Huyện Mai Châu tích cực đẩy mạnh công tác truyền thông phòng, chống ma tuý và tệ nạn xã hội, góp phần giữ vững ổn định địa bàn từ cơ sở.

Kiềm chế nhưng vẫn tiềm ẩn phức tạp

Thượng tá Võ Quang Hòa, Trưởng phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (CSĐTTPVMT), Công an tỉnh chia sẻ: Thời gian qua, mặc dù các cơ quan chức năng của tỉnh và các địa phương đã tập trung đẩy mạnh công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy. Qua đó đạt được nhiều kết quả tích cực, nhất là đã kiềm chế sự gia tăng tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, tội phạm ma túy, nhất là tội phạm vận chuyển trái phép chất ma túy trên tuyến quốc lộ 6 vẫn diễn biến phức tạp, kể cả trong điều kiện cách ly, giãn cách xã hội phòng, chống dịch Covid-19. Ma túy được vận chuyển chủ yếu là heroin và hồng phiến, ma túy dạng đá, ketamine. Các đối tượng thường xuyên thay đổi phương thức, thủ đoạn hoạt động, cách thức liên lạc nhằm tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng. Tình hình sử dụng trái phép chất ma túy, nhất là ma túy tổng hợp (MTTH) trong lứa tuổi thanh thiếu niên có chiều hướng gia tăng, phức tạp.

Theo thống kê của cơ quan chức năng, toàn tỉnh hiện có 2.184 người nghiện ma túy (NNMT). Trong đó, 1.737 NNMT ngoài cộng đồng, có ở 211/151 xã, phường, thị trấn. Số đối tượng nghiện tổng hợp là 436 người, tập trung chủ yếu trong lứa tuổi thanh niên. Trong 6 tháng đầu năm 2022, lực lượng CSĐTTPVMT toàn tỉnh đã phát hiện, bắt 113 vụ, 189 đối tượng phạm tội về ma túy, thu giữ 914,6 gr heroin, 10.953 viên và 10,5 kg MTTH, triệt xóa 32 điểm phức tạp về ma túy. Riêng Phòng CSĐTTPVMT, Công an tỉnh bắt giữ 14 vụ, 26 đối tượng; thu giữ 5 bánh và 56,87 gr heroin (tổng trọng lượng 1.688,69 gr), 3.850 viên MTTH cùng nhiều tang vật có liên quan. Ngoài ra, đơn vị phối hợp với Cục CSĐTTPVMT (Bộ Công an), Phòng CSĐTTPVMT (Công an TP Hà Nội), Công an tỉnh Nghệ An, Hưng Yên... và các đơn vị Công an trong tỉnh bắt 7 vụ, 32 đối tượng; thu giữ tang vật là 2 bánh và 11,28 gr heroin, hơn 5.000 viên MTTH, 921,53 gr MTTH dạng "đá”. Điển hình như ngày 12/1/2022, tại km 20+750 đường Hòa Lạc - Hoà Bình thuộc địa phận xã Quang Tiến (TP Hòa Bình), tổ công tác Phòng CSĐTTPVMT chủ trì phối hợp các đơn vị chức năng Công an tỉnh và Công an các huyện: Tân Lạc, Mai Châu, TP Hòa Bình bắt quả tang 2 đối tượng là Bàn Thị Quý, trú tại xã Đồng Tân (Mai Châu) và Sùng A Sua, trú tại xã Pà Cò (Mai Châu) mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy; tang vật thu giữ 9.137,27 gr MTTH dạng "đá”. Mới đây, ngày 7/6/2022, tại xã Nhân Mỹ (Tân Lạc), Phòng CSĐTTPVMT chủ trì phối hợp với Công an tỉnh, Công an huyện Tân Lạc phát hiện, bắt quả tang 2 đối tượng là Hàng A Đua, Hàng A Páo Hờ, cùng trú tại thị trấn Nông trường Mộc Châu (Sơn La) vận chuyển trái phép chất ma túy; tang vật thu giữ là 4 bánh heroin, tổng trọng lượng 1.307,3 gr...

Từng bước đẩy lùi tệ nạn ma túy

Song song với công tác phòng, chống tội phạm về ma túy, công tác giải quyết vấn đề người nghiện ma túy cũng đã, đang được các cấp, ngành, địa phương quan tâm, chú trọng. Với phương châm "gõ từng nhà, rà từng người nghiện”, thời gian qua, các ngành, địa phương đã lập 523 hồ sơ áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn. Trong đó, lập hồ sơ áp dụng biện pháp đưa người nghiện ma túy vào cơ sở cai nghiện bắt buộc 237 trường hợp. Tòa án nhân dân cấp huyện đã ra quyết định áp dụng đối với 216 trường hợp, cưỡng chế thi hành 219 trường hợp vào cơ sở cai nghiện ma túy bắt buộc.

Đặc biệt, từ việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, đến nay, toàn tỉnh đã vận động được 825 NNMT điều trị cai nghiện bằng các dạng chất thay thế Methadone/ Buprenorphin tại 12 cơ sở điều trị và cấp phát thuốc, bao phủ 10/10 huyện, thành phố. Trong đó, nhiều nhất là TP Hòa Bình 205 người, huyện Lạc Sơn 197 người, huyện Mai Châu 104 người... Việc điều trị cai nghiện bằng Buprenorphin được triển khai từ cuối năm 2019. Sau khi kết thúc thí điểm triển khai tại TP Hòa Bình và huyện Mai Châu, đến nay đã triển khai tại các huyện Lạc Sơn, Cao Phong, hiện điều trị cho 40 người ở các địa phương này.

Theo đồng chí Lâm Ngọc Tĩnh, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, điều trị cai nghiện bằng các dạng chất thay thế được xem là phương pháp điều trị mang lại hiệu quả nhất. Thực tế cho thấy, hầu hết bệnh nhân điều trị bằng Methadone và Buprenorphin trước đây đều từng cai nghiện ma túy nhiều lần, với các phương pháp khác nhau nhưng chưa thành công. Trong khi đó, việc điều trị Methadone và Buprenorphin mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh, gia đình người bệnh và xã hội. Qua thực tế điều trị không có bệnh nhân nào tử vong do quá liều, hoặc do tác dụng không mong muốn của thuốc gây ra; các hành vi sử dụng ma túy trong số người tham gia điều trị Methadone và Buprenorphin giảm một cách rõ rệt. Người dùng thuốc một lần sẽ duy trì trạng thái ổn định cả ngày, không tăng liều; tỷ lệ dùng chung bơm kim tiêm, lây nhiễm HIV/AIDS và các bệnh lây truyền qua đường máu giảm hẳn... Nhờ vậy, giúp cho người tham gia điều trị cải thiện sức khỏe, nâng cao chất lượng, ổn định cuộc sống, hòa nhập tốt với cộng đồng xã hội và giảm gánh nặng chi phí cho việc mua, sử dụng ma tuý bất hợp pháp; nhiều người có việc làm, thu nhập ổn định để nuôi sống bản thân và gia đình. Thêm một hiệu quả tích cực nữa mà qua thực tế triển khai chương trình đã ghi nhận đó là tình hình TTATXH ở những địa bàn triển khai điều trị Methadone, Buprenorphin có sự thay đổi rõ nét. Tình trạng vi phạm pháp luật, mâu thuẫn trong gia đình đối với người có liên quan đến ma túy như trộm cắp tài sản... chuyển biến tích cực theo chiều hướng giảm.

Khi cộng đồng chung tay vào cuộc

Từ sự chung tay vào cuộc cùng với lực lượng chức năng, cấp ủy, chính quyền địa phương, trong một thời gian ngắn, cán bộ và các tầng lớp nhân dân tổ 9, phường Quỳnh Lâm và tổ 11, phường Đồng Tiến đã giải quyết dứt điểm điểm phức tạp về ma túy tại khu vực giáp ranh.

Không chỉ ở TP Hòa Bình mà theo Thượng tá Võ Quang Hòa, Trưởng Phòng CSĐTTPVMT, với việc tăng cường tuyên truyền, vận động quần chúng tham gia phòng, chống ma túy, phát huy tốt vai trò nòng cốt của lực lượng Công an, nhất là lực lượng Công an ở cơ sở đã góp phần tạo sự chuyển biến tích cực trong công tác phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua. Như ở huyện Mai Châu, từ việc đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, tranh thủ và phát huy vai trò của người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số tham gia công tác phòng, chống tội phạm, nhất là các già làng, trưởng bản, người có uy tín trực tiếp tuyên truyền, vận động con cháu, người thân trong dòng họ không tham gia mua bán, vận chuyển, tàng trữ, không phạm tội về ma túy; vận động đối tượng truy nã phạm tội về ma túy ra đầu thú; tham gia cảm hóa, giáo dục, giúp đỡ NNMT và sau cai nghiện tái hòa nhập cộng đồng đã đem lại hiệu quả tích cực. Từ nguồn tin báo của quần chúng nhân dân, lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ nhiều đối tượng phạm tội về ma túy; từ sự vào cuộc của quần chúng nhân dân, nhiều mô hình giáo dục, quản lý người nghiện, sau cai nghiện ma túy được duy trì hoạt động hiệu quả. Đặc biệt, từ công tác vận động, giáo dục, thuyết phục của những người có uy tín trong gia đình, dòng họ, nhiều đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm phạm tội về ma túy được vận động ra đầu thú. Ngày 30/5/2022 vừa qua, Cơ quan CSĐT Công an huyện Mai Châu đã tiếp nhận Hờ A Của, trú tại xóm Thung Mặn, xã Hang Kia là đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm phạm tội mua bán trái phép chất ma túy theo Quyết định truy nã số 02/CSMT, ngày 22/1/2021 của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Sơn La ra đầu thú. Trước đó, qua công tác nắm tình hình, Công an huyện Mai Châu đã phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể xóm Thung Mặn và xã Hang Kia. Đặc biệt là sự phối hợp, giúp đỡ của dòng họ tự quản vận động Hờ A Của - đối tượng tham gia mua bán trái phép 30 bánh heroin bị Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Sơn La phát lệnh truy nã lẩn trốn tại địa phương ra đầu thú...

Mạnh Hùng