáp dôô̒ng bô̭ tí báw tô̒n pơ̭i fất hwi zi xán văn hwả (ZXVH).

Xâi zư̭ng khôông zan báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng ớ hwiḙ̂n Tân La̭c

Nểw nhơ Tân La̭c ản koi la̒ bu̒ng lo̭I kuố kải nôi văn hwả Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh thi̒ xa̭ ớ Foong Fủ la̒ thú fú văn hwả Mươ̒ng kuố hwiḙ̂n Tân La̭c. La̒ng Mươ̒ng Lwi̭ Ái, xa̭ Foong Fủ - pu̒ng ko̒n lưw zư̭ ản hâ̒w nhơ ko̒n ngwiên bán foong tṷc tâ̭p kwản tloong tơ̒i khôổng kuố mo̭l Mươ̒ng Pi. Hwiḙ̂n Tân La̭c i ta̒ lươ̭ cho̭n xỏm Lwi̭ Ái tí xâi zư̭ng khôông zan báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng. Hwiḙ̂n tang cheenh thú xư̭ kwan tâm úng hô̭ kuố tính, tê̒w pơ̭i ta̒n dơn bi̭ liên kwan xâi zư̭ng kwi hwă̭ch báw tô̒n khôông zan văn hwả Mươ̒ng tê̒w pơ̭i fát tliến ta̒n xán fấm zu li̭ch, kái thiḙ̂n tơ̒i khôổng mo̭l zân.

Tô̭l Ngḙ̂ nhân Ưw tủ tâm hwiết xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c

Tư̒ lâ̒n tô̭l eenh tloong ta̒n xư̭ kiḙ̂n văn hwả kuố tính, kuố hwiḙ̂n pơ̭i ớ khu mo̭l mươ̒ng Vôi, thi̭ tlẩn Pa Ha̒ng Dô̒i (La̭c Thwí) pơ̭i bai tlo̒ biên da̭w ta̒n tiết mṷc văn ngḙ̂. Khânh ni nhất, eenh tlư̭c tiếp biếw ziḙ̂n ớ Lḙ̂ khai hô̭i chuô̒ Tiên năm 2024, xa̭ Fủ Ngiḙ̂… Ngḙ̂ nhân Ưw tủ ko̒n éw thuối Ngwiḙ̂n Mă̭nh Twẩn ka̭ no̒ i tí la̭i cho ta̒n tôi ẩn tươ̭ng wê̒l môô̭ch ngḙ̂ xi̭ pui pé, tâm hwiết, ta̒i năng, kỏ tư̒ toỏng kóp tloong xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n ta̒n zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c.

Hwiḙ̂n Kaw Foong: Khai thác lơ̭i thể tí fát tliến zu li̭ch pê̒n bư̭ng

Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể wê̒l diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên, zi tích li̭ch xứ, văn hwả, zănh lam thẳng kắnh, ta̒n năm kwa, hwiḙ̂n Kaw Foong i ta̒ tliến khai dôô̒ng bô̭ ta̒n zái fáp khai thác tiê̒m năng tí fát tliến zu li̭ch. Ban Chấp hă̒nh Dáng bô̭ hwiḙ̂n (khwả XXVII) ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 04-NQ/HU, ngă̒i 22/11/2017 wê̒l fát tliến zu li̭ch hwiḙ̂n zaw dwa̭n 2017 - 2020, di̭nh hưởng têểnh năm 2030.

Hwiḙ̂n Mai Châw khơi nguô̒n văn hwả dớ fát chiến zu li̭ch

Mai Châw la̒ hwiḙ̂n vuu̒ng kaw, nhêw zân tôô̭c khinh khôổng nhơ Thải, Mươ̒ng, Kinh, Zaw, Môông… Mối zân tôô̭c kỏ nét văn hwả riêng ta̭w rêênh xư̭ da za̭ng, dôô̭c dảw. Xác di̭nh ản thể meḙnh kuố diḙ̂ fương, hwiḙ̂n Mai Châw luôn kwan tâm báw tô̒n, zư̭ zi̒n va̒ fát hwi zả tli̭ văn hwả kác zân tôô̭c dớ văn hwả tlớ thee̒nh "do̒n nuô̒ng” fát chiến zu li̭ch, bớ rỉ fát chiến kinh tể – xa̭ hô̭i, nơơng kaw dơ̒i khôổng nhân zân.