(HBĐT) - Trong những ngày tháng 4 lịch sử, Nhân dân xã Yên Nghiệp (Lạc Sơn) lại xúc động, tự hào kể cho nhau nghe về chiến công của cha anh mình, những người đã bắn rơi máy bay Mỹ bằng súng bộ binh. Đó là chiến công của những chiến sỹ dân quân xóm Lục, xã Liên Hòa (nay là xã Yên Nghiệp) trên trận địa phòng không đồi Mèng, đồi Nâu.
Ngày 31/5/1965 là một ngày đặc biệt, đáng nhớ trong trang sử hào hùng của Yên Nghiệp. Theo lịch sử ghi chép lại, thời kỳ chống Mỹ, địa bàn xóm Lục là nơi đứng chân của đơn vị Kho K54, Quân khu III. Do vậy, đây cũng là một trọng điểm ném bom, bắn phá của địch. Xác định yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ kho tàng phục vụ chiến đấu có ý nghĩa quan trọng nên ngay khi Mỹ dùng không quân leo thang đánh phá các mục tiêu, kho tàng quân sự ở miền Bắc, Trung đội dân quân xóm Lục được thành lập với nhiệm vụ phối hợp cán bộ, chiến sỹ Kho K54 bảo vệ mục tiêu trọng yếu này. Ngay sau khi thành lập, Trung đội dân quân xóm Lục được huấn luyện về cách nhận biết và bắn máy bay bay thấp bằng súng bộ binh, cách xây dựng, bố trí trận địa phòng không.
Vào trưa 30/5/1965 có lệnh báo động máy bay Mỹ đến ném bom. Trung đội dân quân xóm Lục nhanh chóng vào vị trí chiến đấu. Đầu tiên là một chiếc máy bay vượt dãy Trường Sơn xuất hiện ở phía Nam, sau đó từng tốp 3 - 5 chiếc ồ ạt bay vào địa phận xóm Lục, rồi bổ nhào ném bom tới tấp vào khu vực Kho K54. Ngày 31/5/1965, ngoài số vũ khí được trang bị, Trung đội dân quân xóm Lục được Kho K54 trang bị thêm súng đạn, trong đó có súng trung liên 7,9 mm. Đúng 13h ngày 31/5/1965, từng tốp máy bay địch lại đến quần thảo trên bầu trời với hàng loạt bom thả tới tấp, cả xóm Lục rung chuyển trong khói lửa mù mịt. Nhưng từ trận địa phòng không trên đồi Nâu, từng loạt đạn đanh rền nhằm vào máy bay địch. Những khẩu súng trường của dân quân xóm Lục liên tục nhả đạn, đón lõng khi những chiếc máy bay vừa cắt bom, vọt lên. Sau những loạt đạn rền vang, một chiếc máy bay bốc cháy tạo thành quầng khói đen lao về phía Tây Nam, rơi xuống cánh đồng thuộc địa phận xã Văn Nghĩa. Hoảng hốt trước lưới lửa phòng không tầm thấp của dân quân xóm Lục, những chiếc máy bay còn lại vội vàng cắt bom bay ra khỏi tầm đạn của quân và dân xóm Lục. Trận chiến đấu kết thúc trong tiếng hò reo chiến thắng. Chỉ bằng súng bộ binh, Trung đội dân quân xóm Lục đã bắn rơi 1 máy bay F4H của đế quốc Mỹ. Cả xã không có thương vong. Sau trận đánh ngày 31/5/1965, những ngày tiếp theo máy bay Mỹ vẫn đến ném bom ở khu vực xóm Lục, nhưng chúng không dám bay thấp như trước mà chỉ bay ở ngoài tầm bắn của lưới lửa phòng không Nhân dân. Do bay cao nên không ném bom chính xác, kho tàng, nhà dân được bảo vệ.
Với chiến công bắn rơi máy bay Mỹ bằng súng bộ binh, dân quân xã Liên Hoà được Bác Hồ gửi thư khen. Ghi nhận chiến công này, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Nhất cho quân và Nhân dân xóm Lục.
Phát huy truyền thống quê hương anh hùng, khi đất nước hòa bình, người dân Yên Nghiệp tích cực bắt tay vào lao động sản xuất, phát triển KT-XH. Đồng chí Bùi Văn Dao, Phó Bí thư TT Đảng ủy xã Yên Nghiệp cho biết: Hiện nay, cơ cấu kinh tế của xã có sự chuyển biến tích cực, thu ngân sách Nhà nước hàng năm vượt chỉ tiêu cấp trên giao. Thu nhập bình quân đầu người đạt 50 triệu đồng/năm. Khai thác thế mạnh có đường 12B và đường Hồ Chí Minh đi qua, xã tập trung phát triển các hoạt động thương mại - dịch vụ, tạo điều kiện thúc đẩy lưu thông hàng hóa. Toàn xã có trên 170 hộ kinh doanh thương mại, dịch vụ. Hệ thống đường giao thông liên xóm và các tuyến chính 95% bê tông hóa, các tuyến đường nhánh được nâng cấp sửa chữa đi lại thuận tiện. Xã đã đạt chuẩn nông thôn mới và nông thôn mới nâng cao, có 2 khu dân cư kiểu mẫu (xóm Yên Kim, Hổ 1) và 2 vườn mẫu tại xóm Yên Kim.
Dương Liễu