Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu kết luận phiên họp.

Phát biểu kết luận phiên họp, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước nêu rõ, nhìn lại năm 2019 và từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XII của Đảng đến nay, công tác phòng, chống tham nhũng (PCTN) có bước tiến mạnh mẽ, với nhiều chủ trương, giải pháp đột phá, đi vào chiều sâu, đạt nhiều kết quả rất quan trọng, toàn diện, đồng bộ, rõ rệt hơn, được cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình, đánh giá cao; tham nhũng được kiềm chế, từng bước ngăn chặn và có chiều hướng thuyên giảm; góp phần quan trọng giữ vững ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao uy tín và vị thế của nước ta trên trường quốc tế.

Năm 2019, dù còn hạn chế, có việc chưa làm được, nhưng công tác PCTN tiếp tục đà của năm 2018, có một số nét mới, kết quả nổi bật là, việc xây dựng, hoàn thiện thể chế về quản lý kinh tế - xã hội và PCTN được đẩy mạnh, góp phần phòng ngừa chặt chẽ để "không thể tham nhũng”. Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư ban hành gần 30 văn bản về xây dựng Đảng, hệ thống chính trị và PCTN. Quốc hội thông qua 18 luật, 20 nghị quyết; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành 100 nghị định, 119 nghị quyết, 37 quyết định, 33 Chỉ thị, giúp nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trên các lĩnh vực của đời sống xã hội, góp phần phòng ngừa tiêu cực, tham nhũng.

Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành gần 80 văn bản nhằm tăng cường công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị và PCTN; Quốc hội ban hành 63 luật, pháp lệnh, 66 nghị quyết; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành 611 nghị định, 532 nghị quyết, 197 quyết định, góp phần hoàn thiện cơ chế phòng ngừa chặt chẽ để "không thể tham nhũng”.

Theo Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử được chỉ đạo đẩy mạnh, tạo bước đột phá mới trong phát hiện, xử lý tham nhũng. Cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp đã thi hành kỷ luật hơn 420 đảng viên do tham nhũng, cố ý làm trái. Ủy ban Kiểm tra Trung ương thi hành kỷ luật và đề nghị Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư thi hành kỷ luật đối với ba tổ chức đảng trực thuộc Trung ươngvà hơn 20 cán bộ diện Trung ương quản lý, trong đó có năm đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng.

Từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XII của Đảng đến nay, đã thi hành kỷ luật hơn 90 cán bộ thuộc diện Trung ương quản lý, trong đó có 21 đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng (hai Ủy viên Bộ Chính trị), 22 sĩ quan cấp tướng trong lực lượng vũ trang. Qua thanh tra, kiểm toán đã phát hiện vi phạm, kiến nghị thu hồi, xử lý tài chính 135.816 tỷ đồng và hơn 897ha đất; kiến nghị xử lý hành chính đối với 1.967 tập thể và nhiều cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xử lý 98 vụ việc, 121 đối tượng; tập trung hoàn thành thanh tra, kiểm toán các dự án thất thoát, thua lỗ lớn, dư luận xã hội đặc biệt quan tâm và các vụ việc theo kế hoạch của Ban Chỉ đạo.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh, công tác điều tra, xử lý các vụ án tham nhũng, kinh tế ngày càng đi vào chiều sâu, hiệu quả hơn; điều tra, làm rõ bản chất chiếm đoạt, tham nhũng, thu hồi triệt để tài sản, truy tố, xét xử nghiêm minh, đúng pháp luật, nhưng cũng rất nhân văn. Năm 2019, Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo xử lý 67 vụ án, 55 vụ việc, trong đó khởi tố mới và phục hồi điều tra 19 vụ án; đã kết thúc điều tra 22 vụ án/132 bị can; đã truy tố 21 vụ án/108 bị can; xét xử sơ thẩm 20 vụ án/85 bị cáo; xét xử phúc thẩm 15 vụ án/157 bị cáo; nhất là đã đưa ra xét xử sơ thẩm 10 vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội đặc biệt quan tâm. Từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XII đến nay, Ban Chỉ đạo đã chỉ đạo xử lý 107 vụ án, 90 vụ việc, đã xét xử sơ thẩm 53 vụ/550 bị cáo; xét xử phúc thẩm 43 vụ/412 bị cáo, với các mức án nghiêm khắc, nhưng cũng rất nhân văn.

Những khâu, lĩnh vực còn yếu, có khó khăn, vướng mắc được tập trung chỉ đạo chấn chỉnh, khắc phục, như: công tác giám định, định giá tài sản, giải mật, cung cấp hồ sơ, tài liệu; nâng cao hiệu quả công tác thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế (đã thu hồi hơn 35.000 tỷ đồng; riêng các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo đã tạm giữ, kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản, ngăn chặn giao dịch tài sản giá trị gần 24.000 tỷ đồng); chỉ đạo chấn chỉnh, ngăn chặn, xử lý tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp trong giải quyết công việc; tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc công tác PCTN tại các bộ, ngành, địa phương; góp phần khắc phục dần tình trạng "trên nóng, dưới lạnh” trong PCTN.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước cho rằng, công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục về PCTN có nhiều đổi mới. Các cơ quan chức năng chủ động nắm bắt tình hình tư tưởng, dư luận xã hội, định hướng cung cấp, công khai kết quả và những vấn đề dư luận quan tâm trong xử lý các vụ án, vụ việc tham nhũng, kinh tế. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên tiếp tục phát huy vai trò giám sát, phản biện xã hội; thực hiện có hiệu quả việc tiếp nhận và xử lý thông tin phản ánh, tố cáo về tham nhũng, lãng phí. Các cơ quan truyền thông, báo chí tích cực tuyên truyền có nhiều bài viết, chuyên mục, diễn đàn nghiên cứu, trao đổi, phân tích chuyên sâu về PCTN, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước.

Ban Chỉ đạo, Thường trực Ban Chỉ đạo, các thành viên Ban Chỉ đạo và Cơ quan Thường trực của Ban Chỉ đạo tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác, sâu sát, quyết liệt, phối hợp nhịp nhàng, đồng bộ, quyết tâm cao. Đồng chí Trưởng Ban Chỉ đạo và các Phó Trưởng Ban Chỉ đạo đã chỉ đạo sâu sát, toàn diện các mặt hoạt động của Ban Chỉ đạo. Phát huy tốt cơ chế hội ý, giao ban hằng tuần, hằng tháng của ba đồng chí Phó Trưởng Ban Chỉ đạo được phân công chỉ đạo xử lý một số vụ việc, vụ án và của các đồng chí Thường trực Ban Chỉ đạo 110 để chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thống nhất chủ trương, đường lối xử lý các vụ việc, vụ án nghiêm trọng, phức tạp.

Các đồng chí thành viên Ban Chỉ đạo có nhiều nỗ lực, chủ động, quyết liệt chỉ đạo triển khai thực hiện các nhiệm vụ được giao; tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc công tác PCTN tại các cấp ủy, tổ chức đảng được phân công theo dõi, phụ trách. Cơ quan Thường trực của Ban Chỉ đạo tích cực tham mưu, giúp Ban Chỉ đạo xây dựng và triển khai thực hiện các nhiệm vụ theo chương trình công tác; chuẩn bị chu đáo nội dung, phục vụ tốt các phiên họp của Ban Chỉ đạo và các cuộc họp của Thường trực Ban Chỉ đạo.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước nhấn mạnh, để làm được như vậy, phải có quyết tâm cao từ Ban Chỉ đạo đến các bộ, ngành, các cấp; có sự chỉ đạo tập trung thống nhất; có phương pháp tiến hành hợp lý, rõ đến đâu làm đến đấy, có lý, có tình, đạt hiệu quả cao, lấy giáo dục răn đe, cảnh tỉnh, cảnh báo làm cơ bản; kỷ luật, xử lý một vài người để cứu muôn người; nghiêm minh mà cũng rất nhân văn; có cơ chế, sự phối hợp nhịp nhàng, đồng bộ giữa các cơ quan chức năng, nhất là kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, công an, tòa án, kiểm sát,... Đội ngũ cán bộ làm công tác này ngày càng nắm vững luật pháp có bản lĩnh chính trị vững vàng, giỏi về chuyên môn nghiệp vụ, có tinh thần trách nhiệm cao, phối hợp nhịp nhàng trong công tác. Đồng thời, cá nhân nào không muốn làm cũng không thể được. Kết quả công tác đấu tranh PCTN được đông đảo nhân dân ủng hộ; báo chí vào cuộc tích cực, kịp thời, tỏ thái độ mạnh mẽ với tham nhũng, phản bác các quan điểm sai trái.

Về nhiệm vụ trọng tâm năm 2020,Tổng Bí thư, Chủ tịch nước lưu ý, năm 2020 là năm cuối của nhiệm kỳ, có ý nghĩa rất quan trọng trong việc hoàn thành thắng lợi Nghị quyết Đại hội XII của Đảng; năm chuẩn bị và tổ chức đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội XIII của Đảng và diễn ra nhiều sự kiện trọng đại của đất nước. Do vậy, công tác PCTN không những không dừng lại mà tiếp tục làm tốt hơn, với quyết tâm cao hơn, quyết liệt hơn, hiệu quả hơn, bảo đảm hoàn thành mọi công việc, đồng thời góp phần phục vụ tốt công tác nhân sự của đại hội. Trong xem xét các vụ việc phải gắn với bối cảnh cụ thể, không phiến diện cực đoan, có cái nhìn toàn diện khách quan, phải có bản lĩnh, trong sáng, đặt lợi ích của quốc gia lên trên hết. Chú ý các vấn đề liên quan nhân sự đại hội, kiểm soát quyền lực, kê khai tài sản,...

Cụ thể, tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm sau đây:

Một là,tiếp tục đẩy mạnh việc xây dựng, hoàn thiện thể chế về quản lý kinh tế - xã hội và PCTN, từng bước hình thành cơ chế phòng ngừa để không thể tham nhũng theo Nghị quyết Đại hội XII của Đảng. Chỉ đạo rà soát, tổng hợp những kiến nghị sửa đổi, bổ sung về cơ chế, chính sách, pháp luật của các Đoàn kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán; tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các chủ trương, định hướng lớn về PCTN trong các dự thảo Văn kiện Đại hội XIII của Đảng.

Hai là,chỉ đạo tập trung kiểm tra, thanh tra, kiểm toán các lĩnh vực nhạy cảm, có nhiều dư luận về tiêu cực, tham nhũng; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm những cán bộ, đảng viên sai phạm, kiên quyết không để lọt vào cấp ủy những cán bộ không đủ tiêu chuẩn, có biểu hiện tiêu cực, tham nhũng; tăng cường kiểm tra, thanh tra việc thực hiện trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền trong thực hiện nhiệm vụ PCTN; kiểm tra, giám sát công tác cán bộ; rà soát, tổng kết, đánh giá kết quả thanh tra, kiểm toán đối với các dự án gây thất thoát lớn, thua lỗ kéo dài, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm.

Ba là, đẩy nhanh tiến độ, xử lý dứt điểm các vụ án, vụ việc tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm; chú trọng xác minh, điều tra làm rõ hành vi tham nhũng, chiếm đoạt. Trong năm 2020, tập trung chỉ đạo kết thúc điều tra 21 vụ án, kết thúc xác minh, xử lý 21 vụ việc; truy tố 23 vụ án; xét xử sơ thẩm 29 vụ án, xét xử phúc thẩm 07 vụ án theo kế hoạch của Ban Chỉ đạo. Nhất là, tập trung đưa ra xét xử sơ thẩm 10 vụ án nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm: (1) Vụ án vi phạm các quy định về quản lý đất đai xảy ra tại Tổng Công ty bia rượu nước giải khát (Sabeco), quận 1, TP Hồ Chí Minh; (2) Vụ án vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí, liên quan đến dự án số nhà 8-12 Lê Duẩn, quận 1, TP Hồ Chí Minh; (3) Vụ án vi phạm các quy định về quản lý đất đai; lừa đảo chiếm đoạt tài sản, xảy ra tại Công ty Hải Thành, Quân chủng Hải quân liên quan đến nhà số 7-9 Tôn Đức Thắng, quận 1, TP Hồ Chí Minh; (4) Vụ án lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, xảy ra tại Hội sở chính BIDV và Chi nhánh Hà Thành, Chi nhánh Hà Tĩnh và Công ty TNHH thương mại và dịch vụ du lịch Trung Dũng; (5) Vụ án vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Công ty Cổ phần hóa dầu và nhiên liệu sinh học dầu khí (PVB) trong Dự án xây dựng nhà máy Ethanol Phú Thọ; (6) Vụ án vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng, vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí, xảy ra tại Công ty cổ phần Tập đoàn Yên Khánh và các đơn vị có liên quan; (7) Vụ án vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng, vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí, xảy ra tại Dự án cải tạo và mở rộng sản xuất giai đoạn 2 - Công ty Gang thép Thái Nguyên; (8) Vụ án vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí, tham ô tài sản, xảy ra tại Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn; (9) Vụ án vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng xảy ra tại Ngân hàng Phương Nam (Sacombank)”; (10) Vụ án vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng, xảy ra tại Dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi.

Bốn là, chỉ đạo xử lý dứt điểm những khâu còn yếu, những việc chưa hoàn thành;những địa bàn, lĩnh vực trọng điểm, tạo chuyển biến mạnh mẽ, đồng bộ hơn nữa công tác PCTN ở địa phương, cơ sở; ngăn chặn, xử lý có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc "tham nhũng vặt”.

Năm là,đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục về PCTN, phát huy hơn nữa vai trò của nhân dân, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức thành viên và báo chí trong đấu tranh PCTN. Chấn chỉnh, đấu tranh đẩy lùi tư tưởng lo ngại việc đẩy mạnh PCTN sẽ "làm chậm sự phát triển”, làm "hạn chế sức sáng tạo, dám nghĩ, dám làm”, "nhụt chí”, "làm cầm chừng”, "phòng thủ” trong một bộ phận cán bộ, công chức, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp.

Sáu là,chỉ đạo tổng kết công tác PCTN cả nhiệm kỳ Đại hội XII của Đảng và từ khi thành lập Ban Chỉ đạo đến nay; tổng kết Chiến lược quốc gia về PCTN đến năm 2020 và kế hoạch thực hiện thực hiện Công ước Liên hợp quốc về chống tham nhũng; sơ kết 05 năm thực hiện Chỉ thị số 50-CT/TW của Bộ Chính trị; quan tâm chỉ đạo nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn vị có chức năng PCTN.

Ban Chỉ đạo thống nhất kết thúc chỉ đạo xử lý đối với 06 vụ án, 03 vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo đã được giải quyết theo quy định của pháp luật.