(HBĐT) - "Tại nơi đây, tròn 60 năm trước, cũng một ngày giữa tháng 8 nắng đẹp như hôm nay, Bác Hồ kính yêu đã về thăm nhà trường. Tôi nhớ rõ, khi Bác đứng đây nói chuyện với toàn trường, lớp chúng tôi được xếp thứ tự đứng ở phía tay phải của Bác, gần vị trí bây giờ đang trồng cây vú sữa… Khi đó, chúng tôi xúc động lắng nghe từng lời Bác dạy, đến bây giờ vẫn vẹn nguyên ký ức trong tim…” - bà Đinh Thị Biên, cựu học sinh khóa 5 của trường Thanh niên lao động Xã hội chủ nghĩa (TNLĐ XHCN) Hòa Bình tự hào kể lại trong ngày trở về thăm trường cũ, nay là di tích lịch sử văn hóa Địa điểm Bác Hồ về thăm Trường TNLĐ XHCN Hòa Bình, xã Yên Mông (TP Hòa Bình).
Bà Đinh Thị Biên sinh năm 1942, nay 80 tuổi nhưng vẫn nhanh nhẹn, minh mẫn. Bà là cựu học sinh khóa 5 của trường TNLĐ XHCN Hòa Bình. Nhập học ngày 15/2/1962 thì 6 tháng sau, tức ngày 17/8/1962, bà Biên cùng toàn thể nhà trường vinh dự được đón Bác Hồ về thăm và nói chuyện.
Cùng quê Tu Lý (nay thuộc thị trấn Đà Bắc) và cùng học khóa 5 với bà Biên còn có bà Nguyễn Thị Lương (sinh năm 1941). Hai người bạn học khi xưa, nay là hai cụ già tóc bạc, lưng còng dắt tay nhau về thăm trường cũ nhân dịp kỷ niệm 60 năm ngày Bác Hồ về thăm trường (17/8/1962 - 17/8/2022). Ngày trở về thật sự ý nghĩa nên có hàng trăm cựu cán bộ, giáo viên và học sinh đã trở về thăm lại trường xưa. Hòa trong dòng người đông vui, có rất ít người là cựu học sinh như bà Biên và bà Lương may mắn được gặp Bác ngay tại khuôn viên này 60 năm trước. Thế nên ngày trở về, cả 2 người đều cảm thấy lâng lâng, vừa tự hào vừa xúc động, những ký ức 60 năm trước lại ùa về…
Bà Nguyễn Thị Lương xúc động kể: Khi Bác Hồ nói chuyện với toàn trường, lớp tôi được xếp vị trí khá gần nên tôi có thể nhìn rõ Bác. Bác mặc bộ quần áo lụa màu nâu, chân đi đôi dép cao su, tay Bác cầm chiếc mũ màu trắng. Bác rất hồng hào và nhanh nhẹn, râu tóc bạc phơ như một ông tiên... Chúng tôi chăm chú nghe từng lời của Bác. Tôi vẫn đinh ninh lời Bác nhấn mạnh: Mục đích của nhà trường là dạy cho thanh niên vừa học tập vừa lao động để trở về phục vụ nông thôn, phục vụ hợp tác xã. Do vậy phải học những nghề, những ngành có quan hệ đến sản xuất nông nghiệp, đến nông thôn, cần gì thì học nấy…
Đối với cả bà Biên và bà Lương, ký ức tốt đẹp nhất trong cuộc đời chính là được gặp Bác, được trực tiếp nghe Bác nói chuyện tại khuôn viên trường TNLĐ XHCN Hòa Bình. Cuộc gặp đã tiếp thêm sức mạnh tinh thần để sau đó, cả 2 đều phấn đấu vừa học tập vừa lao động. Ngay tại mái trường này, ngày 26/11/1964, bà Nguyễn Thị Lương đã vinh dự được kết nạp Đảng. Còn bà Đinh Thị Biên thì ngay sau khi ra trường và trở về địa phương lao động sản xuất cũng vinh dự được đứng trong hàng ngũ của Đảng khi 24 tuổi. "Có được kết quả đó là bởi vì chúng tôi thấm nhuần lời Bác dạy, phải học tập tốt, lao động tốt, cố gắng mãi, tiến bộ mãi” - bà Biên tự hào cho biết.
Tại lễ dâng hương kỷ niệm 60 năm ngày Bác Hồ về thăm, đồng chí Quách Thắng Cảnh, Hiệu trưởng trường PT DTNT THPT tỉnh đã ôn lại truyền thống lịch sử vẻ vang của nhà trường, gắn với sự kiện đầy tự hào mang tên Bác. Đồng chí nhấn mạnh: Ngày 17/8/1962, trường TNLĐ XHCN Hoà Bình được đón Bác Hồ về thăm. Đây là niềm vinh dự vô cùng to lớn đối với cán bộ, giáo viên, học sinh nhà trường. Bác Hồ đã có buổi nói chuyện với hơn 400 cán bộ lãnh đạo tỉnh, huyện, xã và 1.200 cán bộ, giáo viên, học sinh nhà trường. Tại đây, Người đã để lại bút tích tặng nhà trường: "Fải: Học tập tốt, lao động tốt. Cố gắng mãi, tiến bộ mãi”.
Lời Bác dạy 60 năm trước đã trở thành kim chỉ nam cho mọi hoạt động của nhà trường trong suốt quá trình xây dựng và phát triển. Trong 30 năm hoạt động (1958 - 1990) với mô hình "vừa học vừa làm”, các thế hệ thầy và trò trường TNLĐ XHCN Hòa Bình đã nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, trở thành mô hình nhà trường điển hình được nhân rộng trên phạm vi toàn quốc. Trong giai đoạn này, trường đã vinh dự được đón nhận danh hiệu Đơn vị Anh hùng Lao động (29/8/1985). Giai đoạn từ năm 1991 đến nay, trường PT DTNT THPT tỉnh đã kế thừa và phát huy truyền thống, tiếp tục có những đóng góp tích cực, nhất là về nguồn nhân lực cho sự phát triển của quê hương.
Được biết, năm 2008, địa điểm Bác Hồ về thăm trường TNLĐ XHCN Hòa Bình được UBND tỉnh cấp Bằng xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Để bảo tồn, phát huy giá trị của di tích, năm 2012, UBND TP Hòa Bình đã tu bổ, tôn tạo di tích. Công trình được khánh thành trong dịp chào mừng kỷ niệm 55 năm ngày Bác Hồ về thăm Trường TNLĐ XHCN Hòa Bình (17/8/1962 - 17/8/2017). Hiện nay, bút tích của Bác Hồ khi về thăm trường TNLĐ XHCN Hòa Bình được lưu giữ trong sổ vàng lưu niệm của di tích, đồng thời, trân trọng khắc ghi trên tấm bia đá đặt tại khuôn viên: "Fải: Học tập tốt, lao động tốt. Cố gắng mãi, tiến bộ mãi”.
Thu Trang