(HBĐT) - Không đăng ký, không đăng kiểm, không đảm bảo an toàn, kỹ thuật. Thế nhưng, nhiều chiếc xe tự chế vẫn ngang nhiên tham gia giao thông. Điều này đã tiềm ẩn yếu tố mất an toàn giao thông trên các tuyến đường.

Câu nói cửa miệng tưởng chừng như đã bị lãng quên khi có một thời gian dài các loại xe công nông, xe tự chế (đã bị cấm hoạt động) tham gia giao thông. Tuy nhiên, với nhiều người, nỗi ám ảnh về xe công nông, xe tự chế đã quay trở lại. Chị Nguyễn Thị Thúy ở tổ 8, phường Tân Thịnh (TP Hòa Bình) làm công nhân ngành điện tại huyện Kim Bôi chia sẻ: Khi đi trên đường hiện chúng tôi vẫn gặp xe công nông, xe tự chế tham gia giao thông đi nghênh ngang, chở nặng, chở cồng kềnh gây mất an toàn cho người tham gia giao thông.

Theo trung tá Phạm Hữu Toản, Đội trưởng Đội xử lý, tuyên truyền, Phòng Cảnh sát giao thông (Công an tỉnh), thời gian qua, trên địa bàn tỉnh xuất hiện trở lại các phương tiện tự chế tham gia giao thông. Những phương tiện này có nhiều ở địa bàn các huyện, ở cả những huyện điều kiện về hạ tầng giao thông còn nhiều khó khăn, đường đèo dốc, nhỏ hẹp như Mai Châu, Đà Bắc. Điều này đã gây ảnh hưởng đến TTATGT, mất an toàn cho người tham gia giao thông và chính người điều khiển phương tiện. Mới đây, ngày 4/4 vừa qua, tại xã Giáp Đắt (Đà Bắc) đã xảy ra 1 vụ tai nạn giao thông liên quan đến xe công nông tự chế làm 2 người tử vong.

Theo đó, vào khoảng 10h30p ngày 4/4, anh Xa Văn Tha, công chức địa chính xã Giáp Đắt, trú tại xóm Đắt 1, điều khiển xe công nông tự chế chở xi măng đi về hướng xã Tân Pheo, trên xe chở Xa Văn Đông là anh họ, cháu Xa Trọng Tấn - con trai anh Đông. Đến km 61+600, tỉnh lộ 433, đoạn qua xã Giáp Đắt, do xe mất phanh lao xuống vực sâu làm anh Xa Văn Tha, cháu Xa Trọng Tấn tử vong, anh Đông may mắn thoát nạn. 

Ngoài vụ tai nạn trên, trước đó, ngày 24/2, tại xã Tú Sơn (Kim Bôi), anh Bùi Minh Châu, trú tại xóm Trẹo Trong điều khiển xe công nông của gia đình, lùi từ nhà để xe ra sân, do không chú ý quan sát đã chèn vào cháu Bùi Gia H. (SN 2018) làm cháu H. bị thương nặng. Dù được đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh nhưng sau đó đã tử vong.

Mặc dù tại khoản 8, Điều 4, Luật Giao thông đường bộ quy định rõ: "Nghiêm cấm đưa xe cơ giới không bảo đảm tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật vào hoạt động trên đường bộ”, nhưng tình trạng "lệnh cấm cứ cấm, chạy vẫn cứ chạy” vẫn diễn ra. Trung tá Phạm Hữu Toản cho biết: Chưa có con số thống kê cụ thể trên địa bàn tỉnh hiện có bao nhiêu xe tự chế, công nông. Trước đây, phương tiện này tham gia giao thông trên các tuyến đường liên xã, liên huyện, liên tỉnh, khi bị phát hiện, các lực lượng chức năng có xử phạt. Tuy nhiên, từ năm 2018 đến nay không thực hiện xử phạt, mà khi phát hiện các loại phương tiện này tham gia giao thông lực lượng chức năng sẽ tịch thu, tiêu hủy. Nhưng để thực hiện việc này cũng phải trải qua các thủ tục rườm rà, phức tạp, dẫn tới việc quản lý, xử lý còn gặp nhiều khó khăn. Từ thực tế đó, đến nay, nhiều người dân vẫn bất chấp những nguy hiểm, sử dụng loại phương tiện này trong vận chuyển nguyên vật liệu, hàng hóa...

Theo đồng chí Xa Văn Hùng, Chủ tịch UBND xã Mường Chiềng (Đà Bắc), qua rà soát, hiện trên địa bàn xã có 4 - 5 xe công nông tự chế. Các hộ dân thường mua chui về để sử dụng. Xã cũng chưa xử lý trường hợp nào. Tuy nhiên, do điều kiện đường giao thông có nhiều dốc cao, trơn trượt, không đảm bảo an toàn nên địa phương cũng mới chỉ tuyên truyền, nhắc nhở các chủ phương tiện không sử dụng phương tiện này chở các loại vật liệu, cây que cồng kềnh, quá tải trọng. Đồng chí Bạch Công Dương, Chủ tịch UBND xã Tú Sơn (Kim Bôi) cho biết: Trên địa bàn xã hiện có 6 - 7 chiếc xe công nông tự chế. Về quản lý, xử lý loại phương tiện này thì xã không có thẩm quyền. Địa phương cũng chỉ tuyên truyền cho các chủ phương tiện phải nghiêm chỉnh chấp hành quy định về đảm bảo ATGT. 

"Xe công nông, xe tự chế tham gia giao thông, nhất là trên những tuyến tỉnh lộ lưu lượng phương tiện tham gia giao thông cao thì tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn. Bởi 100% số xe đều không đạt tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật; hệ thống điều khiển, hệ thống phanh rất kém; các xe này đều không có đầy đủ hệ thống, không đèn, không gương chiếu hậu. Do vậy, đây thực sự là loại phương tiện tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn, nhất là ở những địa bàn miền núi, điều kiện về hạ tầng giao thông hạn chế, đường quanh co, nhiều dốc. Vì vậy, bên cạnh sự vào cuộc của các ngành chức năng cũng rất cần sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền địa phương trong việc tuyên truyền, vận động người dân không sử dụng loại phương tiện này để chở vật liệu, hàng hóa tham gia giao thông” - trung tá Phạm Hữu Toản nhấn mạnh.