Bưởi chỉ có tương tác với một số thuốc.

Bưởi chỉ có tương tác với một số thuốc.

Bưởi là trái cây giàu vitamin C, kali, rất cần dùng cho người béo phì, người có nguy cơ tim mạch. Kể từ năm 1989, nhiều tài liệu đã đề cập đến tương tác giữa bưởi và thuốc. Tuy nhiên tương tác với loại nào, mức độ ra sao thì lại phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Do chưa biết rõ về sự tương tác này dẫn đến kiêng tràn lan, gây khó khăn cho việc dùng thuốc và dùng bưởi, một loại hoa quả ngon miệng và giàu vitamin.

Cơ chế tương tác giữa bưởi và thuốc

Năm 1989, Bailey DG phát hiện tương tác giữa bưởi và felodipil (một thuốc chẹn canxi). Khi ăn bưởi cùng lúc với uống felodipin thì nồng độ  felodipin máu tăng cao gấp 3 lần (chứng tỏ có thể chuyển hóa, thải trừ của felodipin bị chậm lại).

Sau này, các nghiên cứu sâu hơn đã  cho thấy cơ chế tương tác với 3 nội dung chính:

- Một số thuốc được chuyển hóa bởi  cytochrom P-450 3A4 ( CYP3A4) ở  gan và ruột. Trong ruột, nồng độ CYP3A4 có thể giảm tới  47% trong vòng 4 giờ sau khi ăn bưởi (dahan A, altmanH-2004) và sự tương tác này kéo dài 24 -72 giờ  (Lundahl J-1995, Takanaga H-2004.)  Đến nay vẫn chưa biết rõ chất gì trong bưởi ức chế CYP3A4.

- Tương tác chỉ xảy ra  ở ruột với các thuốc dạng uống. Những thuốc tiêm tĩnh mạch cũng chuyển hóa bởi CYP3A4 không hề có sự thay đổi nồng độ trong máu khi ăn bưởi cùng lúc (dahan A, altmanH- 2004).

- Những thuốc chuyển hóa bởi CYP3A4 ở ruột có sinh khả dụng thấp, khoảng cách giữa liều điều trị và liều gây độc hẹp thì tương tác giữa bưởi và thuốc đó mới có ý nghĩa lâm sàng: làm tăng nồng độ thuốc đó trong máu, tăng hiệu lực lẫn tác dụng phụ, giống như dùng quá liều (Bailey DG, Dreser GK-2004).

Những nhóm thuốc có tiềm năng tương tác giữa bưởi

Sau đây là 5 nhóm thuốc (trong mỗi nhóm lại có các thuốc cụ thể) có tiềm năng tương tác với bưởi (khi dùng cùng lúc bằng đường uống):  

Nhóm thuốc chống loạn nhịp: Có 3 thuốc: amiodaron (cordaron), disopyramid (norpace), quinidin. Bưởi làm tăng nồng độ máu của các thuốc này,  kéo dài  khoảng QT, làm rối loạn các yếu tố đông máu, làm chậm nhịp tim, có thể gây độc với tuyến giáp và phổi, tổn thương gan kéo dài. Riêng quinidin, bưởi làm tăng nồng độ của thuốc này trong máu có thể dẫn tới gây xoắn đỉnh.

Nhóm thuốc chẹn kênh canxi: Có 5 loại thuốc: felodipin (plendil), nicardin (cardene), nifedipin (procardia), nimodipin (nimotp) và nisodipin (solar). Bưởi làm tăng nồng độ máu của các thuốc này, gây bốc hỏa, phù ngoại biên, nhức đầu, tim đập nhanh, hạ huyết áp có triệu chứng và  trong một số trường hợp có thể gây nhồi máu cơ tim nhưng hiếm. Xử lý bằng cách thay bằng các thuốc khác như amlodipin (novasc), diltiazem (cardizem), verapamil (calan).

Statin chống rối loạn lipid: Gồm 3 loại thuốc là atorvastatin (lipitor), lovastatin (mevacor) và simvastatin (zocor): Bưởi làm tăng nồng độ máu của các thuốc này, gây nhức đầu, rối loạn tiêu hóa, viêm gan và có thể gây bệnh lý cơ (tiêu cơ vân).  Xử lý bằng cách chọn thay bằng các thuốc như fluvastatin (lescol), pravastatin (pravachol), rosuvastatin (crestor), acid fibric, acid nicotinic hoặc thuốc kết hợp với acid mật.

Nhóm thuốc ức chế miễn dịch: Gồm 2 thuốc cyclosporin (sandimmune, neoral)  và tacrolimus (prograf): Bưởi làm tăng phơi nhiễm thuốc mà không ảnh hưởng trên nồng độ máu các thuốc này, làm tăng ức chế miễn dịch, tăng tai biến bất lợi  hoặc tăng độc tính (ở thận, gan). Hiện chưa có thuốc thay thế, vì vậy khi dùng các thuốcc này thì nhất thiết không dùng bưởi.

Nhóm ức chế protease, trong đó có saquinavir (fortovase): Bưởi làm tăng nồng độ máu của thuốc này, tăng các tác dụng phụ như nhức đầu, mệt, mất ngủ, lo âu. Xử lý bằng cách chọn thay bằng các thuốc khác như amprenavir (agenerase), atazanavir (reyataz), fosarmpenavir (lexiva), indicavir (crixivan)...

Một vài lưu ý

Từ cơ chế cũng như từ các nghiên cứu thực tế về tương tác của bưởi với các loại thuốc có thể thấy: Không thể suy luận chủ quan bưởi tương tác với một loại thuốc nào thì cũng tương tác với các loại thuốc cùng nhóm với thuốc này (có chung cơ chế tác dụng và cơ chế chuyển hóa). Một ví  dụ rất rõ: bưởi tương tác với 5 thuốc thuộc nhóm chẹn canxi felodipin (plendil), nicardin (cardene), nifedipin (procardia), nimodipin (nimotp), nisodipin (solar) nhưng lại không tương tác với các thuốc chẹn canxi khác như amlodipin (novasc), diltiazem (cardizem), verapamil (calan), amlodipin (novasc), diltiazem (cardizem), verapamil (calan). Sự suy luận như vậy không  đúng mức độ tương tác có ý nghĩa lâm sàng, dẫn đến kiêng ăn bưởi với quá nhiều loại thuốc, gây khó khăn cho việc dùng thuốc, cũng như gây khó khăn cho việc dùng bưởi.

Những nghiên cứu trình bày trên mới chỉ là một số có giới hạn trong số các thuốc chuyển hóa bởi CYP 3A4 ở ruột. Bưởi được dùng khá nhiều, thầy thuốc cần nghiên cứu thêm, cần cập nhật thêm các thuốc thực sự có tiềm năng tương tác với bưởi có ý nghĩa lâm sàng để hướng dẫn người bệnh tránh tương tác khi cần thiết.

                                                                             Theo Báo SKĐS

Các tin khác


Cảnh báo biến chứng nguy hiểm từ phương pháp căng da mặt bằng chỉ không an toàn

PGS.TS.BS Phạm Hiếu Liêm, Trưởng Đơn vị Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ, Bệnh viện Da Liễu TP Hồ Chí Minh cho biết, căng da bằng chỉ là phương pháp làm đẹp không phẫu thuật được nhiều người lựa chọn, tuy nhiên biến chứng căng chỉ gây ra nhiễm khuẩn là vô cùng tai hại.

Bệnh viện Đa khoa tỉnh cấp cứu thành công bệnh nhân tổn thương mạch máu lớn 

Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hoà Bình đã tiến hành cấp cứu thành công bệnh nhân tổn thương mạch máu lớn nguy hiểm đến tính mạng dưới sự hỗ trợ của các chuyên gia Bệnh viện Việt Đức.

Thành phố Hòa Bình lan tỏa phong trào hiến máu tình nguyện

Hiến máu tình nguyện (HMTN) là hành động ý nghĩa, nhân văn, nghĩa cử cao đẹp, góp phần cứu sống, mang lại hạnh phúc cho nhiều bệnh nhân cần máu tại các cơ sở y tế. Thời gian qua, Ban Chỉ đạo (BCĐ) vận động HMTN TP Hòa Bình đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giúp người dân nhận thức sâu sắc về mục đích, ý nghĩa của phong trào HMTN. Qua đó, ngày hội HMTN hàng năm tổ chức tại địa bàn đã tiếp nhận hàng nghìn đơn vị máu do cán bộ, công chức, chiến sỹ, đoàn viên, thanh niên và người dân chia sẻ.

Yêu cầu đình chỉ ngay bếp ăn khiến 350 công nhân nhập viện nghi do ngộ độc thực phẩm

Liên quan đến vụ việc 350 công nhân Công ty TNHH Shinwon Ebenezer Việt Nam (Vĩnh Phúc) nhập viện nghi do ngộ độc thực phẩm, tối 14/5, Bộ Y tế đã có văn bản yêu cầu đình chỉ ngay hoạt động bếp ăn tập thể của công ty này.

Bộ Y tế hướng dẫn mới nhất về tiêm vaccine phòng COVID-19 tại Việt Nam

Theo Bộ Y tế, hiện nay tình hình dịch bệnh COVID-19 trên thế giới diễn biến khó lường, khó dự báo với các biến chủng phụ mới tiếp tục được ghi nhận. Bộ Y tế vừa có hướng dẫn mới nhất về tiêm vaccine phòng COVID-19 để tăng cường miễn dịch phòng bệnh COVID-19, đặc biệt là các nhóm nguy cơ cao...

Nỗi lo ngộ độc thực phẩm tập thể - Bài cuối: Siết chặt quản lý để đảm bảo an toàn cho người dân

Theo báo cáo thị trường kinh doanh ẩm thực tại Việt Nam, hết năm 2023, số lượng nhà hàng, quán cà phê ở nước ta đạt mốc trên 300.000 chưa kể các quán ăn nhỏ lẻ, xe kéo. Việc quản lý an toàn thực phẩm ở các cửa hàng, thực phẩm đường phố, hàng rong rất khó khăn. Đặc biệt, nhiều cơ sở kinh doanh sản phẩm không có nguồn gốc rõ ràng, không ngày sản xuất, hạn sử dụng. Vì vậy, việc siết chặt quản lý khâu đảm bảo an toàn thực phẩm, đặc biệt là nguồn gốc hàng hóa cần phải được thực hiện nghiêm túc hơn bao giờ hết.

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục