Ban Thanh tra nhân dân xã Yên Mông (TP Hòa Bình) giám sát tuyến đường liên xóm thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.
Phát hiện sai phạm từ phản ánh của người dân
Đầu năm 2017, khi được nhân dân phản ánh tuyến đường từ xóm Riêng - Kim Lý đi đội 4, xóm Tày Măng, xã Tu Lý (Đà Bắc) mới được xây dựng có dấu hiệu bất thường, Ban Giám sát đầu tư cộng đồng xã Tu Lý đã phối hợp với Ban Giám sát đầu tư cộng đồng xóm Tày Măng, xóm Riêng lập đoàn kiểm tra, giám sát công trình. Khi giám sát phát hiện nhiều đoạn đường đơn vị thi công không gạt bỏ cành cây, que gậy trong khi đổ đất làm hai bên đường; có hơn 30 m xuất hiện các vết rạn nứt, có đoạn không trải nền móng đảm bảo độ dày 15 cm, có đoạn độ dày bê tông không đảm bảo 18 cm. Tất cả những sai phạm trên đã được Ban Giám sát đầu tư cộng đồng chụp ảnh minh hoạ kèm báo cáo giám sát gửi UBND xã. Trước thực trạng đó, UBND xã yêu cầu đơn vị thi công khắc phục những tồn tại trong quá trình thi công, xây dựng công trình, giải trình cho cử tri và nhân dân rõ việc thực hiện chưa đúng yêu cầu như phê duyệt kỹ thuật của đơn vị thi công. Cũng bằng cách giám sát theo sự phản hồi của nhân dân, Ban Giám sát đầu tư cộng đồng xã Tu Lý đã chỉ ra đơn vị thi công sử dụng gạch không đảm bảo chất lượng xây dựng công trình trường TH&THCS xã Tu Lý, buộc đơn vị này phải loại bỏ những viên gạch không đảm bảo chất lượng khi thi công công trình.
Còn tại xã Tân Mỹ, huyện Lạc Sơn, ngay sau khi có quyết định chủ trương đầu tư một số tuyến kênh mương nội đồng đã yêu cầu đơn vị thi công cung cấp thông tin về dự án, thường xuyên cử thành viên Ban Giám sát đầu tư cộng đồng xã theo dõi, giám sát quá trình thi công. Nhờ đó đã kịp thời chỉnh sửa nhiều đoạn đơn vị thi công không thực hiện đúng theo thiết kế phê duyệt.
Trên đây là hai trong nhiều vụ việc tại cơ sở cho thấy hiệu quả hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân và Ban Giám sát đầu tư cộng đồng. Theo số liệu thống kê của UB MTTQ tỉnh, trong 2 năm (2017 - 2018), Ban Thanh tra nhân dân và Ban Giám sát đầu tư cộng đồng trong tỉnh đã thực hiện giám sát 1.986 vụ việc, phát hiện 198 vụ việc sai phạm. Kết quả quan trọng hơn là đã góp phần chỉnh sửa, yêu cầu sửa nhiều công trình không đảm bảo chất lượng ngay trong quá trình thi công.
Cần hơn nữa sự quan tâm của cấp ủy Đảng, chính quyền
Theo báo cáo của hệ thống MTTQ các cấp, hiện nay, nhiều xã không kiện toàn được Ban Thanh tra nhân dân, đặc biệt là Ban Giám sát đầu tư cộng đồng nên Ban Thanh tra nhân dân thường kiêm nhiệm Ban Giám sát đầu tư cộng đồng. Điều này gây nhiều khó khăn trong quá trình hoạt động của hai ban này. Đồng chí Đinh Hồng Quân, Phó Chủ tịch UBMTTQ xã Tu Lý chia sẻ: Ban Thanh tra nhân dân 2 năm kiện toàn một lần trong khi Ban Giám sát đầu tư cộng đồng được thành lập khi có các công trình, dự án đầu tư. Thành viên các ban này đòi hỏi không chỉ có uy tín mà còn phải hiểu biết về các dự án thì mới có thể giám sát. Tuy nhiên, tại nhiều xã, Ban này đồng thời do Ban Thanh tra nhân dân kiêm nhiệm mà thành viên của Ban không phải ai cũng có kiến thức về đọc bản vẽ, số liệu kỹ thuật hoặc các quy định của Nhà nước về đầu tư các dự án, công trình nên hiệu quả giám sát không cao.
Tồn tại nêu trên là do cấp ủy, chính quyền và UB MTTQ ở một số nơi thiếu quan tâm, xem nhẹ vai trò của Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng. Bên cạnh đó, việc đầu tư cơ sở vật chất, kinh phí hoạt động và phụ cấp cho ban giám sát còn rất hạn chế.
Cùng chung quan điểm trên, đồng chí Nguyễn Văn Thơ, Trưởng Ban Thanh tra nhân dân xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn chia sẻ: Bất cập là Ban Thanh tra nhân dân đã lập kế hoạch giám sát, đã có phê chuẩn của Đảng ủy, tuy nhiên khi làm tờ trình lên UBND xã xin kinh phí thực hiện giám sát thì không được phê duyệt, trong khi theo Thông tư số 63/2017/TT-BTC quy định mức kinh phí hỗ trợ hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân cấp xã mức tối thiểu 5 triệu đồng/ban/năm. Theo Nghị định số 84/2015/NĐ-CP ngày 30/9/2015 quy định rõ chi phí hỗ trợ giám sát đầu tư cộng đồng được sử dụng từ ngân sách Nhà nước theo kế hoạch hàng năm của UBMTTQ cấp xã, do ngân sách xã đảm bảo.
Thực tế ở đâu cấp ủy, chính quyền và MTTQ quan tâm đúng mức thì hoạt động Ban Giám sát đầu tư cộng đồng mới đạt được kết quả thực sự. Bên cạnh đó, yếu tố cán bộ là vấn đề quan trọng, hiện nay, thành viên của các ban chủ yếu là do nhân dân bầu ra, uy tín và nhiệt tình đều có. Tuy nhiên trình độ hiểu biết chuyên môn có hạn nên đòi hỏi phải thường xuyên bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, kiến thức pháp luật cho các thành viên. Đồng thời làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật để nhân dân hiểu rõ và tích cực tham gia hoạt động giám sát, phản biện xã hội nhằm phát huy cao nhất quyền làm chủ của nhân dân.
Đinh Hòa
Bùi Đức Hinh, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh
Phát triển bởi ICT GROUP.
