Với trách nhiệm của người cán bộ cách mạng lão thành, kinh qua nhiều cương vị lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước, và hơn hết là của một đảng viên hết lòng vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Đảng, đồng chí Phạm Thế Duyệt, nguyên Ủy viên Thường vụ Thường trực Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam bày tỏ sự tin tưởng vào quyết tâm của Đảng, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, trong đấu tranh chống suy thoái.

Từ sau Đại hội XII của Đảng, liên tục nhiều vụ tiêu cực, tham nhũng; thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý trong công tác cán bộ, gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại một số bộ, ngành, địa phương và hiện tại là PVN... được xử lý nghiêm minh. Một số cán bộ đã nhận những hình thức kỷ luật thích đáng, dù ở cương vị nào, kể cả những cán bộ đã về hưu. Không còn khái niệm “hạ cánh an toàn” cho bất kỳ ai để xảy ra sai phạm khi đương nhiệm. Điều đó thể hiện thái độ kiên quyết, xuyên suốt trong chỉ đạo của Đảng, sự song hành giữa nghị quyết và hành động, nói và làm, cấp trên làm gương cho cấp dưới trong quyết tâm chống 27 biểu hiện suy thoái "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" được chỉ ra trong Nghị quyết T.Ư 4, khóa XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng.

Nguyên nhân của mọi nguyên nhân qua sai phạm tại PVN, được đồng chí Phạm Thế Duyệt phân tích, đó là tổ chức đảng, đảng viên thiếu thẳng thắn, phê bình và tự phê bình, dưới sợ trên, cán bộ sợ thủ trưởng... Suy cho cùng, đó là vấn đề đạo đức, lối sống người đảng viên đã không giữ được; biết sai mà không lên tiếng, là tránh né, nể nang, sợ đụng chạm, sợ mất lòng nhau, tệ hơn là bỏ qua để nâng nhau lên. Nếu tất cả sai phạm đã nêu trong Kết luận của Ủy ban Kiểm tra (UBKT) T.Ư được xử lý nghiêm minh, kịp thời ngay từ đầu thì chắc chắn không có việc những cán bộ sai phạm tiếp tục được luân chuyển, cất nhắc vào những vị trí cao hơn; vi phạm đã không lấn sâu, khó khắc phục; hạn chế mức độ tổn thất về tài sản nhà nước, về cán bộ của Đảng, và nhất là niềm tin của nhân dân.

Nguyên Ủy viên T.Ư Đảng, nguyên Phó Chủ nhiệm Thường trực UBKT T.Ư Vũ Quốc Hùng cho rằng, UBKT T.Ư với chức năng là cơ quan kiểm tra, giám sát chuyên trách của Ban Chấp hành T.Ư, đã thực hiện đúng phương châm công minh, chính xác. Quyết định thi hành kỷ luật cán bộ sai phạm với tỷ lệ phiếu tập trung cao, thể hiện trách nhiệm trước Đảng, trước dân, thể hiện ý chí, quyết tâm chính trị của Ban Chấp hành T.Ư Đảng trong đấu tranh chống tham nhũng, suy thoái. Đó là minh chứng không có vùng cấm, vùng trống; không có ngoại lệ, khoan nhượng, trong kỷ luật đảng. Sự việc xảy ra ở PVN cho thấy, hiện tượng tổ chức đảng và đảng viên đã mất sức chiến đấu.

Chúng ta có cả hệ thống, bộ máy thanh tra, kiểm tra, giám sát, với đầy đủ quy trình, nhưng thiếu kiểm tra, kiểm soát để một bộ phận lãnh đạo chủ chốt của PVN dễ dàng thao túng hoạt động của Tập đoàn; cố ý vi phạm nguyên tắc trong điều động, luân chuyển, bổ nhiệm cán bộ, chấp hành không nghiêm ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng; ban hành các nghị quyết, quyết định chỉ định gói thầu, góp vốn đầu tư... trái quy định của pháp luật trong thời gian dài mà không được ngăn chặn. Từ đó, đặt ra yêu cầu, cần tiếp tục làm rõ trách nhiệm của các ban, bộ, ngành liên quan những sai phạm tại PVN.

Là người từng có tiếng nói mạnh mẽ tại các kỳ họp Quốc hội về công tác đấu tranh chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí, ông Lê Như Tiến, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội, bày tỏ, kết quả kiểm tra và thi hành kỷ luật nêu trên đã đáp ứng mong mỏi của cử tri cả nước, thể hiện tính nghiêm khắc trong kỷ luật của Đảng, trên nguyên tắc khuyết điểm đến đâu, xử lý đến đó, dù đảng viên vi phạm giữ cương vị nào, nhằm làm trong sạch đội ngũ của Đảng. Qua sự việc cho thấy, công tác đánh giá cán bộ, đảng viên tại PVN hình thức, xuê xoa, không thực chất. Những cán bộ suy thoái, năng lực điều hành yếu vẫn được đánh giá, nhận xét tốt, xếp loại hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, thậm chí được khen thưởng, được cất nhắc, bổ nhiệm. Không thể viện lý do đúng quy trình để biện bạch cho sai phạm, khi đầu vào là những cán bộ không đủ tư cách, phẩm chất, năng lực, chưa nói những hiện tượng tiêu cực có thể chi phối quy trình...

Theo ông Trần Thanh Khiêm, nguyên Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Cà Mau, quyết định kỷ luật đối với những sai phạm của đồng chí Đinh La Thăng thời kỳ làm lãnh đạo PVN là thấu lý, đạt tình. Việc xử lý cán bộ cấp cao sai phạm lần này là hồi chuông cảnh tỉnh đối với tất cả cán bộ, đảng viên, để mỗi người trên cương vị của mình cần thường xuyên rèn luyện, tu dưỡng đạo đức, lý tưởng của người đảng viên. Đây còn là bài học trong công tác đào tạo, bổ nhiệm, bố trí cán bộ; cần phát huy dân chủ trong Đảng, lắng nghe ý kiến đóng góp từ nhân dân để xây dựng đội ngũ cán bộ của Đảng.

Đồng thuận cao với những quyết định về xử lý kỷ luật của Trung ương đối với những sai phạm của các cán bộ cấp cao thời gian qua, nguyên Hiệu trưởng Trường chính trị Tôn Đức Thắng (An Giang) Hoàng Minh Đạt cho rằng, cần loại những cán bộ sai phạm ra khỏi bộ máy cấp ủy để làm gương. Việc xử lý kỷ luật vừa qua của Trung ương đối với các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các cơ quan cấp trung ương là đúng người, đúng tội. Vì đây là những cán bộ cấp cao nhưng không gương mẫu, để xảy ra những sai phạm rất nghiêm trọng, không những gây thất thoát số tiền rất lớn cho đất nước mà với vai trò người đứng đầu để hàng loạt cán bộ cấp dưới vi phạm kỷ luật đảng, vi phạm pháp luật bị kỷ luật, truy tố trách nhiệm hình sự. Thiệt hại về tài sản và con người là rất lớn và nghiêm trọng. Dư luận rất bất bình với những sai phạm, những vụ việc gây thất thoát hàng nghìn tỷ đồng, những vụ việc sau thiệt hại nặng nề hơn vụ trước mà mấu chốt vẫn do cán bộ suy thoái, không thực hiện đúng quy định của Đảng là tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách.

Chủ nhiệm UBKT Huyện ủy Cư M’gar (Đác Lắc) Lê Văn Sửu cho rằng, quyết định kỷ luật của Ban Chấp hành T.Ư đối với đồng chí Đinh La Thăng cho thấy, quan điểm nhất quán về việc thi hành kỷ luật trong Đảng. Đó là, tất cả đảng viên đều bình đẳng trước kỷ luật của Đảng, nếu vi phạm đến mức phải kỷ luật đều phải xử lý kỷ luật nghiêm minh; không né tránh, không “nhẹ trên, nặng dưới”. Càng làm tốt công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng, không giấu giếm khuyết điểm để sửa chữa, góp phần làm thanh sạch đội ngũ, càng làm cho người dân tin Đảng, khuyến khích cán bộ, đảng viên và nhân dân góp ý xây dựng Đảng.

Làm phép so sánh con số 900 tỷ đồng thất thoát từ thực hiện một số dự án đầu tư của PVN tương đương 9.000 căn nhà tình nghĩa, ông Lê Cơ, Chi bộ ấp 5, xã Hòa Phú, huyện Củ Chi (TP Hồ Chí Minh) bày tỏ, gần trọn đời với hơn 60 năm tuổi Đảng không vui gì khi thấy đồng chí mình bị kỷ luật, nhưng Đảng rất công bằng, nghiêm minh, có sai phạm thì phải bị xử lý. Cũng qua đây, ông đặt câu hỏi tại sao những sai phạm nghiêm trọng đến thế mà không được phát hiện, kiểm tra, xử lý ngay từ khi có dấu hiệu manh nha, để đến bây giờ, chúng ta phải chứng kiến đồng chí mình bị xử lý sai phạm, ảnh hưởng rất lớn danh dự và uy tín của Đảng.

Bài học lớn trong quản lý doanh nghiệp nhà nước ở đây, theo ông Nguyễn Huy Khay, Bí thư Đảng ủy, thành viên Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Xây dựng giao thông đô thị Hà Nội, là cơ chế chưa phù hợp đã trao quá nhiều quyền lực trong cấp ủy lẫn chính quyền vào tay một người, một nhóm người mà thiếu kiểm tra giám sát, dẫn đến việc lạm quyền, độc đoán rồi cuối cùng là vi phạm Điều lệ Đảng, vi phạm pháp luật. Sự việc xảy ra tại PVN, một lần nữa chỉ rõ những “lỗ hổng” cần được khắc phục để nâng cao hiệu quả, phát triển doanh nghiệp nhà nước, nhất là những doanh nghiệp lớn. Đổi mới tổ chức và hoạt động của doanh nghiệp nhà nước phải đi liền với đổi mới mô hình tổ chức, hoạt động của cấp ủy và công tác cán bộ trong doanh nghiệp.

Quyết định kỷ luật cán bộ của Ban Chấp hành T.Ư tại Hội nghị lần thứ năm có ý nghĩa rất lớn, khích lệ cán bộ, đảng viên và nhân dân thêm tin tưởng tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, nói rõ sự thật của Đảng; tạo động lực tiếp tục thực hiện hiệu quả Nghị quyết T.Ư 4, khóa XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng.