Theo đánh giá của cơ quan chức năng, tình hình tội phạm trong thanh thiếu niên (TTN), người dưới 18 tuổi trên địa bàn tỉnh thời gian qua tiềm ẩn nhiều nguy cơ và đang là vấn đề nhức nhối. Theo thống kê, trong năm 2023 và 2 tháng đầu năm 2024, toàn tỉnh xảy ra 58 vụ, 144 đối tượng tội phạm liên quan đến TTN và người dưới 18 tuổi. Cơ quan Cảnh sát điều tra các cấp đã ra quyết định khởi tố hình sự 29 vụ, 46 bị can; xử lý hành chính 16 vụ, 34 đối tượng; đang điều tra, xác minh 12 vụ, 64 đối tượng.

Theo Đại tá Trần Mạnh Hải, Trưởng phòng Cảnh sát Hình sự Công an tỉnh, tình hình tội phạm TTN và người dưới 18 tuổi vi phạm pháp luật có chiều hướng tăng mạnh, tiềm ẩn nhiều nguy cơ, phức tạp ảnh hưởng đến tình hình ANTT trên địa bàn tỉnh. Nếu như trước đây các hành vi vi phạm của nhóm đối tượng tội phạm TTN và người dưới 18 tuổi chủ yếu là "cố ý gây thương tích”, "trộm cắp tài sản”, "gây rối trật tự công cộng” thì hiện nay, hành vi vi phạm pháp luật do nhóm đối tượng này gây ra ngày càng đa dạng, manh động, nguy hiểm, gây hậu quả nghiêm trọng. Trong đó có nhiều vụ việc cơ quan chức năng phải ra quyết định khởi tố vụ án hình sự về các tội danh "giết người”, "cố ý gây thương tích”.

Ngoài ra, từ năm 2023 đến nay, lực lượng công an toàn tỉnh đã điều tra, làm rõ 11 vụ, 31 đối tượng là TTN, người dưới 18 tuổi phạm tội liên quan đến "tội phạm đường phố”, gồm 2 vụ cướp tài sản, 4 vụ cướp giật tài sản, 1 vụ tổ chức đua xe trái phép, 4 vụ gây rối trật tự công cộng; kịp thời phát hiện, ngăn chặn 17 vụ TTN tụ tập chuẩn bị hung khí nguy hiểm để giải quyết mâu thuẫn cá nhân và nhiều vụ việc học sinh chế tạo pháo nổ trái phép. Điển hình như ngày 8/3/2024, Đội Cảnh sát giao thông - Trật tự, Công an huyện Kim Bôi triệu tập 3 đối tượng gồm: Bùi T. H (SN 2007),  Bùi H.Q (SN 2007) cùng trú tại xóm Bôi Câu, xã Kim Bôi; Bùi T.C (SN 2007) trú tại xóm Mõ, xã Kim Lập vì vi phạm các quy định về điều khiển phương tiện khi tham gia giao thông và mang theo hung khí nguy hiểm có dấu hiệu gây rối trật tự công cộng, tiềm ẩn nhiều nguy hiểm cho xã hội. 

Theo đồng chí Nguyễn Hoàng Sơn, Phó Bí thư Tỉnh Đoàn, hiện tỉnh có khoảng 82 nghìn thanh niên, chiếm hơn 9,5% dân số toàn tỉnh. Trong đó, số thanh niên tham gia sinh hoạt tổ chức Đoàn chiếm 51,16%. Về tổng thể, lực lượng đoàn viên, TTN trong tỉnh cơ bản có lối sống giản dị, biết vươn tới các giá trị chân, thiện, mỹ. Tuy vậy, vẫn còn một bộ phận TTN lười tu dưỡng rèn luyện, học tập, lao động, có xu hướng ham hưởng thụ, tụ tập gây rối trật tự công cộng, vi phạm pháp luật.

Xuất phát từ thực tế này, thời gian qua, Tỉnh Đoàn đã chỉ đạo các cấp bộ đoàn chủ động phối hợp với các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị, nhất là lực lượng công an ở cơ sở tăng cường công tác giáo dục, phòng ngừa từ sớm, từ xa các vi phạm pháp luật trong đoàn viên thanh niên (ĐVTN); đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, vận động ĐVTN tích cực tham gia công tác đấu tranh phòng ngừa tội phạm, không tụ tập, gây rối trật tự công cộng, vi phạm pháp luật. Xây dựng các mô hình phổ biến, giáo dục pháp luật ở cơ sở, khu dân cư, góp phần hình thành ý thức, lối sống thượng tôn pháp luật cho ĐVTN. Trong đó có một số mô hình nổi bật như: Câu lạc bộ thanh niên phòng, chống tệ nạn xã hội; Câu lạc bộ tuổi trẻ pháp luật; Câu lạc bộ thanh niên tình nguyện phản ứng nhanh... Trong năm 2023 và 2 tháng đầu năm nay, các cấp bộ đoàn trong tỉnh đã tổ chức trên 300 buổi tuyên truyền pháp luật cho hàng chục nghìn lượt ĐVTN. Trong đó, tập trung tuyên truyền, phổ biến Luật Hình sự, Luật Xử lý vi phạm hành chính, Luật Thanh niên, Luật Phòng chống bạo lực gia đình... Cùng với công tác tuyên truyền, các hoạt động tư vấn pháp luật, hỗ trợ ĐVTN tiếp cận, sử dụng các hình thức trợ giúp pháp lý, dịch vụ pháp lý cũng được các cấp bộ đoàn triển khai có hiệu quả. Chú trọng công tác phối hợp với các ngành, đoàn thể để giáo dục, giúp đỡ, cảm hóa được nhiều thanh niên chậm tiến ở địa phương. Đặc biệt, với việc thành lập các "Đội thanh niên xung kích giữ gìn ANTT”, xây dựng mô hình "Khu dân cư không có TTN mắc tệ nạn xã hội”; tổ chức cho các gia đình có con em trong độ tuổi TTN ký cam kết "không thử, không tàng trữ, không sử dụng ma túy”... đã góp phần tích cực trong việc giáo dục, định hướng ĐVTN hướng tới những lý tưởng, hành động đẹp; hình thành ý thức, lối sống thượng tôn pháp luật; kịp thời phòng ngừa từ sớm, từ xa các biểu hiện, hành vi vi phạm pháp luật trong ĐVTN...