Điều trị bệnh nhi sốt xuất huyết ở TPHCM. Ảnh: NGỌC TRƯỚC

Điều trị bệnh nhi sốt xuất huyết ở TPHCM. Ảnh: NGỌC TRƯỚC

Theo đánh giá của TS Trần Ngọc Hữu, Viện trưởng Viện Pasteur TPHCM, kết quả thực hiện giai đoạn 1 và 2 của dự án thử nghiệm lâm sàng vaccine ngừa sốt xuất huyết (một trong những dự án thử nghiệm vaccine mới đầu tiên ở nước ta) là khả quan, đáp ứng được mức độ miễn dịch và an toàn. Thế nhưng, những thông tin ghi nhận tại cuộc họp báo về vấn đề này ngày 12-10 lại cho thấy còn nhiều điều mù mờ...

 

nghiệm thuốc trên 2.300 trẻ em

Khởi động từ đầu năm 2011, dự án thử nghiệm lâm sàng đánh giá hiệu quả và an toàn của vaccine mới ngừa sốt xuất huyết (viết tắt CYD14) đã được triển khai tại Mỹ Tho (Tiền Giang) và Long Xuyên (An Giang). Với tư cách chủ nhiệm dự án, TS Trần Ngọc Hữu, Viện trưởng Viện Pasteur TPHCM, cho biết mục tiêu là đánh giá hiệu quả khả năng phòng bệnh sốt xuất huyết của vaccine, đo lường tính an toàn và đánh giá khả năng sinh kháng thể của vaccine. Để làm được điều này, TS Hữu cho biết phải chọn 2.336 trẻ 2 - 14 tuổi tham gia nghiên cứu. Sau đó chia ngẫu nhiên số trẻ này ra làm 2 nhóm. Một nhóm cho tiêm vaccine ngừa sốt xuất huyết, một nhóm cho tiêm giả dược (nước muối sinh lý). Trẻ được tiêm vaccine sốt xuất huyết được lấy thêm 5 mẫu máu so với mọi người.

Tuy nhiên, khi được hỏi tiêu chí nào để chọn trẻ, TS Hữu nói rằng cơ bản là trẻ khỏe mạnh và phụ huynh đồng ý. Theo dự án, số trẻ được tiêm vaccine thử nghiệm phải tiêm 3 mũi, cách nhau 6 tháng. Tính đến 7-10, dự án đã tiêm mũi 1 cho 283 trẻ ở Mỹ Tho và 317 trẻ ở An Giang. Điều đáng nói, sự thử nghiệm lâm sàng vaccine mới và gần như là đầu tiên ở Việt Nam này đòi hỏi phải có sự tự nguyện và đảm bảo các tiêu chuẩn về y đức. Tuy nhiên, phần quyền lợi mà các trẻ được hưởng khi tham gia quá sơ sài, thậm chí thiệt thòi.

Cụ thể, đối tượng nghiên cứu được theo dõi phát hiện sốt xuất huyết và xét nghiệm virus dengue; có thể được bảo vệ khỏi bệnh sốt xuất huyết nếu trẻ tiêm vaccine; được tiêm vaccine thủy đậu 6 tháng sau khi tiêm mũi thứ 3; được hỗ trợ tiền đi lại và ngày công bị mất khi đến khám theo lịch hẹn và đến khám nếu trên 38°C trên 2 ngày liên tục; được miễn chi phí khám và điều trị khi bị sốt cao; các vấn đề sức khỏe khác được quan tâm theo dõi; có chính sách bảo hiểm bệnh tật và tổn thương nếu có liên quan đến nghiên cứu.

Tuy nhiên, đối với trẻ 2 - 14 tuổi, độ tuổi rất nhạy cảm về sự phát triển trí não và thể chất, liệu những biến chứng có thể xảy ra do vaccine không an toàn thì những quyền lợi trên đã đủ bù đắp? Trong khi, việc bảo hiểm sức khỏe trọn đời và trách nhiệm trợ cấp theo thông lệ y đức thế giới nếu xảy ra tai biến cho trẻ chưa được nói tới tại cuộc họp báo ngày hôm qua!

Một vấn đề nữa, theo TS Trần Thanh Dương, Cục phó Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), sốt xuất huyết lưu hành nhiều ở nước ta ở 4 tuýp dengue và người lớn trưởng thành cũng mắc. Thế nhưng, vaccine sốt xuất huyết chỉ mới thử nghiệm cho trẻ dưới 14 tuổi, vậy người lớn có được miễn dịch khi tiêm vaccine này.

Bệnh nhi mắc sốt xuất huyết được điều trị tại BV Nhi đồng 1 (TPHCM). Ảnh: TƯỜNG LÂM

Chưa biết hiệu quả ra sao

Dự án CYD14 sẽ kết thúc vào năm 2016 nhưng hiệu lực bảo vệ của vaccine đến bao lâu thì cả Viện Pasteur TPHCM và đại diện hãng dược phẩm Sanofi Pasteur (Pháp), công ty đang hợp tác thử nghiệm và sẽ sản xuất vaccine ngừa sốt xuất huyết, không trả lời được. Bà Trâm Anh Martel, Giám đốc Phát triển lâm sàng của Sanofi Pasteur, nói “không biết được” và phải chờ kết quả nghiên cứu (đối tượng nghiên cứu được theo dõi tiếp 4 năm sau khi kết thúc thử nghiệm lâm sàng).

Một vấn đề khác, theo TS Trần Thanh Dương, dịch sốt xuất huyết lưu hành khá rộng trên khắp nước, nhất là vùng ĐBSCL, tuy nhiên vì sao lại chọn Long Xuyên và Mỹ Tho? TS Trần Ngọc Hữu cho biết do 2 vùng này nhiều năm qua có nhiều ca bệnh, địa phương sẵn sàng hợp tác nghiên cứu, cán bộ y tế tham gia nghiên cứu có năng lực. Vậy, thử hỏi một số khu vực tại TPHCM mà liên tục nhiều năm qua đều có ca bệnh mắc sốt xuất huyết chẳng thua kém gì là quận 8, Bình Thạnh sao không được đề cập tới. Hay chính quyền TPHCM không hợp tác, không có cán bộ y tế có trình độ? Khi được chất vấn tỷ lệ chênh lệch nào giữa nhóm tiêm vaccine sốt xuất huyết và tiêm giả dược để cho thấy kết quả thử nghiệm thành công, TS Hữu nói không biết được và đề nghị đại diện Sanofi Pasteur trả lời. Bà Trâm Anh Martel cũng không biết và nói chờ hội đồng độc lập đánh giá khi kết thúc nghiên cứu!

Từ năm 1944, các nhà khoa học đã phân lập và định danh được các tuýp huyết thanh mà virus gây sốt xuất huyết. Thập niên 1970-1980, thế giới cũng đã nghiên cứu vaccine ngừa sốt xuất huyết nhưng không thành công. Đến năm 1994, Sanofi Pasteur hợp tác nghiên cứu vaccine này và nay đã nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng ở 15 quốc gia. Thế nhưng, thay vì theo thông lệ các công trình nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng phải qua 4 giai đoạn nhưng đại diện Sanofi Pasteur cho biết vaccine sốt xuất huyết dừng lại ở giai đoạn 3 là sau cùng. Khi được hỏi đã từng nghiên cứu lâm sàng trên động vật và kết quả ra sao, bà Trâm Anh Martel không trả lời thẳng mà nói “không qua thử nghiệm động vật sao thử nghiệm trên người được”. Đáng lưu ý là không phải Việt Nam có dịch sốt xuất huyết lưu hành mà nhiều nước khác ở châu Phi, Nam Mỹ cũng có dịch sốt xuất huyết hoành hành rất nhiều. Vậy mục đích nào chọn Việt Nam làm thử nghiệm vaccine mới sốt xuất huyết? Và liệu Việt Nam có được ưu ái nếu vaccine thử nghiệm thành công khi đưa hơn 2.300 trẻ em ra làm thí nghiệm?

 

                                                    Theo SGGP

Các tin khác


Yêu cầu đình chỉ ngay bếp ăn khiến 350 công nhân nhập viện nghi do ngộ độc thực phẩm

Liên quan đến vụ việc 350 công nhân Công ty TNHH Shinwon Ebenezer Việt Nam (Vĩnh Phúc) nhập viện nghi do ngộ độc thực phẩm, tối 14/5, Bộ Y tế đã có văn bản yêu cầu đình chỉ ngay hoạt động bếp ăn tập thể của công ty này.

Bộ Y tế hướng dẫn mới nhất về tiêm vaccine phòng COVID-19 tại Việt Nam

Theo Bộ Y tế, hiện nay tình hình dịch bệnh COVID-19 trên thế giới diễn biến khó lường, khó dự báo với các biến chủng phụ mới tiếp tục được ghi nhận. Bộ Y tế vừa có hướng dẫn mới nhất về tiêm vaccine phòng COVID-19 để tăng cường miễn dịch phòng bệnh COVID-19, đặc biệt là các nhóm nguy cơ cao...

Nỗi lo ngộ độc thực phẩm tập thể - Bài cuối: Siết chặt quản lý để đảm bảo an toàn cho người dân

Theo báo cáo thị trường kinh doanh ẩm thực tại Việt Nam, hết năm 2023, số lượng nhà hàng, quán cà phê ở nước ta đạt mốc trên 300.000 chưa kể các quán ăn nhỏ lẻ, xe kéo. Việc quản lý an toàn thực phẩm ở các cửa hàng, thực phẩm đường phố, hàng rong rất khó khăn. Đặc biệt, nhiều cơ sở kinh doanh sản phẩm không có nguồn gốc rõ ràng, không ngày sản xuất, hạn sử dụng. Vì vậy, việc siết chặt quản lý khâu đảm bảo an toàn thực phẩm, đặc biệt là nguồn gốc hàng hóa cần phải được thực hiện nghiêm túc hơn bao giờ hết.

Nỗi lo ngộ độc thực phẩm tập thể - Bài 1: Nguy cơ thường trực

Thời gian gần đây, nhiều vụ ngộ độc thực phẩm xảy ra liên tiếp tại các địa phương trên cả nước, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân, thậm chí có người đã tử vong.

Lấy dị vật nằm trong phổi bệnh nhân suốt 25 năm

Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình vừa tiến hành lấy dị vật trong phổi của bệnh nhân suốt 25 năm bằng kỹ thuật nội soi phế quản ống mềm có gây mê. Hiện tại, sức khoẻ của bệnh nhân tạm ổn định và đang được tiếp tục điều trị, chăm sóc. 

Những lá thư khen ngợi - lời tri ân của người bệnh đối với Bệnh viện Đa khoa tỉnh

Thời gian qua, Bệnh viện Đa khoa tỉnh nhận được nhiều thư khen của người bệnh và người nhà bệnh nhân đối với đội ngũ y, bác sỹ, điều dưỡng. Những lá thư cảm ơn mộc mạc, lời tri ân chân tình là động lực giúp đội ngũ y, bác sỹ vượt qua mọi khó khăn, nỗ lực, quyết tâm hơn trong chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân.

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục