((HBĐT)- Có một điều đặc biệt, vào đúng 11h30 ngày 30/4/1967, bằng loạt đạn súng trường, dân quân du kích xã Mường Chiềng (Đà Bắc) đã bắn hạ một chiếc máy bay phản lực F4H của không quân Mỹ khi chúng vừa ném bom trở về. Trong 4 đội viên du kích trong trận bắn rơi máy bay năm xưa, người còn, người mất. Thế nhưng, ký ức hào hùng của ngày 30/4 trên đất Mường Chiềng vẫn còn vẹn nguyên như khi cách đây 50 năm...
Cụ Xa Văn Ăng - người trực tiếp tham gia trận đánh bắn cháy máy bay F4H của Mỹ trên bầu trời Mường Chiềng vào trưa ngày 30/4/1967 kể lại ký ức hào hùng cho con cháu.
Theo sử liệu thời kỳ chiến tranh chống Mỹ của tỉnh, chiếc máy bay mà dân quân du kích xã Mường Chiềng bắn rơi vào trưa ngày 30/4/1967 là chiếc máy bay F4H vô cùng hiện đại của không quân Mỹ. Đáng nói hơn, đây chính là chiếc máy bay thứ 3 bị dân quân du kích bắn rơi trên bầu trời Hòa Bình.
Trở lại Mường Chiềng cùng với khí thế hào hùng của ngày giải phóng miền
Theo sự chỉ dẫn của đồng chí Chủ tịch UBND xã và sự dẫn đường của cán bộ LĐ-TB&XH xã Hà Văn Cốt, chúng tôi tìm đến nhà cụ Xa Văn ăng. Căn nhà sàn nằm chênh chếch sườn đồi ở cuối xóm Bản Hạ từ lâu đã trở thành điểm đến quen thuộc của giới trẻ ở Mường Chiềng và những xã lân cận. Bởi trong ngôi nhà sàn này, cụ Xa Văn ăng luôn là người “thắp lửa” cho lớp trẻ nghe về chiến công “vô tiền, khoáng hậu” của dân quân du kích xã Mường Chiềng trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước: bắn rơi máy bay phản lực hiện đại nhất của không quân Mỹ lúc bấy giờ chỉ bằng một loạt đạn súng trường. Theo giới thiệu của anh Hà Văn Cốt, hiện nay, cụ ăng đã ngoài 90 tuổi, là người duy nhất trong tổ du kích bắn rơi máy bay Mỹ trên bầu trời Mường Chiềng còn sống. Cụ ăng chính là người trực tiếp nổ súng làm chiếc máy bay phản lực F4H của địch bốc cháy như một bó đuốc trên bầu trời Mường Chiềng.
Ngoài 90 tuổi, cụ ăng yếu rồi nhưng khi gợi lại ký ức về trận đánh năm xưa, trong mắt cụ dường như có lửa. Ngồi quây quần bên bếp lửa, cụ ăng kể: Tôi còn nhớ, hôm đấy là ngày 30/4/1967, tổ dân quân du kích xóm Bản Hạ gồm có 5 anh em vừa lên trực chiến tại trận địa đồi Ranh thì xuất hiện một tốp máy bay địch gồm 3 chiếc vừa đi ném bom Hà Nội về. Chúng cứ lừng lững như con trâu mộng gầm rú, nối nhau bay theo sườn núi để trở về căn cứ, trong đó có 1 chiếc bị lưới lửa phòng không của ta bắn bị thương. Khi phát hiện thì máy bay địch vẫn còn ở khoảng cách xa. Ngay lập tức anh em vào vị trí chiến đấu. Lúc đầu những chiếc máy bay chỉ là chấm nhỏ, rồi chúng lớn dần bằng con chim, con mèo. Đợi đến khi chúng “to” bằng con mèo thì chúng tôi nổ súng. Ngắm vào chiếc đi đầu nhưng loạt đạn súng trường của tổ dân quân du kích đã bắn trúng chiếc đi thứ 2. Trúng đạn, trong tích tắc chiếc máy bay bốc cháy. Cái đi đầu và cái đi sau hoảng sợ, vọt lên cao rồi bỏ chạy. Ngay sau khi máy bay rơi, chúng tôi về báo cáo với lãnh đạo địa phương và tổ chức truy bắt giặc lái. Giữa rừng núi hoang vu, rậm rạp, phải mất 2 ngày mới lần tìm theo dấu vết, vừa phải chiến đấu chống lại những chiếc máy bay địch quần thảo trên bầu trời để giải cứu phi công, chúng tôi mới bắt được tên giặc lái khi đang lẩn trốn trong hốc cây cổ thụ.
Kể lại chiến công bắn rơi chiếc máy bay F4H trên bầu trời Mường Chiềng năm xưa, cụ Xa Văn ăng như phấn khích hẳn lên: Ngày ấy nghe thấy tiếng máy bay mình cũng sợ lắm nhưng mình vẫn phải đánh vì nó đến cướp nước thì mình phải đánh lại.
Chẳng biết về sau có phải do sợ lưới lửa phòng không tầm thấp của lực lượng dân quân du kích xã Mường Chiềng mà sau mỗi lần đi ném bom trên đường trở về, máy bay Mỹ thường bay vút cao lên bầu trời, tránh xa lưới lửa phòng không tầm thấp. “Sau lần ấy, chúng nó sợ không dám bay thấp nữa. Đồng chí Sa Văn Hùng, Chủ tịch UBND xã Mường Chiềng cho biết: Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước, cả xã có 60 người con ưu tú lên đường ra trận. Trong đó có 9 liệt sỹ, 6 thương, bệnh binh và nhiều người bị nhiễm chất độc hoá học. Đáng nói, trong 9 liệt sỹ có con trai của cụ ăng là liệt sỹ Xa Văn Hạc, hy sinh năm 1977 tại mặt trận phía Nam. Ngoài ra, trong 60 người con của Mường Chiềng vào Nam chiến đấu cũng có nhiều người được tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh, đánh thẳng vào Dinh Độc Lập trưa ngày 30/4/1975. Phát huy tinh thần đó, liên tục trong những năm qua, Mường Chiềng luôn là một trong những địa phương đi đầu của huyện trong thực hiện, động viên thanh niên lên đường nhập ngũ, đảm bảo 100% chỉ tiêu giao quân, có chất lượng tốt. Những CCB năm xưa luôn phát huy tốt phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” tham gia xây dựng, bảo vệ Đảng, chính quyền ở cơ sở, tích cực phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo. Xã xuất hiện những tấm gương làm kinh tế giỏi như CCB Xa Văn Tôn ở xóm Nà Mười, CCB Vì Văn Rón ở xóm Chum Nưa...
Mạnh Hùng
Phát triển bởi ICT GROUP.
