Đây là nội dung chính của hai Tuyên bố chung được đưa ra trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+) lần thứ 5 diễn ra ngày 20/10, tại Singapore.
Theo đó, các nước thể hiện sự thống nhất cao về nhận diện các thách thức mà khu vực đang phải đối mặt, trong đó nổi lên là các biện pháp xây dựng lòng tin và chống khủng bố.
Các Bộ trưởng tái khẳng định ADMM+ là thành tố quan trọng trong một cấu trúc an ninh khu vực vững vàng, hiệu quả và rộng mở, giúp tăng cường lòng tin giữa lực lượng quốc phòng các nước. Các Bộ trưởng ghi nhận tầm quan trọng của việc triển khai các biện pháp xây dựng lòng tin thực chất đối với ADMM+, được thể hiện trong Kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng Chính trị-An ninh ASEAN 2025, nhằm đảm bảo an toàn và an ninh của các tuyến hàng hải và hàng không quan trọng, qua đó duy trì sự phát triển và thịnh vượng ở khu vực.
Trên cơ sở đó, các Bộ trưởng cho biết sẽ tiếp tục thúc đẩy việc tuân thủ Quy tắc tránh va chạm bất ngờ trên biển (CUES) và việc triển khai Công ước về các quy tắc quốc tế phòng ngừa tàu thuyền đâm va trên biển 1972 cũng như nghiên cứu việc ADMM+ áp dụng Khung hướng dẫn tránh va chạm bất ngờ trên không giữa máy bay quân sự có tham vấn các nước ADMM+, từ đó bảo đảm môi trường hoạt động an toàn, an ninh và hòa bình trong vùng trời.
Về chống chủ nghĩa khủng bố, các Bộ trưởng cam kết tăng cường khả năng linh hoạt để cùng hợp tác chặt chẽ hơn, tìm kiếm cách thức mới để xây dựng các quan hệ hợp tác mới trong việc chống lại mối đe dọa khủng bố, bao gồm việc xây dựng các chiến lược và sáng kiến hiệu quả chống lại hoạt động tuyên truyền của khủng bố.
Hội nghị cũng dành thời gian thảo luận và thống nhất về các biện pháp tăng cường củng cố cơ chế hợp tác ADMM+, trong đó nhấn mạnh vai trò trung tâm của ASEAN và trách nhiệm của các nước đối tác. Hội nghị đã thông qua quy chế quan sát viên các nhóm chuyên gia ADMM+ và thảo luận việc kết nạp thêm đối tác tham gia cơ chế này.
Trung tướng Vũ Chiến Thắng, Cục trưởng Cục Đối ngoại (Bộ Quốc phòng) cho biết tại hội nghị lần này, Việt Nam đánh giá cao sự hợp tác giữa ASEAN với các nước đối tác đồng thời đưa ra đề xuất cụ thể để tăng cường hợp tác thực chất của các mối quan hệ này. Cụ thể, với Trung Quốc, Việt Nam đưa ra 3 đề xuất về việc sớm thiết lập đường dây liên lạc trực tiếp giữa các Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN và Trung Quốc, tổ chức giao lưu sĩ quan trẻ ASEAN-Trung Quốc lần đầu tiên tại Việt Nam, thiết lập nhóm công tác chung giữa ASEAN và Trung Quốc.
Với Mỹ, Việt Nam đề nghị thúc đẩy hợp tác nâng cao năng lực cho ASEAN và các nước thành viên về an ninh biển, hỗ trợ nhân đạo, tìm kiếm cứu nạn, cũng như hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh, trong đó có xử lý ô nhiễm chất hóa học.
Với Nhật Bản, Việt Nam khẳng định ủng hộ triển khai các nội dung trong Tài liệu Tầm nhìn Viêng Chăn đồng thời đề nghị Nhật Bản tiếp tục hỗ trợ ASEAN trong việc bảo vệ mội trường, nhất là an ninh nguồn nước.
Bên cạnh đó, Việt Nam ủng hộ những nỗ lực của cộng đồng quốc tế và mở rộng hợp tác nhằm ngăn ngừa các hoạt động khủng bố và các hoạt động hỗ trợ khủng bố dưới mọi hình thức.
Kết thúc hội nghị, Bộ trưởng Quốc phòng Singapore Ng Eng Hen đã chính thức chuyển giao vai trò Chủ tịch ADMM cho Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Quốc phòng Thái Lan Prawit Wongsuwan.
Bên lề hội nghị ADMM+ đã diễn ra các cuộc gặp không chính thức giữa Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, Trung Quốc và Nhật Bản nhằm trao đổi về các biện pháp nâng cao năng lực cho ASEAN và các nước thành viên, góp phần vào việc gìn giữ hòa bình và ổn định ở khu vực./.