Tiếp sau việc đăng cai thành công Đại hội đồng IPU-132 (năm 2015), Hội nghị APPF lần thứ 26 (năm 2016) và Đại hội đồng AIPA lần thứ 41 (năm 2020), việc đăng cai Hội nghị lần này với chủ đề "Vai trò của giới trẻ trong việc thúc đẩy thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững thông qua chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo" góp phần khẳng định sự tham gia tích cực, có trách nhiệm và chủ động của Việt Nam trong IPU - tổ chức liên nghị viện lớn nhất thế giới; đồng thời cho thấy sự chú trọng, quan tâm của Việt Nam đối với thanh niên và các vấn đề chung toàn cầu của giới trẻ hiện nay.

Hội nghị góp phần thúc đẩy các lợi ích của Việt Nam qua kênh Nghị viện/Quốc hội, đáp ứng yêu cầu phát triển và xu thế phát triển trong giai đoạn mới, trong đó có chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, phát triển bền vững, tuyên truyền, quảng bá rộng rãi với bạn bè quốc tế về truyền thống văn hóa, đất nước, con người, chính sách đối ngoại và thành quả công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam. Đây cũng là cơ hội để tăng cường quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam với nhiều đối tác quan trọng, nhất là các nghị sĩ, thế hệ lãnh đạo trẻ của các quốc gia; tranh thủ sự ủng hộ của IPU, các nghị viện thành viên đối với công cuộc xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước.

Quốc hội Việt Nam đã chuẩn bị rất chu đáo và có nhiều sáng kiến trong việc tổ chức Hội nghị; tích cực phối hợp với IPU, các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài; các bên liên quan nhằm bảo đảm công tác chuẩn bị tổ chức đạt kết quả tốt nhất.

Ngay từ đầu năm nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết thành lập Ban Tổ chức Hội nghị Nghị sĩ trẻ toàn cầu do Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn làm Trưởng ban, trực tiếp chỉ đạo các công việc liên quan đến công tác chuẩn bị tổ chức hội nghị. Tham gia Ban Tổ chức ngoài các thành viên Quốc hội còn có các Bộ trưởng, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương liên quan. Ban Tổ chức đã thành lập Ban Thư ký Quốc gia và 3 Tiểu ban gồm: Tiểu ban Nội dung, Tiểu ban Lễ tân - Hậu cầu - An ninh - Y tế, Tiểu ban Thông tin - Tuyên truyền để triển khai các nhiệm vụ được giao.

So với 8 lần tổ chức trước đây, đây là Hội nghị có quy mô lớn nhất từ trước đến nay với gần 500 đại biểu tham dự, trong đó có hơn 300 đại biểu quốc tế. Trong khuôn khổ Hội nghị sẽ diễn ra các hoạt động: Tọa đàm "Tăng cường năng lực số cho thanh niên"; Triển lãm thành tựu đổi mới sáng tạo, sản phẩm OCOP; Phiên khai mạc, ba phiên thảo luận chuyên đề và Phiên bế mạc.

Đại diện Ban Thư ký IPU, bà Zeina Hilal bày tỏ sự cảm kích và ấn tượng trước vai trò chủ nhà của Quốc hội Việt Nam trong chuẩn bị tổ chức Hội nghị. Quốc hội Việt Nam không chỉ thể hiện vai trò tích cực, đầy trách nhiệm, chuyên nghiệp trong công tác tổ chức Hội nghị mà còn thể hiện vai trò lãnh đạo, dắt dắt trong các nỗ lực thúc đẩy trao quyền cho thanh niên.

Trong bài phát biểu khai mạc Hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, các xu hướng chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, đổi mới sáng tạo đang được thúc đẩy lan tỏa một cách rất sâu rộng. Trong khi toàn cầu hóa gặp khó khăn thì hàng loạt các sáng kiến liên kết, hợp tác kinh tế mới ở cả cấp độ khu vực và toàn cầu tiếp tục được đẩy nhanh. Thế giới không có chiến tranh, nhân loại không còn đói nghèo là điều mong mỏi, là mẫu số chung của các nỗ lực hợp tác toàn cầu.

Đề nghị các đại biểu tham dự Hội nghị trao đổi, thảo luận tập trung vào 5 nhóm nội dung trọng tâm, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị làm rõ vai trò của các nước phát triển, các tổ chức quốc tế, cộng đồng doanh nghiệp và giới trẻ trong giải quyết các vấn đề có tính toàn cầu. Chủ tịch Quốc hội tin tưởng rằng, mỗi nghị sĩ trẻ đến từ các nghị viện thành viên sẽ phát huy trí tuệ, sức trẻ, sáng tạo, trách nhiệm và lòng nhiệt huyết để đóng góp tích cực cho thành công của Hội nghị.

Trong thông điệp gửi tới Hội nghị, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng tin tưởng, Quốc hội Việt Nam sẽ tiếp tục hợp tác cùng nghị viện các nước để biến các khuyến nghị, nghị quyết của Liên minh Nghị viện Thế giới nói chung và của Hội nghị Nghị sĩ trẻ toàn cầu nói riêng thành hành động cụ thể, qua đó đóng góp thiết thực, hiệu quả vào hòa bình, ổn định và phát triển bền vững trong khu vực và trên thế giới.

Trong bài phát biểu của mình, Tổng Thư ký IPU Martin Chungong nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phải xây dựng các nền tảng mới cho các nghị sĩ và các nghị viện để có thể kết nối tốt hơn với các cử tri, xây dựng và cải thiện các cơ quan của nghị viện hướng tới tương lai như Ủy ban về Tương lai để dự báo và ứng phó với những xu thế dài hạn hoặc những cú sốc có thể xảy ra trong tương lai. IPU hoan nghênh giới trẻ tham gia tích cực vào hoạt động của Ủy ban này.

Theo Tổng Thư ký IPU, trong quá trình khai thác các công nghệ mới, giúp đạt được các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) người tiên phong phải là những nghị sĩ trẻ. Các nghị sĩ trẻ và thế hệ trẻ nói chung đóng vai trò vô cùng quan trọng, phải tích cực hơn, chủ động hơn, tận dụng tốt hơn vai trò này; đồng thời, cần phải là động lực cho sự phát triển, đem lại những quan điểm, năng lượng và giải pháp đổi mới sáng tạo cho các quy trình nghị viện hiện nay.

Tại Hội nghị, các đại biểu đã tích cực tham gia thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm, đề xuất nhiều giải pháp tại 3 phiên thảo luận chuyên đề: "Chuyển đổi số"; "Đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp" và "Thúc đẩy tôn trọng đa dạng văn hóa vì sự phát triển bền vững". Bên cạnh đó, các đại biểu đánh giá, Quốc hội Việt Nam không chỉ thể hiện vai trò tích cực, đầy trách nhiệm, chuyên nghiệp trong công tác tổ chức Hội nghị mà còn thể hiện vai trò lãnh đạo, dẫn dắt trong các nỗ lực thúc đẩy trao quyền cho thanh niên.

Tại đây, Tuyên bố Hội nghị về Vai trò của giới trẻ trong việc thúc đẩy thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững thông qua chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo, chính thức được thông qua. Đây là Tuyên bố Hội nghị đầu tiên của Hội nghị Nghị sĩ trẻ toàn cầu IPU, qua 8 kỳ hội nghị. Tuyên bố Hội nghị là lời hiệu triệu mang tính chính trị cao và là cam kết mạnh mẽ của các nghị sĩ trẻ, thúc đẩy vai trò của giới trẻ trong thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững.

Trong Tuyên bố Hội nghị, các nghị sĩ trẻ khẳng định: "Chúng tôi sẵn sàng trở thành những người đồng hành cùng mang sứ mệnh khai thác sức mạnh công nghệ và đổi mới phục vụ các SDG, theo hướng có trách nhiệm, không ai bị bỏ lại phía sau, đặc biệt là các thế hệ tương lai, trên cơ sở tôn trọng các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế. Chúng tôi sẽ sát cánh cùng nhau để giữ lời hứa trong Tuyên bố Hà Nội 2015 và đáp lại lời kêu gọi cấp bách của Chương trình nghị sự 2030".

Theo đó, Tuyên bố Hội nghị nhấn mạnh, với vai trò là những nhà sáng tạo then chốt, người sử dụng công nghệ và người thúc đẩy công nghệ phát triển, giới trẻ đang nắm giữ vị trí quan trọng trong việc đặt chuyển đổi số và sáng tạo vào trung tâm của các hoạt động nhằm đẩy nhanh tiến độ của các SDG và để mọi người dễ tiếp cận hơn và không ai bị bỏ lại phía sau. Có thể thấy, những người trẻ tuổi ngày nay đã và đang đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng trong các khu vực tư nhân như CEO của các công ty công nghệ và các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, hay các nhà đầu tư trong lĩnh vực chuyển đổi số. Và trong lĩnh vực chính trị, vị trí của người trẻ cũng cần được phát triển tương tự như vậy.

Những nghị sĩ trẻ biết cách giải quyết những vấn đề phức tạp trong bối cảnh kỹ thuật số và chúng ta hiểu rõ nhất nhịp đập của giới trẻ và các thế hệ tương lai của đất nước mình. Vai trò của chúng ta là đưa ý chí và nguyện vọng của họ tới nghị trường. Giới trẻ quen với những công nghệ mới, họ hội tủ đầy đủ giá trị để thúc đẩy các giải pháp mới vì lợi ích của toàn nhân loại, thông qua khởi nghiệp, phát triển công nghệ mới và khai thác Trí tuệ nhân tạo (AI). Chúng ta nhấn mạnh lại lời kêu gọi các nghị sĩ và các nhà lãnh đạo chính trị thực hiện hành động mang tính thay đổi để thu hút nhiều thanh niên tham gia chính trị hơn bằng cách tham gia Chiến dịch IPU "Tôi ủng hộ sự tham gia của thanh niên trong Nghị viện!".

Đáng chú ý, trong lĩnh vực Chuyển đổi số, một trong những kêu gọi và đề nghị các nghị viện thành viên của các nghị sĩ trẻ là cập nhật các quy định và cách thức làm việc của nghị viện để các nghị sĩ có thể tham gia và ứng dụng trực tuyến, chuyển đổi số nhiều hơn, tận dụng các nền tảng tương tác nhằm hỗ trợ đối thoại trực tiếp giữa cử tri và nghị sĩ, thúc đẩy sự tham gia của các nhóm, đặc biệt là giới trẻ vào các hoạt động nghị viện.

Cùng với đó là cân nhắc việc nghiên cứu thành lập hoặc củng cố các ủy ban thuộc nghị viện hướng tới tương lai, chẳng hạn như Ủy ban Tương lai và các cơ chế phù hợp với điều kiện cụ thể của mỗi quốc gia, để giúp nghị viện dự báo và ứng phó với các xu hướng dài hạn hoặc những mối đe dọa tiềm ẩn, đồng thời đảm bảo rằng thanh niên tham gia vào các cơ quan đó. Xây dựng khung khổ pháp lý phù hợp và tăng cường hợp tác quốc tế trong bảo vệ chủ quyền số của các quốc gia nhằm đem lại một môi trường mạng an toàn, lành mạnh và phát triển bền vững…

Trong lĩnh vực Đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, các nghị sĩ trẻ cũng kêu gọi và đề nghị các nghị viện thành viên củng cố hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, thông qua việc xây dựng khung khổ pháp lý cho đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, tăng quy mô ngân sách để hỗ trợ các doanh nghiệp do thanh niên là người đứng đầu, các sáng kiến khởi nghiệp và đổi mới của giới trẻ thông qua việc tài trợ, hỗ trợ tài chính và kỹ thuật phù hợp với các SDG, chú trọng trao quyền cho phụ nữ trẻ.

Tuyên bố nhấn mạnh đến thúc đẩy phát triển các chương trình giáo dục chú trọng vào các kỹ năng cần thiết để chuẩn bị cho thế hệ tương lai - thế hệ của những nhà đổi mới sáng tạo và doanh nhân trẻ ưu tiên các kỹ năng kỹ thuật số. Tuyên bố kêu gọi IPU xem xét các giải pháp khả thi trong các cơ chế hiện có của IPU để tham gia vào các vấn đề đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; thúc đẩy mạng lưới nghị sĩ trẻ toàn cầu về chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo, trong khuôn khổ của Diễn dàn Nghị sĩ trẻ, phối hợp chặt chẽ với Trung tâm Đổi mới sáng tạo của IPU…

Trong lĩnh vực văn hóa, các nghị sĩ trẻ kêu gọi và đề nghị các nghị viện thành viên phát triển cách tiếp cận chung của nghị viện nhằm thiết lập một khuôn khổ các nguyên tắc, giá trị trong việc ra quyết định, nghiên cứu và phát triển khoa học và công nghệ, chẳng hạn Bộ Quy tắc ứng xử của IPU về đạo đức khoa học và công nghệ, nhằm đảm bảo việc phát triển và ứng dụng khoa học và công nghệ được thực hiện có trách nhiệm, có đạo đức và bền vững; đóng góp mạnh mẽ vào nỗ lực nhằm ngăn chặn bạo lực trực tuyến đối với phụ nữ và trẻ em gái, thông qua thúc đẩy bình đẳng giới, kiểm soát phát ngôn thù hận và quản lý AI để phụ nữ, trẻ em gái được bảo vệ và để các công nghệ mới không thành kiến về giới.

Đồng thời với đó, tăng cường luật khung bảo vệ dữ liệu và các công cụ pháp lý khác, nhất là dữ liệu cá nhân, các mối đe dọa mạng, thúc đẩy các thuật toán nguồn mở và minh bạch; Thúc đẩy tính toàn diện, đối thoại liên văn hóa, tôn trọng sự đa dạng văn hóa và kiến thức bản địa với tư cách là một động lực cho sự phát triển bền vững, thịnh vượng và chung sống hòa bình; Phát triển vai trò của văn hóa như một động lực của phát triển bền vững; cam kết bảo vệ, phát huy sự đa dạng văn hóa, khẳng định vai trò của kinh tế sáng tạo và các ngành công nghiệp văn hóa...

Tuyên bố nhấn mạnh đến thúc đẩy tôn trọng sự đa dạng văn hóa trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4; tăng cường hợp tác trong đổi mới kinh tế, tăng mạnh năng suất lao động, tạo các động lực mới cho tăng trưởng kinh tế. Đồng thời, giúp các cơ quan nhà nước hoạt động ngày càng minh bạch, hiệu quả hơn trên lộ trình số hóa, nhằm thu hẹp khoảng cách phát triển và đảm bảo chủ quyền quốc gia cũng như quyền riêng tư cá nhân trên không gian mạng, đồng thời bảo đảm chủ quyền quốc gia...