Bia tiến sĩ tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám

Bia tiến sĩ tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám

Gọi 82 tấm bia tiến sĩ là "những trang sử bằng đá", nhà Hà Nội học Nguyễn Vinh Phúc cho rằng, với việc được UNESCO công nhận là Di sản tư liệu thế giới, báu vật lịch sử của VN sẽ được biết đến rộng rãi hơn.

Bia đá các khoa thi tiến sĩ triều Lê và Mạc (1442-1779) tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám Hà Nội được UNESCO công nhận là Di sản tư liệu thế giới vào chiều 9/3. Đây là Di sản tư liệu thế giới thứ hai của Việt Nam, sau Mộc bản triều Nguyễn.

Trước thông tin này, ông Nguyễn Vinh Phúc chia sẻ: "Đây là thắng lợi của Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng, bởi báu vật lịch sử của chúng ta đã được thế giới biết đến. 82 tấm bia tiến sĩ là những trang sử bằng đá, lưu lại trí tuệ, văn hóa, tâm hồn và quan điểm giáo dục của các triều đại Việt Nam, sẽ tồn tại vĩnh viễn trong thời gian và ký ức của con người".

Được coi là pho sử đá đồ sộ, 82 tấm bia, chia làm hai hàng, đặt hai bên Thiên Quang tỉnh, trong khuôn viên Văn Miếu Quốc Tử giám, ghi tên tuổi của 1.304 tiến sĩ đỗ đạt trong các khoa thi tổ chức từ năm 1442 đến 1779.

Nhận định về giá trị của Bia tiến sĩ Văn Miếu, ông Nguyễn Vinh Phúc nói: "Trước hết, đây là một di tích có giá trị lịch sử, ghi danh những danh nhân, trí thức của Việt Nam trong hơn 3 thế kỷ. 82 tấm bia cũng là tài liệu quý về địa lý, lịch sử. Bởi địa danh thay đổi theo thời gian. Những gì còn ghi lại trong những bia đá này ít nhiều sẽ giúp người đời sau tìm được tư liệu quý về dư địa chí. Đây cũng là nơi thể hiện quan điểm giáo dục, đào tạo con người của các triều đại Việt Nam, bộc lộ ngay trong tấm bia cổ nhất: 'Hiền tài là nguyên khí quốc gia, nguyên khí vững thì thế nước mạnh và thịnh…'. Vì vậy, nó cũng có ý nghĩa đề cao đạo học. Hơn nữa, mỗi một tấm bia, ở một khía cạnh nào đó, còn là một công trình văn hóa, kiến trúc, thẩm mỹ".

Nhà sử học Dương Trung Quốc cũng nhấn mạnh đến chủ trương đề cao sự học, tôn trọng hiền tài, chăm lo giáo dục của các triều đại xưa thể hiện qua các văn bia. Ngoài ra, ông cho rằng, một thông điệp quan trọng nữa, ghi rõ trong các tấm bia là sự đòi hỏi nhân tài phải có đóng góp nhất định cho xã hội, tương xứng với vinh dự ghi danh bảng vàng bia đá mà họ nhận được.

Các sĩ tử đua nhau sờ đầu rùa.
Các sĩ tử đua nhau sờ đầu rùa... Ảnh: Hoàng Hà.

Như mọi di sản vật thể và phi vật thể khác, sự công nhận của thế giới cũng đặt ra cho Việt Nam yêu cầu khắt khe trong việc bảo quản và phát huy di sản. Ông Dương Trung Quốc cho rằng, những năm gần đây, Ban quản lý di tích cũng đã thực hiện rất tốt việc bảo vệ Văn Miếu nói chung và bia tiến sĩ nói riêng. Trước đây, 82 tấm bia từng phải nằm trầm mình trong mưa gió. Nhưng từ năm 1993, nhờ sự tài trợ của một tổ chức nước ngoài, hai dãy mái che đã được dựng lên để bảo vệ các cụ rùa đội bia. Bên cạnh đó, Ban quản lý cũng thắt chặt hơn nội quy đối với khách tham quan, đồng thời có nhiều hình thức quảng bá, tuyên truyền về Văn Miếu qua các ấn bản giới thiệu.

... và cầu may bằng cách biếu tiền cho các cụ rùa.
... và cầu may bằng cách biếu tiền cho các cụ rùa. Ảnh: Hoàng Hà.

Tuy nhiên, trước lượng khách du lịch ngày một tăng, 82 tấm bia tiến sĩ cũng đang đối diện với những nguy cơ hư hỏng. Sự ngưỡng vọng của thế hệ sau dành cho truyền thống khoa cử của người đi trước đã tạo nên thói quen tín ngưỡng ở Văn Miếu. Hàng năm, vào dịp mùa thi, hàng nghìn lượt sĩ tử đua nhau đến sờ đầu rùa để lấy may. Nhiều người thậm chí còn ngồi, đứng lên cả các cụ rùa. Hiện tượng đó đã khiến cho nhiều đầu rùa bị bào mòn, các dòng Hán tự bị mờ dần. Trước thực trạng này, ông Dương Trung Quốc cho rằng, không dễ gì để xóa bỏ niềm tin của dân chúng trong ngày một ngày hai. Điều quan trọng là phải giáo dục để người dân, đặc biệt là thế hệ trẻ, có ý thức hơn trong việc bảo vệ di sản. Để làm được điều đó, ông Quốc khẳng định, cần có hình thức giúp lớp trẻ đọc, hiểu được thông điệp trên các tấm bia thông qua việc chuyển ngữ, phát hành các tập sách hướng dẫn, giới thiệu về Bia tiến sĩ tại Văn Miếu.

Ông Đặng Kim Ngọc - Giám đốc Trung tâm Văn Miếu cho biết - trong hồ sơ đệ trình lên UNESCO, Trung tâm cũng đã đề nghị Ủy ban UNESCO và Chương trình Ký ức thế giới quan tâm giúp đỡ trong việc bảo quản 82 tấm bia tiến sĩ - những di tích làm bằng chất liệu khá bền vững nhưng không thể vĩnh viễn với thời gian nếu không có những phương pháp bảo vệ đúng cách.

 

                                                                  Theo VnExpress

Các tin khác

Không có hình ảnh
Không có hình ảnh
Không có hình ảnh
Không có hình ảnh

Đêm tuyên truyền lưu động huyện Kim Bôi năm 2010

(HBĐT) - Ngày 10/3, Trung tâm Văn hoá tỉnh đã phối hợp với Phòng VHTT huyện Kim Bôi tổ chức đêm tuyên truyền lưu động năm 2010 với chủ đề mừng Đảng, mừng Xuân, hướng tới Đại hội Đảng bộ các cấp và Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XV.

Điện ảnh Việt Nam - Nhiều nỗi băn khoăn

Vấn đề nâng cao chất lượng sáng tác điện ảnh luôn nhận được sự quan tâm của những người làm công tác điện ảnh. Với hai nội dung “khuyến khích sáng tác và trách nhiệm nghệ sĩ”, cuộc hội thảo do Hội điện ảnh VN tổ chức sáng 10-3 tại TPHCM đã thu hút nhiều nghệ sĩ, diễn viên tham gia...

Vở kịch nói "Hoa thép": Sâu sắc, giàu cảm xúc

Một buổi sáng ngày 8/3 thật ấn tượng với nhiều nữ cán bộ chiến sỹ Phòng CSĐT tội phạm về TTXH - Công an Thành phố Hà Nội - khi họ được làm khán giả dõi theo vở kịch tái hiện về cuộc sống chiến đấu của chính họ, những người lính hình sự, những bông "Hoa thép" giữa thời bình.

Chuẩn bị tổ chức Quốc lễ Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội Ðền Hùng 2010

Ngày 10-3, tại Phú Thọ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTT và DL) và UBND tỉnh Phú Thọ tổ chức Hội nghị lần thứ nhất Ban tổ chức Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội Ðền Hùng năm 2010. Ðồng chí Hoàng Tuấn Anh, Ủy viên T.Ư Ðảng, Bộ trưởng VHTT và DL, Phó ban chỉ đạo các ngày lễ lớn cấp Nhà nước chủ trì hội nghị.

Sáng tạo và trách nhiệm

Quyền sáng tạo phải đi đôi với trách nhiệm xã hội là vấn đề đang đặt ra đối với nghệ sĩ hôm nay. Nghệ sĩ sáng tạo tác phẩm để phục vụ công chúng thì phải có trách nhiệm trước xã hội đối với tác phẩm ấy

Đại hội Chi hội nghệ sĩ múa tỉnh Hoà Bình lần thứ IV

(HBĐT) - Ngày 10/3, Chi hội nghệ sĩ múa tỉnh đã tổ chức Đại hội lần thứ IV để tổng kết, đánh giá hoạt động nhiệm kỳ III (2005 – 2009) và đề ra phương hướng nhiệm vụ hoạt động nhiệm kỳ IV (2010 – 2015).

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục