Dự thảo Luật Thủ đô đã được trình tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khoá XII và được các đại biểu thảo luận, cho ý kiến. Sau Kỳ họp, Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo Cơ quan chủ trì thẩm tra, Cơ quan soạn thảo và các cơ quan hữu quan nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội để chỉnh lý.

Sau khi tiếp thu, chỉnh lý, dự thảo Luật Thủ đô gồm 4 chương, 33 điều quy định vị trí, vai trò của Thủ đô; mục tiêu, nhiệm vụ xây dựng, phát triển và bảo vệ Thủ đô; một số chính sách đặc thù trong xây dựng, phát triển, quản lý Thủ đô và trách nhiệm xây dựng, phát triển, quản lý Thủ đô.

Thảo luận về dự thảo Luật thủ đô, các đại biểu đều nhất trí về sự cần thiết phải ban hành luật riêng Thủ đô để Hà Nội phát huy một cách cao nhất vai trò là trung tâm chính trị của cả nước.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Đào (đoàn Hà Nội) có ý kiến: Đây là một luật đặc thù, vì vậy, Luật Thủ đô cần có một điều, khoản quy định: mọi cơ chế chính sách, tiêu chí do Hà Nội ban hành không được vi phạm các nguyên tắc, quy định của Hiến pháp và pháp luật hiện hành. Dự thảo Luật này cần phải được thảo luận thấu đáo và kỹ càng hơn để khi thông qua không phải băn khoăn về tính khả thi và hợp hiến của luật. Đại biểu Đào nhấn mạnh: Hà Nội là một đô thị đặc biệt thì nó phải có những điểm khác biệt về những quy định chung về quản lý hành chính, trật tự an ninh xã hội ... ở các tỉnh, thành phố khác như dự thảo.

Nhất trí với ý kiến của đại biểu Đào, đại biểu Đặng Như Lợi (đoàn Cà Mau) cho rằng, việc quy định những đặc thù cho Thủ đô là cần thiết. Tuy nhiên, đại biểu Lợi lưu ý, Thủ đô có những đặc thù nhưng những quy định về phát triển Thủ đô thì cần phải tính toán phù hợp với chiến lược phát triển chung của cả nước.

Đại biểu Nguyễn Minh Thuyết (đoàn Lạng Sơn) tán thành việc dự thảo Luật giao cho Thủ đô cơ chế đặc thù về tài chính. Tuy nhiên cần phải quy định thật cụ thể, và nên qui định rõ mức phân bổ ngân sách, tránh tình trạng xin - cho khi Luật được ban hành.

Đại biểu Nguyễn Minh Thuyết nhất trí về việc xây dựng cơ chế đặc thù về trật tự an ninh cho Thủ đô. Tuy nhiên, theo đại biểu Thuyết, quy định về cơ chế này tại điều 23 trong dự thảo Luật mới chỉ tập trung vào việc tăng mức phạt tiền mà không có thêm cơ chế nào khác. Nếu như vậy thì các đô thị khác cũng có thể áp dụng để đảm bảo tính nghiêm minh trong việc đảm bảo an ninh trật tự chứ không riêng gì Hà Nội.

Về một số cơ chế, chính sách đặc thù khác như danh hiệu công dân danh dự Thủ đô (Điều 7), một số ý kiến các vị đại biểu Quốc hội tán thành với quy định như trong dự thảo Luật vì cho rằng đây là một hình thức khen thưởng nhằm vinh danh đối với những người có công lao đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và phát triển Thủ đô. Tuy nhiên, để tránh hiểu nhầm là người được tặng danh hiệu này được hưởng quốc tịch Việt Nam (đối với trường hợp là người nước ngoài) thì cần phải chỉnh lý lại quy định này theo hướng khẳng định đây chỉ là danh hiệu vinh dự và danh hiệu này được tặng nhằm ghi nhận sự đóng góp của cá nhân đối với sự nghiệp xây dựng và phát triển Thủ đô; việc tặng danh hiệu vinh dự này không làm phát sinh quyền và nghĩa vụ pháp lý của người nhận danh hiệu.

Về một số cơ chế, chính sách khác quy định trong dự thảo Luật, bao gồm chiến lược phát triển kinh tế (Điều 10), phát triển giáo dục và đào tạo (Điều 15), phát triển khoa học và công nghệ (Điều 16), bảo tồn và phát triển văn hóa (Điều 17), quản lý và bảo vệ môi trường (Điều 18), phát triển, quản lý nhà ở (Điều 19) quản lý giao thông vận tải (Điều 21), đa số ý kiến trong Ủy ban thường vụ Quốc hội tán thành với việc cần thiết phải quy định cơ chế, chính sách đặc thù trong các lĩnh vực này với những chỉnh sửa như trong dự thảo Luật.

Về nội dung Chương III - Trách nhiệm xây dựng, phát triển và quản lý Thủ đô, có ý kiến cho rằng quy định trong dự thảo Luật chưa thể hiện được tính đặc thù, hầu hết vẫn chỉ nhắc lại những quy định hiện hành và nhắc lại cũng chưa đủ (ví dụ như quy định về thẩm quyền giám sát của Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội). Tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã cho rà soát, chỉnh lý các nội dung này để quy định cho hợp lý, rõ ràng và cụ thể hơn trách nhiệm của các chủ thể trong xây dựng, phát triển và quản lý Thủ đô.

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị cơ quan thẩm tra, cơ quan soạn thảo phối hợp với các cơ quan tổ chức hữu quan nghiên cứu để tiếp thu, báo cáo lại với Quốc hội để Quốc hội có căn cứ xem xét quyết định tại phiên họp cuối cùng của Kỳ họp này.

Ngày mai (23/3), buổi sáng, Quốc hội làm việc tại hội trường, thảo luận về dự án Luật phòng, chống mua bán người; buổi chiều, Quốc hội làm việc ở tổ, thảo luận về Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2007-2011 của Chủ tịch nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ./.

                                                                               Theo Báo ĐCSVN