Học sinh xã Mãn Đức (Tân Lạc) được tuyên truyền, phổ biến về quyền bình đẳng giới trong học tập, vui chơi.
(HBĐT) - Hiện nay, tỷ lệ GTKS của toàn tỉnh là 118,5 bé trai /100 bé gái. Với con số đó, Hòa Bình là một trong những tỉnh dẫn đầu về tỷ lệ mất cân bằng GTKS của cả nước. Đây đang là một vấn đề mà xã hội quan tâm, sự mất cân bằng GTKS sẽ gây ra những khó khăn, thách thức lâu dài đối với công tác dân số, tác động tiêu cực đến sự phát triển KT – XH, ảnh hưởng đến gia đình và cộng đồng. Trước thực trạng đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền được coi là giải pháp quan trọng, hiệu quả nhất.
Thực trạng mất cân bằng GTKS ở tỉnh
Theo số liệu của cuộc tổng điều tra dân số và nhà ở ngày 1/4/2009 và niêm giám thống kê tỉnh, tỷ số GTKS chung toàn tỉnh giai đoạn 2006 – 2010 diễn biến theo chiều hướng gia tăng rõ rệt. Tỷ số GTKS của Hòa Bình luôn cao hơn toàn quốc, cụ thể: năm 2006, toàn quốc là 110% thì tỉnh là 112%, năm 2007 là 111% và 113%, năm 2008 là 112% và 116,3%, năm 2009 là 111% và 117%, năm 2010 là 113% và 118%. Đến năm 2011, tỷ số GTKS toàn tỉnh tăng lên 118,5%. Trong đó có những địa phương có sự chênh lệch rất cao về GTKS như TP Hòa Bình (126,9%), Đà Bắc (120,5%), Mai Châu (138,5%)… Hiện, Hòa Bình trở thành một trong những tỉnh có tỷ số GTKS cao nhất cả nước.
Theo điều tra của Chi cục DS – KHHGĐ, tỷ lệ mất cân bằng GTKS tăng cao ở các cặp vợ chồng sinh con thứ 2 hoặc 3 trở lên. Theo bà Nguyễn Thị Ngọc, Chi cục trưởng Chi cục DS - KHHGĐ, có nhiều nguyên nhân gây ra mất cân bằng giới tính trong đó sự bất bình đẳng giới là nguyên nhân chủ yếu. Tư tưởng trọng nam, khinh nữ có từ xa xưa của mỗi cá nhân, gia đình, dòng họ đã dẫn đến tâm lý mong muốn có con trai để nối dõi tông đường. Chính vì mốn có con trai nên nhiều phụ nữ, nhất là con dâu trưởng hay con dâu duy nhất trong gia đình sau khi đã sinh con gái phải chịu sức ép sinh thêm con trai từ phía gia đình nhà chồng. Cùng với đó, chính sách an sinh xã hội còn hạn chế, người già không được hưởng lương hưu dẫn đến tư tưởng coi con trai là chỗ dựa về mặt tài chính, con trai sẽ là người chăm sóc cha mẹ khi về già. Sự phát triển của khoa học kỹ thuật cũng là nguyên nhân dẫn đến mất cân bằng GTKS. Hệ thống dịch vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân ngày càng hoàn thiện đã mang đến chất lượng chăm sóc súc khỏe ngày càng tốt hơn, tuy nhiên, tình trạng lạm dụng các kỹ thuật siêu âm, nạo phá thai vì mục đích lựa chọn giới tính thai nhi là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tình trạng mất cân bằng GTKS. Bên cạnh đó còn nhiều nguyên nhân khác như nhận thức hạn chế của một bộ phận người dân, chưa thực hiện tốt pháp luật liên quan đến việc lựa chọn giới tính thai nhi…
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền
Năm qua, mô hình giảm thiểu mất cân bằng GTKS đã được triển khai tại 5 huyện là Yên Thủy, Lương Sơn, Đà Bắc, Tân Lạc và Cao Phong với nhiều hoạt động cụ thể, hiệu quả. Mô hình đã triển khai 12 cuộc hội thảo cho 615 đại biểu là lãnh đạo Đảng, chính quyền, đoàn thể và tổ chức tập huấn cho 434 cán bộ chuyên trách, CTV dân số cấp huyện, xã về nguyên nhân, thực trạng và giải pháp giảm thiểu mất cân bằng GTKS.
Là một huyện được triển khai mô hình, Yên Thủy đã chủ động hơn trong công tác tuyên truyền. Theo bà Bùi Thị Hòa, Giám đốc Trung tâm DS - KHHGĐ huyện Yên Thủy, trước đây, công tác truyền thông tập trung đến nội dung giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên và nâng cao các cặp vợ chồng sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại. Hiện tại, song song với các nội dung đó, huyện tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến tỷ số giới tính khi sinh. Ngay từ đầu năm, huyện đã xây dựng kế hoạch và hướng dẫn tuyên truyền về thực trạng mất cân bằng GTKS. Huyện đã tập trung tuyên truyền đến các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, đặc biệt là cặp vợ chồng sinh con đầu lòng hoặc các lần trước là gái; người cung cấp dịch vụ siêu âm. Nhờ có sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị, năm qua, tỷ số giới tính khi sinh của huyện thấp thứ 2 (110,8%) của tỉnh, chỉ sau huyện Kỳ Sơn là 100,4%.
Cũng theo bà Nguyễn Thị Ngọc, nhận thức hệ lụy của mất cân bằng giới tính khi sinh, ngành Y tế đã chủ động tham mưu cho các cấp ủy Đảng, chính quyền về các giải pháp nhằm hạn chế mất cân bằng giới tính khi sinh tại địa phương. Những năm gần đây, tỉnh đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhằm tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, chính quyền cấp xã, sự ủng hộ và tham gia của các tổ chức, người có uy tín ở cộng đồng. Đồng thời, giáo dục, tư vấn tới các đối tượng đích của truyền thông chuyển đổi hành vi tại cộng đồng nhằm phòng ngừa, giải quyết tình trạng mất cân bằng GTKS. Các văn bản quy phạm pháp luật liên quan tới việc lựa chọn giới tính thai nhi như Luật Bình đẳng giới, Pháp lệnh Dân số, các điều, khoản nghiêm cấm thông báo giới tính thai nhi tại Nghị định số 114/2006/NĐ-CP ngày 3/10/2006 của Chính phủ và Quyết định số 3698/BYT-SKSS tháng 5/2006 của Bộ Y tế… được tuyên truyền lồng ghép tại các cuộc họp của xã, thôn, xóm. Nhờ đó, Đảng ủy, chính quyền xã, phường, thị trấn đã kiểm soát được tình trạng mất cân bằng giới tính và có những biện pháp hiệu quả. Đồng thời, các hội, đoàn thể, những người có uy tín trong cộng đồng nhận thấy trách nhiệm, tham gia tích cực vào các hoạt động liên quan tới việc phòng ngừa và giải quyết việc mất cân bằng GTKS.
Hồng Nhung
Phát triển bởi ICT GROUP.
