Hòa Bình là tỉnh miền núi, nằm ở cửa ngõ phía Tây Thủ đô Hà Nội, là đầu mối giao thông quan trọng nối liền Hà Nội với các tỉnh vùng Tây Bắc. Tỉnh có vị trí chiến lược quan trọng trong thế trận phòng thủ của Quân khu 3 và cả nước.
Hòa Bình có diện tích tự nhiên gần 4.600km2, có 9 huyện, 1 thành phố với tổng dân số hơn 90 vạn người, gồm các dân tộc Mường, Kinh, Thái, Tày, Dao, Mông. Trong những năm qua, cùng với sự phát triển chung của cả nước, KT-XH của tỉnh tiếp tục tăng trưởng khá; cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực; thu hút đầu tư phát triển công nghiệp, du lịch, dịch vụ, đô thị hóa nhanh; hệ thống chính trị không ngừng được củng cố; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội (ANCT - TTATXH) ổn định, QP-AN được giữ vững, tăng cường.
Tuy nhiên, tỉnh Hòa Bình cũng phải chịu tác động chung từ diễn biến phức tạp của tình hình thế giới, khu vực và trong nước; các thế lực thù địch tiếp tục đẩy mạnh "Diễn biến hòa bình”, thúc đẩy "tự diễn biến”, "tự chuyển hóa” trong nội bộ; đứng trước nhiều vấn đề phức tạp nảy sinh trong triển khai các dự án phát triển KT-XH. Đặc biệt là các đối tượng, phần tử chống đối, tổ chức phản động lưu vong... tiếp tục có những hoạt động chống đối, theo đuổi âm mưu, kế hoạch chống phá nhằm vào địa bàn tỉnh ngày càng quyết liệt. Đây là những nhân tố tiềm ẩn gây mất ổn định ANCT - TTATXH, hoạt động quân sự, quốc phòng của địa phương.
Thời gian qua, mặc dù chưa phát hiện âm mưu, hoạt động chống phá nhằm vào địa bàn tỉnh. Song các tổ chức khủng bố, tổ chức phản động lưu vong của người Việt ở hải ngoại vẫn ráo riết tiến hành âm mưu, hoạt động chống phá, gây nhiều tác động tiêu cực đến địa bàn tỉnh. Qua công tác nắm tình hình, trong tỉnh còn có một số đối tượng liên quan đến an ninh quốc gia đang hoạt động, chống đối quyết liệt. Xuất phát từ thực tế đó, để thực hiện nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trên địa bàn tỉnh trong tình hình hiện nay theo tinh thần Nghị quyết số 28/NQ-TW về thực hiện nhiệm vụ chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, thời gian qua, cơ quan quân sự các cấp trong tỉnh đã phối hợp với các cơ quan chức năng của tỉnh chủ động làm tốt công tác tham mưu cho Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh quán triệt, triển khai thực hiện tốt nhiệm vụ đảm bảo QP-AN. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, lực lượng công an và quân đội đã quán triệt, tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Nghị định số 03/2019/NĐ-CP, ngày 05/9/2019 của Chính phủ; phối hợp tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương xử lý kịp thời các tình huống về QP-AN, không để bị động, bất ngờ. Trong đó, nổi bật là thực hiện nhiệm vụ diễn tập khu vực phòng thủ (KVPT) có tổ chức diễn tập thực binh phương án phòng chống khủng bố.
Theo đó, trong 10 năm qua (2014 - 2024) tỉnh Hòa Bình đã tổ chức thành công 2 cuộc diễn tập KVPT cấp tỉnh và 1 cuộc diễn tập phòng thủ dân sự; chỉ đạo tổ chức 25 cuộc diễn tập KVPT cấp huyện, trên 360 cuộc diễn tập chiến đấu phòng thủ cấp xã, 22 cuộc diễn tập bảo đảm cho tác chiến phòng thủ của các sở, ngành.
Cùng với đó, toàn tỉnh tổ chức thành công 2 cuộc diễn tập phòng chống khủng bố cấp tỉnh; 12 cuộc diễn tập thực binh phương án phòng chống khủng bố cấp huyện. Các cuộc diễn tập được thực hiện tập trung vào xử lý các tình huống sát với thực tế; có nguy cơ cao xảy ra tại địa bàn tỉnh ở các lĩnh vực y tế, giáo dục, các khu công nghiệp, công trình trọng điểm về an ninh quốc gia. Hầu hết các cuộc diễn tập KVPT của lực lượng quân sự đều gắn kết với tổ chức thực binh phương án phòng chống khủng bố, xử lý các tình huống liên quan đến ANCT - TTATXH. Điều này tiếp tục được triển khai một cách đồng bộ, thống nhất trong diễn tập KVPT tỉnh năm 2024 với đề mục: "Chuyển lực lượng vũ trang vào các trạng thái sẵn sàng chiến đấu, chuyển địa phương vào các trạng thái quốc phòng, tổ chức chuẩn bị và thực hành tác chiến phòng thủ” trong đó có thực hành xử trí phương án "Chống khủng bố tấn công Cổng thông tin điện tử tỉnh; giải tán đám đông gây rối ANTT, cứu hộ, cứu nạn, chữa cháy; chế áp thiết bị bay không người lái và đánh bắt khủng bố giải cứu con tin trên phương tiện giao thông đường bộ” do lực lượng quân sự và công an phối hợp triển khai, thực hiện.
Có thể nói, việc lồng ghép diễn tập phòng chống khủng bố và diễn tập KVPT vừa đảm bảo tiết kiệm, vừa thống nhất Ban chỉ đạo. Lực lượng vũ trang đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của cấp ủy Đảng, sự điều hành của chính quyền địa phương, phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị. Trong đó, lực lượng quân đội, công an làm nòng cốt, thể hiện hợp đồng tác chiến luôn trong trạng thái sẵn sàng chiến đấu cao khi có tình huống thực tế xảy ra. Các tình huống diễn tập đã phản ánh đúng những nguy cơ tiềm ẩn về QP-AN trên địa bàn, từng địa phương cụ thể. Các cuộc diễn tập giúp nâng cao nhận thức về xây dựng, củng cố vững chắc KVPT, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân cho lãnh đạo, cán bộ, nhân dân, chính quyền cơ sở, các ban, ngành, đoàn thể... Đồng thời, thể hiện sự cơ động triển khai có hiệu quả các mặt công tác và sự phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng quân đội, công an tỉnh với các cơ quan, đơn vị trong việc bảo đảm giữ vững ổn định ANCT - TTATXH trên địa bàn tỉnh.