Thời gian qua, nhiều thanh thiếu niên theo trào lưu, có hành vi điều khiển phương tiện vi phạm Luật Giao thông đường bộ quay clip rồi "khoe” lên mạng xã hội (MXH), gây ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh, trật tự an toàn xã hội (TTATXH) trên địa bàn tỉnh. Đây là hành vi, trào lưu xấu cần được ngăn chặn và xử lý nghiêm.
"Diễn xiếc” trên đường bị xử phạt tiền triệu
Qua công tác nắm tình hình trên không gian mạng, Công an huyện Mai Châu phát hiện tài khoản MXH facebook đăng tải đoạn video clip nam thanh niên điều khiển xe mô tô không đội mũ bảo hiểm, lạng lách, đánh võng. Sau khi xác minh, lực lượng chức năng đã mời Đinh Văn D. (SN 2003), trú tại xã Mai Hịch lên trụ sở cơ quan công an để làm việc. Quá trình làm việc, Đinh Văn D. thừa nhận hành vi vi phạm của bản thân điều khiển xe mô tô không đội mũ bảo hiểm, lạng lách, đánh võng, quay video clip đăng tải trên MXH facebook. Với vi phạm trên, cơ quan công an đã lập biên bản vi phạm hành chính (VPHC), tạm giữ phương tiện vi phạm. Ngày 3/5/2024, Công an huyện Mai Châu ban hành quyết định xử phạt VPHC đối với Đinh Văn D. số tiền 7,5 triệu đồng với các lỗi: "không đội MBH cho người đi mô tô khi điều khiển xe tham gia giao thông đường bộ” và "điều khiển xe đánh võng trên đường bộ ngoài đô thị”.
Trước đó, ngày 7/4/2024, trên MXH TikTok lan truyền đoạn video clip một nữ thanh niên buông cả hai tay khi điều khiển xe mô tô tại km125 quốc lộ 6, Thung Nhuối, xã Tòng Đậu (Mai Châu). Sau khi nắm được thông tin, Đội Cảnh sát giao thông - trật tự, Công an huyện Lạc Sơn đã tiến hành xác minh làm rõ nữ thanh niên là Bùi Thị M. (SN 2004), trú tại xã Vũ Bình, đồng thời phối hợp Công an xã Vũ Bình mời đối tượng lên làm việc. Tại cơ quan công an, Bùi Thị M. đã thừa nhận mình là người thực hiện hành vi "buông cả hai tay khi đang điều khiển xe mô tô” trong đoạn video clip nêu trên.
Cũng thông qua công tác nắm tình hình, Công an huyện Cao Phong phát hiện tài khoản MXH facebook "Bắc Mikenco” đăng tải clip điều khiển xe mô tô chạy bằng 1 bánh sau (bốc đầu) gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông. Tiến hành xác minh, Công an huyện đã triệu tập Hoàng Trung H. (SN 2007) và Quách Tiến B. (SN 2006), cùng trú tại xã Thạch Yên để làm việc về các hành vi nêu trên. Theo khai nhận, H. là người điều khiển xe mô tô, B. là người ngồi sau quay video. Sau đó H. sử dụng tài khoản facebook của B. để đăng tải đoạn clip lên internet. Sau khi làm rõ, Công an huyện đã yêu cầu các đối tượng gỡ bỏ clip và ký cam kết không tái phạm. Ngày 25/4/2024, Công an huyện Cao Phong ra quyết định xử phạt VPHC 7 triệu đồng đối với 2 trường hợp nêu trên vì có hành vi gây mất an toàn giao thông và đăng tải, chia sẻ thông tin xấu, độc trên mạng internet.
Có thể xem xét, xử lý trách nhiệm hình sự
Theo Thượng tá Đinh Thị Thu Hằng, Phó trưởng phòng Cảnh sát giao thông (CSGT), Công an tỉnh: Qua công tác nắm tình hình trên không gian mạng, thời gian qua, các đơn vị chức năng Công an tỉnh, Công an các địa phương đã phát hiện, xử lý nhiều trường hợp vi phạm quy định về trật tự an toàn giao thông (TTATGT) đường bộ khi có hành vi điều khiển xe mô tô lạng lách, đánh võng, buông tay, bốc đầu, rú ga, nẹt pô... rồi quay clip tung lên MXH. Xác định đây là hành vi nguy hiểm nên lực lượng chức năng đã tăng cường công tác nắm tình hình, kịp thời phát hiện, xử lý. Chỉ tính riêng cuối tháng 4 và tuần đầu tháng 5/2024, lực lượng CSGT toàn tỉnh đã phát hiện, xử lý 12 trường hợp là thanh thiếu niên, người dưới 18 tuổi điều khiển phương tiện không chấp hành hiệu lệnh của CSGT; 4 trường hợp vi phạm các quy định về đảm bảo TTATGT thông qua hình ảnh, clip vi phạm đăng tải trên MXH.
Điều đáng nói, ngoài hành vi vi phạm quy định tại Nghị định số 100/2019/NĐ-CP, việc đưa thông tin trái pháp luật lên MXH cũng là hành vi vi phạm. Trên thực tế, nhiều cá nhân từng bị cơ quan chức năng xử phạt hành chính, thậm chí khởi tố hình sự về tội "gây rối trật tự công cộng” sau khi họ hoặc người liên quan tung clip ghi lại hình ảnh người đó điều khiển phương tiện vi phạm luật giao thông lên internet. Theo luật sư Lê Thị Hải Thiên, Đoàn Luật sư tỉnh, đối với những clip ghi lại hình ảnh người điều khiển phương tiện vi phạm luật giao thông lan truyền trên MXH, tùy hành vi vi phạm và hậu quả xảy ra, người vi phạm sẽ bị phạt VPHC hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Về chế tài, người vi phạm có thể bị truy cứu về tội "vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ” theo Điều 260, Bộ luật Hình sự; khung hình phạt gồm phạt tiền lên đến 100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 1 - 5 năm. Đối với hành vi đưa thông tin trái phép trên internet, nếu hành vi này gây tác động tiêu cực cho xã hội, hậu quả được xác định là ảnh hưởng xấu đến TTATXH thì người vi phạm có thể bị xử lý hình sự về tội "gây rối trật tự công cộng” hoặc xử phạt VPHC theo Nghị định số 15/2020/NĐ-CP... Đối với những vụ việc này, khi cơ quan chức năng có căn cứ cho thấy hành vi đó trực tiếp gây hậu quả nghiêm trọng, hoặc làm ảnh hưởng xấu đến an ninh, TTATXH như tạo nên trào lưu xấu, có người học theo, làm theo gây hậu quả nghiêm trọng... thì cơ quan chức năng có thể xem xét xử lý hình sự đối với người vi phạm.
Để huy động sự vào cuộc tích cực của quần chúng nhân dân trong việc phát hiện, cung cấp thông tin, hình ảnh, phản ánh vi phạm TTATGT, ngày 15/4/2024, Công an tỉnh ban hành Kế hoạch số 108 về triển khai phong trào "Toàn dân tham gia phát hiện, cung cấp thông tin, hình ảnh phản ánh vi phạm TTATGT”. Theo đó, Công an tỉnh khuyến nghị mỗi người dân nêu cao ý thức, trách nhiệm trong chấp hành pháp luật về an toàn giao thông và chủ động phát hiện, cung cấp thông tin, tài liệu phản ánh các vi phạm về TTATGT cho cơ quan chức năng để kịp thời xác minh, xử lý, giải quyết theo đúng quy định pháp luật đối với các hành vi vi phạm. Trong đó có hành vi người điều khiển phương tiện lạng lách, đánh võng gây mất trật tự xã hội, TTATGT, tiềm ẩn nguy hiểm cho người và phương tiện tham gia giao thông khác... bằng camera, máy ảnh, điện thoại thông minh, camera hành trình trên xe ô tô hoặc các thiết bị ghi hình khác.
Mạnh Hùng