Sau khi Báo Hòa Bình đăng tải loạt bài về Dự án xây dựng trụ sở và các công trình văn hóa tâm linh bị "treo” nhiều năm ở TP Hòa Bình, các hộ dân nằm trong phạm vi ảnh hưởng của dự án tiếp tục gửi đơn "cầu cứu” nhiều nơi. Tại buổi tiếp công dân thường kỳ tháng 1/2024, đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Văn Khánh đã tiếp và làm việc với đại diện các hộ dân. Tại buổi tiếp, nhiều vấn đề liên quan đến dự án đã được làm rõ...

Từ việc rà soát lại dự án, các cơ quan chức năng của tỉnh và UBND thành phố đã phát hiện một số vướng mắc trong giải phóng mặt bằng (GPMB); sai phạm liên quan đến quy hoạch và cấp phép xây dựng và có dấu hiệu của dự án "treo”...

Dự án xây dựng các công trình văn hóa tâm linh tại đồi Ba Vành, tổ 8, phường Tân Thịnh được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư và giao đất theo các Quyết định số 1167/QĐ-UBND, ngày 17/5/2007 với diện tích 3,0ha (giai đoạn I). Tiếp đó, ngày 7/10/2009, UBND tỉnh ban hành Văn bản số 1493/UBND-DT đồng ý chủ trương thu hồi bổ sung khoảng 2,3ha (giai đoạn II). Ngày 11/4/2016, UBND tỉnh ban hành Văn bản số 306/UBND-CNXD về việc đồng ý chủ trương cho phép mở rộng đất xây dựng khu văn hóa tâm linh chùa Hòa Bình Phật Quang tại khu đồi Ba Vành với diện tích mở rộng khoảng 7,2ha (giai đoạn III). Diện tích sau khi mở rộng khoảng 12,5ha. 

Theo đồng chí Bùi Quang Điệp, Chủ tịch UBND TP Hòa Bình, sau các quyết định này, Ban trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh (gọi tắt là BTS) đã phối hợp với UBND thành phố tiến hành GPMB sạch được hơn 4,2ha. Tuy nhiên, về phía BTS mới chỉ làm các thủ tục và được giao đất khoảng 2,1ha trong tổng số 3ha được giao trong giai đoạn I. Nhưng trên diện tích 4,2ha đó đã được BTS xây dựng nhiều công trình văn hóa tâm linh. Đối với dự án này, quá trình triển khai còn tồn tại nhiều vướng mắc liên quan đến công tác GPMB đối với các hộ nằm trong phạm vi quy hoạch dự án.

Trong đó, đã có hàng chục hộ dân nằm trong phạm vi giao đất để xây dựng công trình dự án có quyền sở hữu đất hợp pháp nhưng vẫn không được thực hiện các quyền sử dụng đất của mình từ 17 - 18 năm nay, gây ra những bức xúc, đơn thư kiến nghị kéo dài chưa thể giải quyết dứt điểm từ nhiều năm qua của hàng chục hộ có liên quan.

Không chỉ vậy, theo đồng chí Đoàn Tiến Lập, Phó Giám đốc Sở Xây dựng (SXD), kết quả rà soát cho thấy công trình này nằm trong Quy hoạch tổng thể Khu du lịch quốc gia hồ Hòa Bình theo Quyết định số 439/QĐ-TTg, ngày 25/3/2021 của Thủ tướng Chính phủ. Đây là một cái vướng nếu chúng ta muốn điều chỉnh quy hoạch, giảm diện tích dự án, đưa các hộ nằm dọc đường Nguyễn Văn Trỗi ra khỏi quy hoạch dự án thì nằm ngoài thẩm quyền của UBND tỉnh. Muốn điều chỉnh phải được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Tới đây, SXD sẽ làm việc với Bộ Xây dựng để đề xuất vấn đề này. Còn về thời gian thì chúng tôi không biết là mất bao nhiêu lâu mới có thể giải quyết được.      

Trước vấn đề này, đồng chí Bùi Văn Khánh, Chủ tịch UBND tỉnh chỉ rõ: Việc triển khai thực hiện công tác GPMB, thủ tục liên quan đến công trình đều làm dở dang, trong tình trạng làm không dứt điểm. Nhà chùa thu hồi đất, GPMB thì không có tiền bồi thường. Di chuyển dân nhưng không có tái định cư. Cái gì cũng làm dở dang, làm không dứt điểm nên bây giờ mới khổ. 

Trước vấn đề các công trình nhà chùa xây dựng vẫn chưa được các cơ quan chức năng của tỉnh cấp giấy phép xây dựng (GPXD), đồng chí Đoàn Tiến Lập, Phó Giám đốc SXD cho biết: Trên thực tế quá trình triển khai xây dựng các công trình, BTS đã làm các thủ tục để cấp phép xây dựng đối với công trình chùa Thượng và đền Mẫu. Căn cứ theo các thủ tục đề nghị của BTS và sau khi tham vấn các cơ quan chức năng của tỉnh quản lý về lĩnh vực tôn giáo và văn hóa, SXD đã cấp 2 GPXD cho 2 hạng mục xây dựng của nhà chùa. Trong đó, ngày 20/1/2009, SXD cấp GPXD số 02/GPXD cấp phép xây dựng công trình chùa Thượng với tổng diện tích xây dựng 650m2. Tiếp đó, ngày 26/4/2010, Sở cấp GPXD số 33/GPXD cho công trình đền Mẫu với tổng diện tích xây dựng 800m2. Tuy nhiên, hiện nay nhà chùa đã xây dựng nhiều hạng mục khác. Tất cả các hạng mục này đều không có GPXD do cơ quan quản lý nhà nước của tỉnh cấp.

Qua khảo sát thực tế, ngoài 2 công trình được SXD cấp GPXD nêu trên thì trong những năm qua, nhà chùa đã tự ý xây dựng nhiều công trình kiên cố, có quy mô lớn. Thậm chí, theo phản ánh của người dân, nhà chùa còn xây dựng cả công trình để lưu giữ tro cốt người chết sau khi hỏa táng cùng nhiều hạng mục công trình khác. Điều này gây ra nhiều bức xúc trong nhân dân.

Theo ông Đinh Trọng Hoàng, một hộ dân nằm trong phạm vi bị ảnh hưởng của dự án bức xúc: Nhiều công trình của nhà chùa không có GPXD nhưng nhà chùa vẫn xây dựng được. Còn người dân chúng tôi, chỉ cần cơi nới, sửa chữa lại nhà cửa cho khỏi dột nát thì ngay lập tức bị cấm cản.