Các công dân đại diện 31 hộ dân khu Thủy Sản, phường Phương Lâm (TP Hòa Bình) ký biên bản đối thoại, giải quyết khiếu nại giữa các hộ dân với Chủ tịch UBND tỉnh.
Không đồng ý với thông báo thu hồi đất
Thực hiện chủ trương thu hồi đất khu Thủy Sản, phường Phương Lâm để phục vụ dự án xây dựng công trình trụ sở liên cơ quan tỉnh, UBND TP đã có các văn bản: Thông báo số 33, ngày 6/3/2020 về việc thu hồi đất để thực hiện dự án; Quyết định số 923, ngày 1/3/2021 về việc kiểm đếm bắt buộc; Thông báo số 51, ngày 15/4/2021 về việc tổ chức cưỡng chế kiểm đếm bắt buộc đối với các hộ gia đình, cá nhân tại phường Phương Lâm. Sau khi nắm bắt các văn bản, bà Vũ Thị Ân và 30 hộ dân trú tại khu Thủy Sản đã có đơn khiếu nại, không đồng ý với các văn bản trên.
Tiếp nhận khiếu nại của các hộ dân, Chủ tịch UBND thành phố đã ban hành Quyết định số 3184, ngày 30/6/2021 về việc giải quyết khiếu nại (lần đầu), không thừa nhận nội dung khiếu nại; giữ nguyên nội dung của Thông báo số 33 và Quyết định số 923. Không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại của Chủ tịch UBND thành phố, các hộ dân tiếp tục khiếu nại đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh giải quyết vì cho rằng, các thông báo thu hồi đất của UBND thành phố ban hành là trái pháp luật; đề nghị hủy bỏ các thông báo thu hồi đất và quyết định cưỡng chế, bởi các hộ dân khai hoang đất tại khu Thủy Sản, nay thuộc tổ 13, phường Phương Lâm, sinh sống từ năm 1988; yêu cầu Nhà nước thu hồi đất phải đền bù và xác định các hộ là chủ sử dụng đất...
31 hộ dân có phải đang sử dụng đất khai hoang ?
Trước nội dung khiếu nại, UBND thành phố đã phối hợp các cơ quan liên quan xác minh, làm rõ nguồn gốc đất được nêu trong Thông báo số 33, thu hồi 68.587,8m2 đất các loại của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân đang quản lý, sử dụng tại phường Phương Lâm để thực hiện công trình xây dựng trụ sở liên cơ quan tỉnh (kết hợp bãi đổ thải phục vụ dự án Nhà máy thủy điện Hòa Bình mở rộng). Trong đó có đất của 31 hộ dân trú tại khu Thủy Sản đang sử dụng.
Theo kết quả xác minh, căn cứ hồ sơ địa chính lưu trữ tại UBND phường Phương Lâm, toàn bộ diện tích đất ao của Trung tâm Giống vật nuôi và Thủy Sản Hòa Bình, trong đó có diện tích đất ao của 31 hộ dân đang sử dụng tại khu Thủy Sản đầm Quỳnh Lâm do Trạm Khuyến ngư trước đây (nay là Trung tâm Giống vật nuôi và thủy sản) đăng ký với UBND phường Phương Lâm từ năm 1997 được thể hiện tại tờ bản đồ số 24, trang 121 và tờ bản đồ số 25, trang 126 Sổ mục kê.
Quá trình quản lý và sử dụng, ngày 1/1/1998, Trạm khuyến ngư đã ký hợp đồng giao khoán diện tích đất ao tại đầm Quỳnh Lâm cho công nhân, người lao động, gồm cả 31 hộ dân nêu trên, giao sản xuất thời hạn 12 tháng, được ký hợp đồng năm tiếp theo khi thực hiện đúng nội dung hợp đồng. Theo đó, hợp đồng quy định rõ trách nhiệm, quyền lợi của người giao nhận khoán: sử dụng đất ao đúng mục đích, đúng quy hoạch; không được tự ý mua bán, chuyển đổi hoặc cho thuê đất nhận khoản; trả lại đất ao khi cơ quan có thẩm quyền thu hồi theo quy định của pháp luật. Được bên A đền bù tài sản đã đầu tư trên đất nhận khoán trong thường hợp Nhà nước thu hồi một phần hoặc toàn bộ đất ao đã được giao khoán; mức độ đền bù theo chế độ hiện hành.
Các hộ sau khi nhận khoán đất ao đã đầu tư, cải tạo, sử dụng, một số hộ xây dựng, cải tạo thành nhà ở kiên cố. Sau khi có Thông báo số 33 về việc thu hồi đất, Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố phối hợp chính quyền địa phương và các cơ quan liên quan tiến hành trình tự, thủ tục để kiểm đếm tài sản, cây cối, hoa màu trên diện tích ao nằm trong diện tích 68.587,8 m2 của Trung tâm Giống vật nuôi và thủy sản đã giao khoán cho các hộ sử dụng từ năm 1998. Kiểm tra vị trí dự án trụ sở liên cơ quan tỉnh phù hợp với kế hoạch sử dụng đất và quy hoạch xây dựng tỷ lệ 1/500 đã được HĐND tỉnh và các cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Khiếu nại của các hộ dân không có căn cứ để xem xét
Sau khi Chủ tịch UBND TP Hòa Bình giải quyết khiếu nại (lần đầu) nhưng các hộ dân không đồng ý, tiếp tục gửi đơn đến Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị giải quyết. Tại cuộc đối thoại giải quyết khiếu nại giữa đồng chí Bùi Văn Khánh, Chủ tịch UBND tỉnh với đại diện các hộ dân, gồm các ông, bà: Vũ Thị Ân, Lê Văn Tám, Trương Thị Nga, Nguyễn Thị Khuyến, Phạm Khánh Hạ. Dù được tuyên truyền, giải thích làm rõ các nội dung liên quan, nhưng đại diện các hộ dân không đồng ý kết luận của Chủ tịch UBND tỉnh; giữ nguyên quan điểm yêu cầu hủy các văn bản của UBND TP Hòa Bình, gồm: Quyết định số 3184, Thông báo số 33, Quyết định số 923, Thông báo số 51 (đã nêu trên).
Tuy nhiên, sau khi xem xét toàn diện nội dung vụ việc, xét thấy nội dung khiếu nại của 31 hộ dân không có căn cứ để xem xét. Do vậy, tại Quyết định số 2483, ngày 28/ 10/2021, Chủ tịch UBND tỉnh quyết định công nhận và giữ nguyên nội dung Quyết định số 3184, ngày 30/6/2021 của Chủ tịch UBND TP Hòa Bình về việc giải quyết khiếu nại (lần đầu). Quyết định giải quyết khiếu nại (lần hai) có hiệu lực pháp luật sau 30 ngày, kể từ ngày ban hành. Nếu không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại, bà Vũ Thị Ân và 30 hộ dân khu Thủy Sản, phường Phương Lâm có quyền khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính.
Mạnh Hùng