Ngḙ̂ nhân ưw tủ Bă̭ch Thi̭ Da̒w, xa̭ Xwân Thwí (Kim Bôi) chwiê̒n dă̭i hát zân ka Mươ̒ng cho thể hḙ̂ tlé.

"Tôốch lảng” ti̒nh iêw zi xán văn hwả

Thuô̭c 4 bu̒ng Mươ̒ng ká kuố tính, thên hôốc Mươ̒ng Wang ti kôô̒ng pơ̭i thên La̭c Xơn – nơi khôổng tâ̭p tlung kuố dôô̒ng ba̒w ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ, tlú iểw la̒ mo̭l Mươ̒ng. Kải tảng pô̭, pă̒ng ỉ thức, niê̒m tư̭ ha̒w zân tôô̭c, kôô̭ng dôô̒ng Mươ̒ng Wang tang tham za báw tô̒n khả tốt ta̒n zi xán văn hwả bâ̭t thế, fi bâ̭t thế, tảng kế la̒ nha̒ khaa̒nh Mươ̒ng, chiêng Mươ̒ng, mo Mươ̒ng, tlang fṷc, ngê̒ tliê̒n thôổng, tlo̒ chơi zân zan, hát thươ̒ng dang pô̭ meḙnh, hát dúp zaw zwiên zân tôô̭c Mươ̒ng…

Tlêênh diḙ̂ pa̒n hwiḙ̂n ko̒n lưw zư̭ khwáng 18.000 nha̒ khaa̒nh Mươ̒ng. Wa̒i wiḙ̂c báw tô̒n ha̒ng tlăm ngôl nha̒ khaa̒nh kố, mo̭l zân ngiên kửw, xưw tâ̒m môô̭ch khổ ngwiên bâ̭t liḙ̂w kỏ tỉnh pê̒n bư̭ng hơn tí tẩng nha̒ mo̒ i báw dám zư̭ bán xắc văn hwả zân tôô̭c, kôô̒ng pơ̭i ha̭n chể xứ zṷng nguô̒n gô̭ tư̭ nhiên la̒ "chắi mẳw” ta̒i ngwiên hâ̒ng. La̭c Xơn i la̒ môô̭ch tloong ta̒n dơn bi̭ ti tâ̒w tloong la̒ kôông tác báw tô̒n zi xán văn hwả ớ kơ xớ kôô̒ng ta̒n hwa̭t dôô̭ng xôi nối kuố ta̒n kâw la̭c bô̭ mo Mươ̒ng, hát Mươ̒ng, nha̭c kṷ zân tôô̭c Mươ̒ng.

Ớ tư̒ xư̭ kiḙ̂n ká kúô tính, diḙ̂ fương thu hút kho̭m ngḙ̂ nhân chiêng Mươ̒ng, Mo Mươ̒ng, hát Mươ̒ng… têểnh pớ ta̒n kṷm kuố hwiḙ̂n tham za. Khânh ni, hwiḙ̂n tố tlức tlương tli̒nh Liên hwan zân bṷ thế thaw kôô̒ng tlú dê̒ "Cha̒w năm mởi 2025”, tloong di̭ kỏ ma̒n dôô̒ng ziḙ̂n kuố 1.050 ỉ pả mă̭c tlang fṷc zân tôô̭c Mươ̒ng; fát dôô̭ng mă̭c tlang fṷc zân tôô̭c Mươ̒ng tloong kản bô̭, kôông chức, biên chức kôô̒ng pơ̭i hoo̭c xinh ta̒n nha̒ tlươ̒ng paw zi̭p lḙ̂, Thết, ngă̒i tâ̒w tiên ti la̒, ti hoo̭c khăw ki̒ ngí Thết Ngwiên dản; "Dôô̒ng ziḙ̂n zân bṷ pơ̭i hướng ửng Twâ̒n lḙ̂ zảw za̒i năm 2025” kôô̒ng pơ̭i tham za tli̒nh ziḙ̂n kuố 2.000 ỉ pả mă̭c ảw za̒i pơ̭i tlang fṷc Mươ̒ng. ta̒n hwa̭t dôô̭ng, xư̭ kiḙ̂n nhâ̭n ản hướng ửng, lan hôô̭ng tloong kôô̭ng dôô̒ng, kóp fâ̒n nơng kaw ỉ thức, tlắch nhiḙ̂m tloong wiḙ̂c báw tô̒n, fát hwi ta̒n zả tli̭ tliê̒n thôổng thôốch tḙp.

Ti̒nh iêw dổi pơ̭i zi xán văn hwả ko̒n ản chwiê̒n kúi pớ lớp ngḙ̂ nhân cho ta̒n thể hḙ̂ thôn kon. Tảng kế la̒ Ngḙ̂ nhân Ưw tủ Bă̭ch Thi̭ Da̒w ớ xỏm Be̒w, xa̭ Xwân Thwí (Kim Bôi) chwiê̒n dă̭I hát zân ka Mươ̒ng cho ha̒ng chṷc mo̭l tlung dam mê, nhiḙ̂t hwiết, tloong di̭ kỏ ká ta̒n ủn tang hoo̭c tiếw hoo̭c, tlung hoo̭c kơ xớ, Ngḙ̂ nhân Ưw tủ ha̒ Thi̭ Bích ớ xỏm Xăm Pa̒, xa̭ Na̒ Fo̒n (Mai Châw) bớ lớp chwiê̒n dă̭i hát khắp Thải chăng fái tiê̒n ớ za di̒nh pơ̭i nha̒ văn hwả xỏm thu hút tư̒ ỉ pả, tlé em thew hoo̭c; ta̒n ngḙ̂ nhân Ưw tủ Bu̒i Văn Lư̭ng ớ xỏm Mươ̒ng Lâ̒m – xa̭ Foong Fủ, Bu̒i Văn Hung ớ xỏm Chu̒ Puô̭ - xa̭ Mi̭ Hwa̒ (Tân La̭c) tlaw chwiê̒n mo cho ta̒n thể hḙ̂ khăw…

Kôô̭ng dôô̒ng tư̭ ngwiḙ̂n báw tô̒n ta̒i ngwiên zi xán

Pă̒ng tâm hwiết kuố ta̒n mo̭l tlé, eenh Bu̒i Báw Zu, Chú nhiḙ̂m kâw la̭c bô̭ Pổn Mươ̒ng kôô̒ng ta̒n thă̒nh biên kâw la̭c bô̭ ti la̒ pơ̭i twiên chwiê̒n, bâ̭n dôô̭ng kôô̭ng dôô̒ng xỏm Râ̭m Ko̭, xa̭ Thươ̭ng Kôốc (La̭c Xơn) tham za fṷc zư̭ng ta̒n zi xán văn hwả. Khảng 6/2023, kâw la̭c bô̭ Pổn Mươ̒ng kôô̒ng dô̭i văn ngḙ̂ xỏm Râ̭m Ko̭ kôô̒ng tố tlức tlương tli̒nh fṷc zư̭ng tâ̒w tiên pơ̭i tlú dê̒ "ngă̒i hô̭i xắc puô̒ chiêng Mươ̒ng chúc Thết tâ̒w xwân, da̒n hát ta̒i tứ ko̒ ke ôổng khảw pơ̭i hát dủm, hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh zân tôô̭c Mươ̒ng”. Khảng 8/2024, kôô̭ng dôô̒ng xỏm Râ̭m Ko̭ la̒ fṷc zư̭ng ngê̒ chuông pái tliê̒n thôổng Mươ̒ng pơ̭i tâ̒i tú tlương tli̒nh, pớ thiết kẻn, xe tơ, pắc pái - chái pái, tâm kảw la̒ peẻnh kôô̒ng môô̭ch khổ hwa̭t dôô̭ng khác. Hal lâ̒n la̒ fṷc zư̭ng kwi tli̒nh kwi tṷ ản ha̒ng năm ngḙ̂ nhân pớ bu̒ng Mươ̒ng Wang, Mươ̒ng Pi zaw lưw, chiê xé, thu hút nhân zân, zu kheéch tloong pơ̭i wa̒i tính tham kwan, tlái ngiḙ̂m khôông zan zi xán văn hwả ản la̒ môô̭ch kắch zân za̭, tư̭ nhiên.

Thew chiê xé kuố eenh Bu̒i Báw Zu, Chú nhiḙ̂m kâw la̭c bô̭ Pổn Mươ̒ng, wiḙ̂c fṷc zư̭ng ản hết tlêênh tinh thâ̒n tư̭ ngwiḙ̂n kuố ta̒n ngḙ̂ nhân Mươ̒ng Râ̭m. Kôô̭ng dôô̒ng fẩn dẩw mơ̭i năm la̒ la̭i ản ít nhất môô̭ch zi xán văn hwả, kôô̒ng pơ̭i lêênh ki̭ch bán cho ta̒n tlương tli̒nh fṷc zư̭ng zi xán văn hwả tloong ta̒n năm têểnh kôô̒ng khát boo̭ng toỏng kóp khức tlé cho kôông tác báw tô̒n zi xán văn hwả, zư̭ zi̒n bán xắc pơ̭i lan hôô̭ng ta̒n zả tli̭ nhân văn, nét văn hwả tliê̒n thôổng kuố zân tôô̭c.

Pên keḙnh hwa̭t dôô̭ng fṷc zư̭ng chăng éw mo̭l, kôô̭ng dôô̭ng mo̭l Mươ̒ng, Zaw, Môông, Thải kuố tính hăng hải toỏng kóp, tham za báw tô̒n ta̒i ngwiên zi xán văn hwả kuố zân tôô̭c. Kỏ thế pô̭ têểnh ôông Bu̒i Thănh Bi̒nh ớ fươ̒ng Thải Bi̒nh (TF Hwa̒ Bi̒nh) thă̒nh lâ̭p Báw ta̒ng Zi xán văn hwả Mươ̒ng tư nhân, lưw zư̭ ha̒ng ngi̒n hiḙ̂n bâ̭t tê̒w pơ̭i tơ̒ng zai dwa̭n li̭ch xứ kuố mo̭l Mươ̒ng. Ôông Bu̒i Tiển Xô ớ xỏm 168, xa̭ Vi̭nh Tiển (Kim Bôi) tang kỏ tư̒ chiêng Mươ̒ng kố pơ̭i thư̭c hă̒nh, chwiê̒n dă̭i chiêng cho tư̒ mo̭l. Ôông Lỉ Văn Hêê̒nh ớ xỏm Xưng, xa̭ Kaw Xơn (Da̒ Bắc) lưw zư̭ pơ̭i bớ lớp chwiê̒n dă̭i chư̭ Nôm – Zaw. Mḙ̂ Xu̒ng I Zở ớ xỏm Cha̒ Dẳi, xa̭ Pa̒ Ko̒ (Mai Châw) la̒ khôông zan tlưng bă̒i, kwáng bả zi xán văn hwả zân tôô̭c Môông kôô̒ng pơ̭i thên hôốc "Mong Space”. Hô̭ za di̒nh ôông Ngwiḙ̂n Văn Thương ớ xỏm Mô̭, xa̭ Bi̒nh Thănh (Kaw Foong) lưw zư̭ ngôl nha̒ khaa̒nh Mươ̒ng ản khânh 200 năm thuối kôô̒ng tư̒ hiḙ̂n bâ̭t kwỉ xứ zṷng tloong tơ̒i khôổng xinh hwa̭t kuố mo̭l Mươ̒ng mâ̭n ngă̒i… Ta̒n nô̭ lư̭c chwiê̒n dă̭i kuố ta̒n ngḙ̂ nhân nẳm zư̭ zi xán, wiḙ̂c fát tliến kuố ta̒n kâw la̭c bô̭ zư̭ zi̒n bán xắc zân tôô̭c, hwa̭t dôô̭ng twiên chwiê̒n, zởi thiḙ̂w, kwáng bả zi xán văn hwả zo ta̒n tố tlức, kả nhân tlêênh ta̒n nê̒n táng ma̭ng xa̭ hô̭i: Facebook, Youtube, TikTok, Instagram… i la̒ foo̒ng fủ thêm hi̒nh thức la̒, tham za báw tô̒n pơ̭i fát hwi zả tli̭ zi xán.

Thew dôô̒ng chỉ Bu̒i Xwân Tlươ̒ng, Fỏ Zảm dôốc Xớ Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch, wiḙ̂c chú dôô̭ng la̒ pơ̭i tlung thăi báw tô̒n zi xán văn hwả kuố kôô̭ng dôô̒ng ta̒n zân tôô̭c thiếw khổ xḙ nhâ̭n ản kwan tâm, hô̭ tlơ̭, ta̭w diê̒w kiḙ̂n, dôô̭ng biên, khwiển khích kuố kấp wí, tlỉnh kwiê̒n. Thôông kwa ta̒n kắch fṷc zư̭ng, báw tô̒n zi xán khắng di̭nh ngwiḙ̂n boo̭ng, bai tlo̒ tlú thế kuố kôô̭ng dôô̒ng tloong hwa̭t dôô̭ng văn hwả. Kôô̒ng pơ̭i zúp zám áp lư̭c cho tlỉnh kwiê̒n, nơng kaw tlắch nhiḙ̂m kuố kôô̭ng dôô̒ng tloong kể thươ̒, fát hwi zả tli̭ zi xán văn hwả.

KÁC TIN KHÁC

Thuối tlé tính Hwa̒ Bi̒nh zư̭ lướ văn hwả zân tôô̭c

Zư̭ zi̒n bán xắc văn hwả Mươ̒ng kôô̒ng pơ̭i nê̒n “Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh”  

Thew ngỏ Lḙ̂ hô̭i teẻnh kả pển tliê̒n thôổng xa̭ Lô̭ Xơn

Zư̭c zơ̭ Tlương tli̒nh ngḙ̂ thwâ̭t “Dất nước tlo̭n niê̒m pui” – kỉ ức ha̒w hu̒ng tôốch lảng tương lai

---

Lḙ̂ hô̭i teẻnh kả tliê̒n thôổng pên pển Mươ̒ng Tlỏ, xa̭ Lô̭ Xơn

Khảng Pa âm li̭ch, paw ka̭ lo̭ i ta̒ pẻn hă̭ch xeenh tôô̒ng, pa̒ kon mo̭l Mươ̒ng Tlỏ ớ xa̭ Lô̭ Xơn (Tân La̭c) tả la̭i pui mơ̒ng pước paw lḙ̂ hô̭i teẻnh kả pển tliê̒n thôổng – môô̭ch ngi lḙ̂ văn hwả ko̒n hôốc la̒ lḙ̂ "thuổng tôô̒ng la̒ kó lo̭”. Lḙ̂ hô̭i la̒ zi̭p kết nổl kon mo̭l pơ̭i thiên nhiên, khâi hơ têểnh ngă̒i măi, nuôi zươ̭ng loo̒ng ơn pơ̭i ỉ thức báw bḙ̂ môi tlươ̒ng tloong mơ̭i mo̒ mo̭l zân bu̒ng mươ̒ng nơi ni̒.

Chương tli̒nh ngḙ̂ thwâ̭t cha̒w mơ̒ng kí niḙ̂m 50 năm Ngă̒i Zái foỏng miê̒n Nam, thôổng nhất dất nước

Dô̭c dảw Lḙ̂ hô̭i tăẳnh kả hỏl xa̭ Lô̭ Xơn

Fát hwi văn hwả Mươ̒ng tloong kuô̭c khôổng hôm măi

Báw tô̒n pơ̭i fát hwi zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng la̒ nhiḙ̂m bṷ kấp thiết tloong bổi kắnh ngă̒i măi, tư̒ zả tli̭ tliê̒n thôổng ớ tlước ngwi kơ mai môô̭ch. Kwả tli̒nh ni̒ chăng tlí to̒i hói nô̭ lư̭c tloong wiḙ̂c zư̭ zi̒n bán xắc, mo̒ ko̒n ti tôi pơ̭i lwa̭i tá hú tṷc la̭c hâ̭w, fát tliến tơ̒i khôổng văn hwả mởi kóp fâ̒n la̒ dêênh ta̒n zả tli̭ pê̒n bư̭ng cho kôô̭ng dôô̒ng zân tôô̭c Mươ̒ng ớ Hwa̒ Bi̒nh.

Tlang fṷc ỉ pả ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ ớ Hwa̒ Bi̒nh

Ngỏ paw tlang fṷc mo̭l ỉ pả, kỏ thế ản dố ta̒n nét văn hwả kuố zân tôô̭c Mươ̒ng, Thải, Zaw, Môông…

Lḙ̂ hô̭i Dê̒n Tlươ̒ng Kha̭ năm 2025

Tloong 2 ngă̒i 12 – 13/4 (tức ngă̒i 15 – 16/3 âm li̭ch), thi̭ tlẩn Vṷ Bán, hwiḙ̂n la̭c Xơn tố tlức lḙ̂ hô̭i dê̒ Tlươ̒ng Kha̭ năm 2025. Lḙ̂ hô̭i ản la̒ la̭i pớ năm 2019, tố tlức di̭nh ki̒ 3 năm/lâ̒n tí dáp ửng nhu kâ̒w văn hwả, tinh thâ̒n kuố mo̭l zân, kóp fâ̒n báw tô̒n pơ̭i fát hwi zả tli̭ zi xán.