500 ngḙ̂ nhân va̒ fṷ nư̭ zân tôô̭c Mươ̒ng tư̭ ha̒w tli̒nh tẩw chiêng tloong lḙ̂ hô̭i Khai ha̭ zân tôô̭c Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh năm 2023.

Mo̭l Mươ̒ng hwa̒ Bi̒nh nỏi chuung dê̒w koi tloo̭ng chiêng. Thiểng chiêng la̒ linh hô̒n văn hwả zân, ngân dêểnh 3 thơơ̒ng tlơ̒i, dêểnh dất mươ̒ng Ma. Thiểng chiêng thôông linh hôốc bổ dả, ră̒ng: "Măng thiểng chiêng ni̒ ban ngă̒i mắt khả ăn khả oỏng, ban dêm mă̭t huôl thuổng, khả lêênh..." Mo̭l Mươ̒ng da̒ ngẩm âm thănh rỉ bớ tloong tlôô̭ng mḙ̂. Khì tha dơ̒i thiểng chiêng bảw tin bui, khi̒ wê̒l kôô̒ng dất,thiểng chiêng dươ khả. Ni la̒ lo̭i hi̒nh ngḙ̂ thwâ̭t dă̭c xắc, fố biển, kỏ khức lan twá nhất tloong dơ̒iổnh văn hwả Mươ̒ng, ko̒n la̒ "kuố kwỉ, wải thiêng", la̒ khôông zan văn hwả thế hiḙ̂n nhưửng zả tli̭ tâm linh xâw xắc.

Tloong nha̒ kuố Ngḙ̂ nhân Ưw tủ Bu̒i Ngo̭c Thwâ̭n (xỏm Bưng 1, xa̭ Thu Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong), dươ̭c tlang tloo̭ng nhất kỏ tlew môô̭ch bô̭ chiêng. Ôông Thwâ̭n kwan niḙ̂m: "La̒ mo̭l Mươ̒ng fái mắt deẻnh chiêng", ôông Thwâ̭n zô̒n tâm hwiết cho wiḙ̂c chiê̒n ră̭i deẻnh chiêng, ră̭i bớ kắch deẻnh chiêng, kắch xắch chiêng, fân nhi̭p, kám thṷ thiểng chiêng, kác la̒n diḙ̂w chiêng... Vởi moong muổn lan twá ti̒nh iêw chiêng Mươ̒ng, ôôngBu̒i Ngoo̭c Thwâ̭n tham za tích kư̭c baw kác chương chi̒nh, kể hwă̭ch kuố hwiḙ̂n nhă̒m báw tô̒n, fát hwi zả tli̭ văn hwả chiê̒n thôổng, tloong rỉ kỏ văn hwả chiêng Mươ̒ng.

Tloong nha̒ kuố Ngḙ̂ nhân Ưw tủ Bu̒i Ngo̭c Thwâ̭n (xỏm Bưng 1, xa̭ Thu Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong), dươ̭c tlang tloo̭ng nhất kỏ tlew môô̭ch bô̭ chiêng. Ôông Thwâ̭n kwan niḙ̂m: "La̒ mo̭l Mươ̒ng fái mắt deẻnh chiêng", ôông Thwâ̭n zô̒n tâm hwiết cho wiḙ̂c chiê̒n ră̭i deẻnh chiêng, ră̭i bớ kắch deẻnh chiêng, kắch xắch chiêng, fân nhi̭p, kám thṷ thiểng chiêng, kác la̒n diḙ̂w chiêng... Vởi moong muổn lan twá ti̒nh iêw chiêng Mươ̒ng, ôôngBu̒i Ngoo̭c Thwâ̭n tham za tích kư̭c baw kác chương chi̒nh, kể hwă̭ch kuố hwiḙ̂n nhă̒m báw tô̒n, fát hwi zả tli̭ văn hwả chiê̒n thôổng, tloong rỉ kỏ văn hwả chiêng Mươ̒ng.

Tloong fa̭m vi to̒n tính, chiêng Mươ̒ng dang ản zư̭ zi̒n, fát hwi zả tli̭ dớ xưửng tâ̒m Zi xán văn hwả fi vâ̭t thế kấp kwuốc za. Thew xổ liḙ̂w kiếm kê kuố ngă̒nhVH-TT&ZL: To̒n tính ko̒n lưw zư̭ ản tlêênh 11.000 kẳi chiêng... Dảng mơơ̒ng la̒ nhửng năm khânh ni , kôô̭ng dôô̒ng mo̭l Mươ̒ng da̒ chủ tloo̭ng báw tô̒n va̒ fát hwi zi xán văn hwả ni̒. Chính kẳi ti̒nh kám kuố kôô̭ng dôô̒ng mo̭l Mươ̒ng - chú nhân thẩt xư̭ kuố chiêng Mươ̒ng - da̒ ta̭w tha môi tlươ̒ng "khôổng" chi chiêng Mươ̒ng vang xa, lan twá tlớ thee̒nh bán xắc văn hwả zân tôô̭c tlươ̒ng tô̒n.

KÁC TIN KHÁC

Zu li̭ch Hwa̒ Bi̒nh tỏn 195.000 lươ̭t kheéch zi̭p ngí lḙ̂ 30/4 pơ̭i 1/5

Liên hwan ngḙ̂ thwâ̭t kwâ̒n tlủng lư̭c lươ̭ng bṷ tlang kôô̒ng pơ̭i thănh niên, xinh biên tính Hwa̒ Bi̒nh lâ̒n thử X, năm 2024

Zu li̭ch ngí zươ̭ng, chăm xoóc khức khwé lêênh ngôl

Ẩn tươ̭ng zu li̭ch thă̒nh fổ pên khôông Da̒

---

Ẩn tươ̭ng mô hi̒nh zư̭ zi̒n, fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Năm hoo̭c 2023 - 2024, Tlươ̒ng mâ̒m non Bắc Xơn, xa̭ Hu̒ng Xơn, hwiḙ̂n Kim Bôi kỏ 247 dét, chiê thă̒nh 11 nhỏm, lớp. Nha̒ tlươ̒ng kỏ 36 kản bô̭ kwán lỉ, zảw biên, nhân biên; 96,4% dét la̒ mo̭l zân tôô̭c Mươ̒ng pơ̭i zân tôô̭c Zaw. Pên keḙnh la̒ tốt kôông tác chăm xoóc, zaw zṷc dét kon thẻw dủng kwi di̭nh, nha̒ tlươ̒ng ko̒n ta̭w dẩw ẩn pơ̭i mô hi̒nh zi̒n zư̭, fát hwi bán xắc văn hwả Mươ̒ng.

Hwiḙ̂n La̭c Xơn tlung khức báw tô̒n zi xán văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Tơ̒ng kỏ ka̭ thew zoo̒ng thơ̒i zan, tư̒ nét văn hwả dă̭c xắc kuố zân tôô̭c Mươ̒ng ớ tlước ngwi kơ mai môô̭ch thất chwi̒ê̒n. Kôô̒ng pơ̭i ta̒n diḙ̂ fương tlong tính. Kấp wí, tlỉnh kwiê̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn tliến khai zái fáp dôô̒ng bô̭ tí báw tô̒n pơ̭i fất hwi zi xán văn hwả (ZXVH).

Xâi zư̭ng khôông zan báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng ớ hwiḙ̂n Tân La̭c

Nểw nhơ Tân La̭c ản koi la̒ bu̒ng lo̭I kuố kải nôi văn hwả Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh thi̒ xa̭ ớ Foong Fủ la̒ thú fú văn hwả Mươ̒ng kuố hwiḙ̂n Tân La̭c. La̒ng Mươ̒ng Lwi̭ Ái, xa̭ Foong Fủ - pu̒ng ko̒n lưw zư̭ ản hâ̒w nhơ ko̒n ngwiên bán foong tṷc tâ̭p kwản tloong tơ̒i khôổng kuố mo̭l Mươ̒ng Pi. Hwiḙ̂n Tân La̭c i ta̒ lươ̭ cho̭n xỏm Lwi̭ Ái tí xâi zư̭ng khôông zan báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng. Hwiḙ̂n tang cheenh thú xư̭ kwan tâm úng hô̭ kuố tính, tê̒w pơ̭i ta̒n dơn bi̭ liên kwan xâi zư̭ng kwi hwă̭ch báw tô̒n khôông zan văn hwả Mươ̒ng tê̒w pơ̭i fát tliến ta̒n xán fấm zu li̭ch, kái thiḙ̂n tơ̒i khôổng mo̭l zân.

Tô̭l Ngḙ̂ nhân Ưw tủ tâm hwiết xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c

Tư̒ lâ̒n tô̭l eenh tloong ta̒n xư̭ kiḙ̂n văn hwả kuố tính, kuố hwiḙ̂n pơ̭i ớ khu mo̭l mươ̒ng Vôi, thi̭ tlẩn Pa Ha̒ng Dô̒i (La̭c Thwí) pơ̭i bai tlo̒ biên da̭w ta̒n tiết mṷc văn ngḙ̂. Khânh ni nhất, eenh tlư̭c tiếp biếw ziḙ̂n ớ Lḙ̂ khai hô̭i chuô̒ Tiên năm 2024, xa̭ Fủ Ngiḙ̂… Ngḙ̂ nhân Ưw tủ ko̒n éw thuối Ngwiḙ̂n Mă̭nh Twẩn ka̭ no̒ i tí la̭i cho ta̒n tôi ẩn tươ̭ng wê̒l môô̭ch ngḙ̂ xi̭ pui pé, tâm hwiết, ta̒i năng, kỏ tư̒ toỏng kóp tloong xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n ta̒n zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c.

Hwiḙ̂n Kaw Foong: Khai thác lơ̭i thể tí fát tliến zu li̭ch pê̒n bư̭ng

Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể wê̒l diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên, zi tích li̭ch xứ, văn hwả, zănh lam thẳng kắnh, ta̒n năm kwa, hwiḙ̂n Kaw Foong i ta̒ tliến khai dôô̒ng bô̭ ta̒n zái fáp khai thác tiê̒m năng tí fát tliến zu li̭ch. Ban Chấp hă̒nh Dáng bô̭ hwiḙ̂n (khwả XXVII) ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 04-NQ/HU, ngă̒i 22/11/2017 wê̒l fát tliến zu li̭ch hwiḙ̂n zaw dwa̭n 2017 - 2020, di̭nh hưởng têểnh năm 2030.

Hwiḙ̂n Mai Châw khơi nguô̒n văn hwả dớ fát chiến zu li̭ch

Mai Châw la̒ hwiḙ̂n vuu̒ng kaw, nhêw zân tôô̭c khinh khôổng nhơ Thải, Mươ̒ng, Kinh, Zaw, Môông… Mối zân tôô̭c kỏ nét văn hwả riêng ta̭w rêênh xư̭ da za̭ng, dôô̭c dảw. Xác di̭nh ản thể meḙnh kuố diḙ̂ fương, hwiḙ̂n Mai Châw luôn kwan tâm báw tô̒n, zư̭ zi̒n va̒ fát hwi zả tli̭ văn hwả kác zân tôô̭c dớ văn hwả tlớ thee̒nh "do̒n nuô̒ng” fát chiến zu li̭ch, bớ rỉ fát chiến kinh tể – xa̭ hô̭i, nơơng kaw dơ̒i khôổng nhân zân.