Sau nhiều năm làm chủ nhiệm hợp tác xã, trưởng thôn, bí thư chi bộ, đến tuổi nghỉ hưu, ông Bùi Đình Khanh, khu Vai, thị trấn Ba Hàng Đồi lại được người dân trong khu dân cư tín nhiệm bầu là NCUT. Nhận thức được vai trò, trách nhiệm của mình, ông tích cực tuyên truyền, vận động bà con hiến công, hiến của, hiến đất, lùi tường bao mở rộng đường góp phần xây dựng khu dân cư văn minh. Đến khu Vôi, bên cạnh những ngôi nhà khang trang, tường bao được quy hoạch gọn gàng là những con đường bê tông rộng rãi. Kết quả đó có sự chung tay, góp sức của người dân và cá nhân ông Khanh.

Với sự tận tâm, nhiệt tình, vì lợi ích của thôn, xóm, ông Trịnh Viết Đại được nhân dân thôn Khoang, xã Hưng Thi bầu là NCUT đã 10 năm có lẻ. Với cách thức làm việc gần dân, sát dân, ông luôn lắng nghe ý kiến, tâm tư, nguyện vọng của người dân để đề đạt với cấp trên. Tuyên truyền, vận động bà con xoá bỏ hủ tục lạc hậu, chuyển đổi cây trồng không còn phù hợp, thay đổi nếp nghĩ, cách làm trong phát triển kinh tế để giảm nghèo. Hướng dẫn người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, cải tạo vườn tạp, tăng thu nhập. Những nội dung ông triển khai, hướng dẫn đều được nhân dân trong thôn tích cực hưởng ứng, làm theo.

Hiện nay, toàn huyện Lạc Thuỷ có 91 NCUT trong ĐBDTTS. Thực hiện các quyết định của Thủ tướng Chính phủ về tiêu chí lựa chọn, công nhận NCUT và chính sách đối với NCUT trong ĐBDTTS, UBND huyện đã xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện chính sách đối với NCUT trong đồng bào dân tộc. Chỉ đạo các ngành, đơn vị, UBND các xã, thị trấn tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá thực hiện chế độ, chính sách đối với NCUT theo đúng quy định. Giao Phòng Dân tộc chủ trì, phối hợp các ngành liên quan, UBND các xã, thị trấn tham mưu bình chọn, rà soát, bầu bổ sung NCUT đề nghị UBND tỉnh phê duyệt danh sách. Từ năm 2021 đến nay, huyện được phân bổ 619 triệu đồng thực hiện chế độ, chính sách đối với NCUT; địa phương đã giải ngân 100% kinh phí được giao, bao gồm các hoạt động: thăm, tặng quà nhân dịp Tết Nguyên đán; hỗ trợ khi NCUT ốm đau phải điều trị tại bệnh viên; thăm viếng khi NCUT và người thân của đối tượng qua đời; tổ chức các hội nghị tập huấn, cung cấp thông tin, tham quan, học tập kinh nghiệm trong và ngoài tỉnh cho NCUT.

Với sự quan tâm, động viên kịp thời của Nhà nước, cũng như uy tín, trách nhiệm trước nhân dân, NCUT trong ĐBDTTS ở huyện Lạc Thuỷ đã phát huy vai trò nòng cốt, chung sức, đồng lòng cùng cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, tuyên truyền, vận động nhân dân tin tưởng tuyệt đối vào chủ trương, đường lối của Đảng, tích cực lao động sản xuất, nâng cao đời sống. Đặc biệt, trong thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, NCUT đã đi đầu trong tuyên truyền, vận động nhân dân đóng góp tiền của, ngày công để làm đường giao thông, tu sửa kênh mương, xây dựng cơ sở vật chất văn hoá. Tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao tinh thần cảnh giác, phòng chống mọi âm mưu gây mất đoàn kết và chia rẽ dân tộc. Tích cực hưởng ứng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân. Giữ vai trò nòng cốt trong bảo tồn và phát huy các giá trị văn hoá truyền thống, xây dựng nếp sống văn hoá mới, từng bước xoá bỏ các tập tục lạc hậu, mê tín, dị đoan. Từ đó góp phần quan trọng trong củng cố, xây dựng khối đại đoàn kết ngày càng vững mạnh.