Quốc hội dành cả ngày
24/5 để thảo luận tại hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của
Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13. Nhiều ý kiến trái chiều về việc có nên hay
không mở rộng phạm vi xử lý hình sự đối với người từ đủ 14 đến dưới 16
tuổi ở các tội ít nghiêm trọng và nghiêm trọng thuộc 3 Tội cố ý gây thương tích
hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác (Điều 134), Tội hiếp dâm (Điều
141) và Tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản (Điều 169).
Mở rộng xử lý là quá
nặng với trẻ em
ĐB Nguyễn Thái Học (Phú
Yên) dẫn số liệu từ TAND Tối cao 5 năm qua, cho thấy tỉ lệ tội phạm từ 14-16
tuổi không đáng kể, chiếm 0,31% tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại sức
khoẻ cho người khác, chiếm 0,6% tội hiếm dâm, năm 2016 chỉ có 2 trường hợp vi
phạm; chiếm 0,47% tội bắt cóc, chiếm đoạt tài sản, 3 năm qua chưa có trường hợp
nào.
Theo vị đại biểu này, như vậy loại
tội phạm này không diễn biến phức tạp và gia tăng. Việc chỉ xử lý những trường
hợp rất nghiêm trọng và tội đặc biệt nghiêm trọng sẽ phù hợp với quản lý giáo
dục hiện nay.
|
Đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Bắc Kạn)
– Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Tư pháp
|
Cùng quan điểm, đại biểu
Nguyễn Thị Thủy (Bắc Kạn) – Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Tư pháp cho rằng, lịch
sử lập pháp từ trước đến trước khi ban hành BLHS 2015 chỉ xử lý hình sự với
những trẻ trong độ tuổi này khi phạm tội rất nghiêm trọng do cố ý hoặc đặc biệt
nghiêm trọng. Tuy nhiên, BLHS 2015 đã được sửa theo hướng mở rộng phạm vi, xử
lý hình sự đối với các em cả ở tội ít nghiêm trọng và nghiêm trọng khi thuộc 3
trên.
Đại biểu Thuỷ dẫn số liệu
cho thấy, trong 3 năm từ 2014 - 2016, cả nước chỉ có 122 em bị truy tố về tội
cố ý gây thương tích, trung bình mỗi năm mỗi địa phương chỉ có 1 trường hợp đến
mức phải xử lý hình sự. Cả nước chỉ có 9 em bị truy tố về tội hiếp dâm và 2 em
bị truy cứu về tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản.
Theo bà Nguyễn Thị Thuỷ,
xử lý như BLHS 2015 là rất nặng cho trẻ em, gần như không có sự phân hóa giữa
trẻ em và người lớn phạm tội. Trong khi độ tuổi này diễn ra nhiều thay đổi về
tâm sinh lý, tò mò, hiếu động, dễ bắt chước những điều mới lạ, hạn chế pháp
luật.... Do đó, đại biểu đề nghị chỉ xử lý hình sự khi các em phạm tội rất
nghiêm trọng do cố ý và đặc biệt nghiêm trọng như từ trước tới nay.
"Có ai nói phải
bỏ tù các em đâu!"
Không đồng tình với những
quan điểm trên, ĐB Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) – Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Về
các vấn đề xã hội của Quốc hội tranh luận lại cho rằng, thực tiễn trẻ em thường
chỉ phạm các tội nghiêm trọng và ít nghiêm trọng như đánh nhau, bạo lực học
đường...
"Tôi là người rất cứng rắn,
nhưng khi xem một số clip các em đánh nhau, xé quần áo, đón đường đập nhau...
tôi không thể xem được hết. Nếu các vị đưa ra quốc tế, cho người nước ngoài
xem, liệu họ có đồng tình với các vị là không xử lý các em không?”, ông Nhưỡng
đặt vấn đề.
|
ĐB Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) – Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội |
"Nói như các đại
biểu trước thì dường như chúng ta đang đón lõng để xử lý các em. Nhưng chúng ta
không đón lõng. Số liệu các vị đưa ra không chứng minh được điều gì. Nhiều năm
qua chúng ta không xử lý nên không có số liệu, không thể lấy đó để chứng minh
cho ngày hôm nay” – ông Nhưỡng nêu quan điểm và cho rằng, nếu chỉ giáo dục đơn
thuần thì sẽ không đủ sức răn đe và phòng chống tội phạm.
"Có đại biểu nói
chúng ta không có đủ nhà tù, trại giam. Ở đây có ai nói là phải bỏ tù các em
đâu? Chúng ta xử lý hình sự và áp dụng hình phạt là 2 vấn đề hoàn toàn khác
nhau. Đề nghị hết sức cân nhắc việc này”, ĐB Lưu Bình Nhưỡng nêu ý kiến.
Liên quan đến nội dung
này, Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hoà Bình cho rằng, các ý kiến đang bàn quá
nhiều vào độ tuổi, trong khi cái đáng quan tâm là hướng tới chính sách xử lý,
trong chính sách quan tâm đến nguyên tắc xử lý chứ không phải độ tuổi.
Dẫn thông tin để các đại
biểu tham khảo trước khi quyết định, ông Bình cho biết, trong quá trình xây
dựng Bộ luật Hình sự, các cơ quan đã tham khảo ý kiến một số chuyên gia của
Pháp, Ý. Tại Pháp, áp dụng tăng các biện pháp giáo dục, hạn chế biện pháp
cưỡng chế, tù giam. Những trường hợp buộc đưa vào tù là do tái phạm nhiều. Với
tất cả các án liên quan đến trẻ em phải xử kín, đảm bảo các em không bị xúc
phạm, để có cơ hội sửa sai về sau.
Theo Chánh án Nguyễn Hoà
Bình, họ cũng không quy định tuổi 14-16 và 16-18 mà HĐXX quyết định trên cơ sở
nhận thức của các em với hành vi phạm tội đó, áp dụng cá biệt trong từng trường
hợp cụ thể, ”nên anh 15 tuổi có thể bị xử nặng hơn 17”.
Về mức xử phạt, ông Bình
cho biết, trong trường hợp phải xử tù thì các nước áp dụng hình phạt bằng 1/2
so với khung hình phạt tương ứng người lớn. Nếu Việt
”Như vậy không loại trừ
trường hợp nào. Như đánh nhau, dù không có phần trăm thương tích nhưng lột quần
lột áo làm nhục thì có thể dẫn đến hậu quả rất nghiêm trọng, có cháu vì xấu hổ
mà tự sát” – Chánh án TANDTC nêu ví dụ và cho biết nững vụ đó vẫn đưa ra toà án
nhưng là để cảnh cáo, giáo dục, hoà giải là cần thiết, chứ không phải ép các em
vào tù./.
TheoVOV.VN