Kyrgyzstan: Tái diễn vòng quay bạo lực

Thứ năm, 22/4/2010 | 8:55:57 Sáng

Việc Tổng thống Kurmanbek Bakiyev đồng ý từ chức và sang sống tị nạn ở Kazakhstan những tưởng sẽ giúp Kyrgyzstan phần nào tránh được nguy cơ đụng độ giữa các phe phái. Nhưng không, ngày 20/4, ngay sau khi có tin ông Kurmanbek Bakiyev rời khỏi Kazaskhstan, thủ đô Bishkek lại chìm trong vòng quay mới của biểu tình và bạo lực.

Tin từ báo chí Kyrgyzstan cho hay, cuộc xung đột mang tính sắc tộc đầu tiên đã xảy ra hôm 19/4 tại làng Mayevka, ngoại ô thủ đô Bishkek của Kyrgyzstan khiến ít nhất 2 người chết và 13 người khác bị thương.

Khoảng 2.000 thanh niên với gậy gộc và thanh sắt trong tay đã tìm cách chiếm ruộng đất thuộc sở hữu của những người thiểu số gốc Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời xông vào cướp bóc của những người này. Chưa hết, những thanh niên này còn đốt nhiều xe hơi và ném đá vào một trụ sở của cảnh sát.

Cực chẳng đã, nhóm người thiểu số gốc Thổ Nhĩ Kỳ đã phản kháng lại và kết quả là cả hai bên đều "lôi" súng săn ra để tấn công lẫn nhau khiến người già, trẻ em, phụ nữ phải bỏ nhà cửa để chạy lánh nạn.

Chính phủ lâm thời Kyrgyzstan buộc phải điều động binh lính và xe bọc thép tới ngôi làng trên để ngăn chặn bạo lực, lập lại trật tự và bắt giữ 40 kẻ gây rối. Nhưng vụ việc không dừng ở đó. Một nhóm kẻ cơ hội đã lợi dụng sự kiện này để xúi giục, kích động các nhóm thanh niên có tư tưởng cực đoan, tấn công những nhóm người thiểu số ở các vùng khác nhau, tạo ra một không khí hỗn loạn trên toàn quốc.

Trong lúc này, những người ủng hộ cựu Tổng thống Kurmanbek Bakiyev tiếp tục tiến hành các cuộc biểu tình lớn ở thành phố Jalal-Abad, miền Nam Kyrgyzstan. Họ giương cao biểu ngữ cùng ảnh của ông Kurmanbek Bakiyev, đòi Chính phủ lâm thời trả lại chiếc ghế Tổng thống và quyền lực cho ông Kurmanbek Bakiyev.

Tức giận trước động thái này, phe ủng hộ Chính phủ lâm thời cũng đang rậm rịch tổ chức các cuộc biểu tình nhằm đối chọi lại với phe ủng hộ cựu Tổng thống. Nguy cơ đụng độ giữa 2 phe nhóm ngày càng lớn. Đỉnh điểm nhất là việc những người ủng hộ cựu Tổng thống đã dùng bom xăng tấn công Sở Nội vụ thành phố Jalal-Abad khiến cảnh sát đứng phía trong tòa nhà phải chĩa súng qua các ô cửa sổ để bắn chỉ thiên. Đàm phán giữa những người ủng hộ ông Kurmanbek Bakiyev với đại diện Chính phủ lâm thời Kyrgyzstan tại trụ sở Sở Nội vụ vì thế cũng bị phá hỏng...

Những người ủng hộ cựu Tổng thống đang tiến hành các cuộc biểu tình nhằm gây rối trật tự công cộng và giành lại quyền lãnh đạo cho ông Kurmanbek Bakiyev. Ảnh: Reuters.

Như vậy, có thể thấy, ngay cả khi Tổng thống Kurmanbek Bakiyev từ chức, tình hình chính trị-xã hội ở Kyrgyzstan vẫn rất rối ren. Nguy cơ bùng phát bạo lực là thách thức lớn đối với Chính phủ lâm thời nhất là sau khi có thông tin rằng, sau 4 ngày sống tị nạn ở Kazakhstan, ông Kurmanbek Bakiyev đã bí mật rời khỏi quốc gia Trung Á này.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Kazakhstan cũng thừa nhận rằng, cựu Tổng thống Kyrgyzstan đã rời nước này để đi đến một nơi khác nhưng không ai biết thông tin cụ thể. Em trai của ông Kurmanbek Bakiyev là Kanybek và người cháu trai Zamirbek Nuruyev thì tuyên bố, trong một vài ngày tới, cựu Tổng thống sẽ trở về nước để sát cánh cùng những người ủng hộ, giành lại quyền lãnh đạo đất nước.

Chính phủ lâm thời đã đáp trả bằng tuyên bố thành lập một Ủy ban điều tra quốc tế về những tội danh tham nhũng, lạm dụng chức quyền, vi phạm nhân quyền đối với ông Kurmanebk Bakiyev. Đồng thời, Chính phủ lâm thời cũng cam kết áp dụng các biện pháp mạnh đối với những kẻ xúi giục và gây mất trật tự, những kẻ phá hoại hòa bình và hòa hợp giữa các dân tộc trong nước. Những kẻ xúi giục và gây rối sẽ bị truy tố trước pháp luật.

Theo các nhà phân tích, cái khó nhất của Chính phủ lâm thời hiện nay là họ cũng đang vấp phải những cuộc bãi công, biểu tình từ các nhân viên của sở, ban, ngành. Rất may, cuộc bãi công của hàng trăm cảnh sát tại thủ đô Bishkek, thành phố Jalal-Abad và Ossh, yêu cầu Chính phủ lâm thời cách chức Bộ trưởng Bộ Nội vụ đối với ông Bolotbek Sherniyazov, đồng thời bổ nhiệm Thứ trưởng Bolot Alymbekov vào cương vị Bộ trưởng đã được giải quyết. Các cảnh sát đã tự nguyện trở lại công việc của mình một cách vô điều kiện. Dù vậy, đây cũng là những dấu hiệu cho thấy nguy cơ mâu thuẫn trong nội bộ Chính phủ lâm thời Kyrgyzstan là rất lớn