Zi tích kháw kố ho̭c hang xỏm Tla̭i, xa̭ Tân Lâ̭p (La̭c Xơn) la̒ môô̭ch tloong nhưửng zi tích kháw kố tiêw biếw wê̒l zi xán Văn hwả Hwa̒ Binh.

Zi chí kháw kố hoo̭c tiêw biếw

Cho dêểnh chi̒ ni̒, tính Hwa̒ Bi̒nh la̒ diḙ̂ fa̒n kỏ ít nhân 72 diḙ̂ diếm thuô̭c VHHB, nhê̒w nhất ở Viḙ̂t Nam. Tloong xổ rỉ fái kể dêểnh zi tích kháw kố hoo̭c La̒l khṷ la̒ng Wee̒nh, xa̭ Iên Fủ va̒ hang xỏm Tla̭i, xa̭ Tân Lâ̭p (La̭c Xơn) la̒ 2 di chí kháw kố hoo̭c nối thiểng kuố VHHB.

Zi tích La̒l khṷ la̒ng We̒nh ản nha̒ kháw kố hoo̭c mo̭l Fáp fát hiḙ̂n vfa khai kwâ̭t bớ năm 1929, la̒ zi tích kháw kố hoo̭c tiêw biếw thuô̭c VHHB. Ka̭ ni̒ zi tích ko̒n zư̭ ngwiên tla̭ng môô̭ch fâ̒n văn hwả kôốc , tlêênh la̒l khṷ ko̒n la̭i khả nhê̒w lớp dất châ̒m tíc kí dḙ̂ tử. Zi tích kỏ thơơ̒ng văn hwả rất dă̒i, chưở tố hơ̭p kôông kṷ bă̒ng khṷ, gổm, mô̭ tảng kuố kư zân VHHB niên da̭i bớ 17.000 - 8.000 khắch măi ni̒.

Zi tích háng xỏm Tla̭i la̒ zi tích HVHB tiêw biếw ở Viḙ̂ Nam va̒ Dôông Nam Ả, ản fá hiḙ̂n 1972, Viḙ̂n Kháw kố hoo̭c khai kwâ̭t nhưửng năm 1981 - 1982. Hang xỏm Tla̭i kỏ niên da̭i 21.000 kắch ngăi năi. Ni vươ̒ la̒ dươ̭c ớ lô za̒i, vươ̒ la̒ kôông xướng chể tác kôông kṷ, i la̒ dươ̭c mô̒ má kuố kư zân VHHB. Zi tích hang xỏm Tla̭i ản kôông nhâ̭n zi tích kháw kố kấp kwuốc za năm 2001. Năm 2008, Xớ VH-TT&ZL fổi hơ̭p kôông Tluung tâm Tiê̒n xứ Dôông Nam Ả tố chức tôn ta̭w, báw tô̒n, fṷc vṷ kheéch tham kwan.

Khấn chương lâ̭p hô̒ xơ khwa hoo̭c dê̒ ngi̭ xếp ha̭ng zi tích kwuốc za dă̭c biḙ̂t

Kăn kử chi da̭w kuố Thươ̒ngchư̭c Tính wí ta̭i Văn bán xổ 1434-TB/VPTU, ngă̒i 9/12/2022 kuố Văn foo̒ng Tính wí thôông bảw kết lwâ̭n kuố Thươ̒ng chư̭c Tính wí ta̭ibuối kháw xát thư̭c tể kôông tác kwán lỉ, báw tô̒n va̒ fát hwi zi xán văn hwả tlêênh diḙ̂ ba̒n kác hwiḙ̂n: La̭c Xơn, Tân La̭c,Kaw Foong; UBNZ tính ban hă̒nh kể hwă̭ch lâ̭p hô̒ xơ khwa hoo̭c dê̒ ngi̭ xếp ha̭ng zi tích kwuốc za dăch biḙ̂t "Zi tích ha̒ng xỏm Tla̭i, xa̭ Tân Lâ̭p va̒ zi tích la̒l khṷ la̒ng Wee̒nh, xa̭ Iên Fủ (La̭c Xơn)".

KÁC TIN KHÁC

Zu li̭ch Hwa̒ Bi̒nh tỏn 195.000 lươ̭t kheéch zi̭p ngí lḙ̂ 30/4 pơ̭i 1/5

Liên hwan ngḙ̂ thwâ̭t kwâ̒n tlủng lư̭c lươ̭ng bṷ tlang kôô̒ng pơ̭i thănh niên, xinh biên tính Hwa̒ Bi̒nh lâ̒n thử X, năm 2024

Zu li̭ch ngí zươ̭ng, chăm xoóc khức khwé lêênh ngôl

Ẩn tươ̭ng zu li̭ch thă̒nh fổ pên khôông Da̒

---

Ẩn tươ̭ng mô hi̒nh zư̭ zi̒n, fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Năm hoo̭c 2023 - 2024, Tlươ̒ng mâ̒m non Bắc Xơn, xa̭ Hu̒ng Xơn, hwiḙ̂n Kim Bôi kỏ 247 dét, chiê thă̒nh 11 nhỏm, lớp. Nha̒ tlươ̒ng kỏ 36 kản bô̭ kwán lỉ, zảw biên, nhân biên; 96,4% dét la̒ mo̭l zân tôô̭c Mươ̒ng pơ̭i zân tôô̭c Zaw. Pên keḙnh la̒ tốt kôông tác chăm xoóc, zaw zṷc dét kon thẻw dủng kwi di̭nh, nha̒ tlươ̒ng ko̒n ta̭w dẩw ẩn pơ̭i mô hi̒nh zi̒n zư̭, fát hwi bán xắc văn hwả Mươ̒ng.

Hwiḙ̂n La̭c Xơn tlung khức báw tô̒n zi xán văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Tơ̒ng kỏ ka̭ thew zoo̒ng thơ̒i zan, tư̒ nét văn hwả dă̭c xắc kuố zân tôô̭c Mươ̒ng ớ tlước ngwi kơ mai môô̭ch thất chwi̒ê̒n. Kôô̒ng pơ̭i ta̒n diḙ̂ fương tlong tính. Kấp wí, tlỉnh kwiê̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn tliến khai zái fáp dôô̒ng bô̭ tí báw tô̒n pơ̭i fất hwi zi xán văn hwả (ZXVH).

Xâi zư̭ng khôông zan báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng ớ hwiḙ̂n Tân La̭c

Nểw nhơ Tân La̭c ản koi la̒ bu̒ng lo̭I kuố kải nôi văn hwả Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh thi̒ xa̭ ớ Foong Fủ la̒ thú fú văn hwả Mươ̒ng kuố hwiḙ̂n Tân La̭c. La̒ng Mươ̒ng Lwi̭ Ái, xa̭ Foong Fủ - pu̒ng ko̒n lưw zư̭ ản hâ̒w nhơ ko̒n ngwiên bán foong tṷc tâ̭p kwản tloong tơ̒i khôổng kuố mo̭l Mươ̒ng Pi. Hwiḙ̂n Tân La̭c i ta̒ lươ̭ cho̭n xỏm Lwi̭ Ái tí xâi zư̭ng khôông zan báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng. Hwiḙ̂n tang cheenh thú xư̭ kwan tâm úng hô̭ kuố tính, tê̒w pơ̭i ta̒n dơn bi̭ liên kwan xâi zư̭ng kwi hwă̭ch báw tô̒n khôông zan văn hwả Mươ̒ng tê̒w pơ̭i fát tliến ta̒n xán fấm zu li̭ch, kái thiḙ̂n tơ̒i khôổng mo̭l zân.

Tô̭l Ngḙ̂ nhân Ưw tủ tâm hwiết xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c

Tư̒ lâ̒n tô̭l eenh tloong ta̒n xư̭ kiḙ̂n văn hwả kuố tính, kuố hwiḙ̂n pơ̭i ớ khu mo̭l mươ̒ng Vôi, thi̭ tlẩn Pa Ha̒ng Dô̒i (La̭c Thwí) pơ̭i bai tlo̒ biên da̭w ta̒n tiết mṷc văn ngḙ̂. Khânh ni nhất, eenh tlư̭c tiếp biếw ziḙ̂n ớ Lḙ̂ khai hô̭i chuô̒ Tiên năm 2024, xa̭ Fủ Ngiḙ̂… Ngḙ̂ nhân Ưw tủ ko̒n éw thuối Ngwiḙ̂n Mă̭nh Twẩn ka̭ no̒ i tí la̭i cho ta̒n tôi ẩn tươ̭ng wê̒l môô̭ch ngḙ̂ xi̭ pui pé, tâm hwiết, ta̒i năng, kỏ tư̒ toỏng kóp tloong xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n ta̒n zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c.

Hwiḙ̂n Kaw Foong: Khai thác lơ̭i thể tí fát tliến zu li̭ch pê̒n bư̭ng

Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể wê̒l diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên, zi tích li̭ch xứ, văn hwả, zănh lam thẳng kắnh, ta̒n năm kwa, hwiḙ̂n Kaw Foong i ta̒ tliến khai dôô̒ng bô̭ ta̒n zái fáp khai thác tiê̒m năng tí fát tliến zu li̭ch. Ban Chấp hă̒nh Dáng bô̭ hwiḙ̂n (khwả XXVII) ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 04-NQ/HU, ngă̒i 22/11/2017 wê̒l fát tliến zu li̭ch hwiḙ̂n zaw dwa̭n 2017 - 2020, di̭nh hưởng têểnh năm 2030.

Hwiḙ̂n Mai Châw khơi nguô̒n văn hwả dớ fát chiến zu li̭ch

Mai Châw la̒ hwiḙ̂n vuu̒ng kaw, nhêw zân tôô̭c khinh khôổng nhơ Thải, Mươ̒ng, Kinh, Zaw, Môông… Mối zân tôô̭c kỏ nét văn hwả riêng ta̭w rêênh xư̭ da za̭ng, dôô̭c dảw. Xác di̭nh ản thể meḙnh kuố diḙ̂ fương, hwiḙ̂n Mai Châw luôn kwan tâm báw tô̒n, zư̭ zi̒n va̒ fát hwi zả tli̭ văn hwả kác zân tôô̭c dớ văn hwả tlớ thee̒nh "do̒n nuô̒ng” fát chiến zu li̭ch, bớ rỉ fát chiến kinh tể – xa̭ hô̭i, nơơng kaw dơ̒i khôổng nhân zân.