Bến Nhà Rồng là một di tích lịch sử nổi tiếng ở Thành phố Hồ Chí Minh.
Ai đã từng đến thăm Bến Nhà Rồng đều có một cảm xúc thật đặc biệt về địa danh nổi tiếng này. Nơi đây gắn với sự kiện đã góp phần thay đổi toàn bộ lịch sử của dân tộc Việt Nam. Cách đây 110 năm, ngày 5/6/1911, từ Sài Gòn, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành mang theo nỗi đau canh cánh của đất nước lầm than, sống trong cảnh đời nô lệ, trăn trở đi "Tìm hình của nước" trong gian truân, vất vả mang lại hạnh phúc, tự do cho dân tộc. Người thanh niên yêu nước với tên gọi Văn Ba đã xuống con tàu Amiral Latouche Tréville rời Sài Gòn xin làm phụ bếp để theo tàu sang châu Âu đi tìm đường cứu nước. Người đã bôn ba qua 4 châu lục Á, Âu, Phi, Mỹ với gần 30 quốc gia để lao động, học tập, tham gia hoạt động cách mạng, tìm kiếm con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc Việt Nam.
Từ một người yêu nước nhiệt tình cách mạng, Nguyễn Ái Quốc đã tìm thấy con đường cứu nước và dấn thân vào cuộc đấu tranh để thực hiện thắng lợi con đường đó. Nhà thơ Chế Lan Viên đã phác họa giây phút hạnh phúc của Người khi tìm ra con đường cứu nước, giải phóng dân tộc khỏi cần lao khổ ải là đến với Chủ nghĩa Mác - Lê Nin: "Luận cương đến Bác Hồ và Người đã khóc/ Lệ Bác Hồ rơi trên chữ Lênin/ Bốn bức tường im nghe Bác lật từng trang sách gấp/ Tưởng bên ngoài, đất nước đợi mong tin/ Bác reo lên một mình như nói cùng dân tộc/ Cơm áo là đây! Hạnh phúc đây rồi!/ Hình của Đảng lồng trong hình của nước/ Phút khóc đầu tiên là phút Bác Hồ cười"...
Bến Nhà Rồng là một trong những địa điểm đã tạo nên những cảm xúc rất mạnh mẽ cho các tầng lớp Nhân dân khi đến đây thăm quan. Bến Nhà Rồng nơi tiễn đưa Bác tìm đường cứu nước năm xưa đến tận bây giờ luôn mong ước đón Bác trở về làm xúc động hàng triệu con tim. Trong không gian sóng nước Sài Gòn, giọng ca Thái Bảo tình cảm thướt tha: "Ai về Thủ Thiêm, ai qua Bến Nghé/ Ai xuôi, ai ngược/ Nhớ ghé Bến Nhà Rồng/ Chiều về khói toả trên sông/ Lắng nghe câu hát, hò ơ! Lắng nghe câu hát, chạnh lòng nước non"... Hay bài hát "Dấu chân phía trước” của Nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn cũng đong đầy tình cảm về Bác, về một Bến Nhà Rồng lịch sử, trong đó có đoạn: "Khi tôi còn là hạt bụi/ Người đã lên tàu đi xa/ Khi quê hương còn chìm nổi/ Người đã lên tàu đi xa/ Khi tôi còn là là hạt bụi/ Người đã lên tàu đi xa/ Khi bến Nhà Rồng đầy nước mắt/ Bước chân Bác đặt chốn này...”. Bác đã ra đi tìm ra chân lý sáng ngời. Sau những năm bôn ba tìm đường cứu nước, năm 1941, Bác Hồ trở về Tổ quốc tiếp tục lãnh đạo, dẫn dắt cách mạng Việt Nam đứng lên tiến hành cuộc Cách mạng Tháng Tám, lập ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và góp phần đưa đất nước ta phát triển như ngày hôm nay.
Bến Nhà Rồng được xây dựng từ năm 1863, nguyên là trụ sở của Công ty tàu biển Nam Sao của Pháp tại ngã ba sông Sài Gòn và sông Bến Nghé, trên nóc nhà có một đôi rồng lớn, giữa đôi đầu rồng là bức phù điêu có hình đầu ngựa và chiếc mỏ neo, biểu tượng của công ty vận tải, có lẽ vậy mà dân Sài Gòn gọi là Bến Nhà Rồng. Sau này, Bến Nhà Rồng được đổi tên thành Bảo tàng Hồ Chí Minh, chi nhánh TP Hồ Chí Minh. Các hiện vật được trưng bày giản dị, đơn sơ từ chiếc xe bò kéo, viên gạch hồng, quần áo, sổ ghi chép, bút tích của Người đều gợi nhớ hình ảnh Vị Cha già kính yêu của cả dân tộc trong quá trình bôn ba tìm đường cứu nước. Mảnh đất Sài Gòn năm nào, giờ mang tên Bác, vinh dự là nơi tiễn Người ra đi năm ấy, đã cùng cả nước đi theo con đường của Người, làm nên những kỳ tích trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất Tổ quốc, đổi mới đi lên chủ nghĩa xã hội, với vị thế xứng đáng trên trường quốc tế. Bến Nhà Rồng nổi tiếng không phải bởi cảnh quan, kiến trúc, lịch sử hình thành mà chứa đựng những giá trị văn hóa tinh thần thiêng liêng cao cả của cả dân tộc cùng khắc sâu trong tim về Người Cha già của dân tộc, vì nước quê mình Người dâng cả cuộc đời, lòng càng bồi hồi xúc động nhớ Bác khôn nguôi.
Linh Trang