Bảo vệ môi trường: Cuộc chiến khốc liệt

Thứ bảy, 11/6/2011 | 9:03:49 Sáng

Một trong những vấn đề nan giải đối với môi trường là thiếu hệ thống xử lý nước thải tại các khu công nghiệp. Ảnh: Bá Hoạt

Ngày 10-6, tại Hà Nội, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đã công bố "Báo cáo môi trường quốc gia năm 2010 - Tổng quan môi trường Việt Nam". Đây là báo cáo tổng quan do Bộ TN&MT đánh giá định kỳ 5 năm/lần, là một trong những cơ sở để xem xét tác động qua lại giữa phát triển KT-XH với bảo vệ môi trường (BVMT), từ đó kịp thời điều chỉnh kế hoạch phát triển nhằm bảo đảm mục tiêu phát triển bền vững.

Bức tranh màu xám
Theo báo cáo, giai đoạn 2006-2010, môi trường Việt Nam có những diễn biến phức tạp, tập trung ở 5 vấn đề bức xúc: ô nhiễm môi trường tiếp tục gia tăng (ô nhiễm tại các lưu vực sông, khu đô thị, khu, cụm công nghiệp, làng nghề). Đa dạng sinh học suy giảm nghiêm trọng. An ninh môi trường bị đe dọa (an ninh nguồn nước, khai thác khoáng sản hủy hoại môi trường); quản lý môi trường còn nhiều bất cập. Vai trò của cộng đồng chưa được huy động đúng mức. Vấn đề biến đổi khí hậu, thiên tai, sự cố môi trường có xu hướng gia tăng trong những năm gần đây càng khiến cho vấn đề môi trường Việt Nam đứng trước những thách thức rất lớn.

Tiến sỹ Hoàng Dương Tùng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường (Bộ TN&MT) cho biết: giai đoạn 5 năm qua là kỳ kế hoạch đầu tiên được xây dựng theo hướng phát triển bền vững, toàn diện trên cả 3 lĩnh vực: kinh tế, xã hội và môi trường. BVMT và tài nguyên thiên nhiên là một trong những vấn đề lớn được Chính phủ và các bộ, ngành đặc biệt quan tâm với 8 nhóm chỉ tiêu về TN&MT được đặt ra. Tuy nhiên, có tới 4 chỉ tiêu về môi trường không đạt, 4 chỉ tiêu đạt và xấp xỉ đạt. 4 chỉ tiêu không đạt gồm: tỷ lệ dân số đô thị được sử dụng nước sạch chỉ đạt 80%, thấp xa so với chỉ tiêu kế hoạch đề ra là 95%. Tỷ lệ diện tích đất có rừng che phủ chỉ đạt 40% so với chỉ tiêu là 42-43%. Tỷ lệ chất thải rắn đô thị được thu gom đạt 75%, chỉ tiêu là 85%. Chỉ tiêu kém nhất là tỷ lệ khu công nghiệp, khu chế xuất đang hoạt động có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt tiêu chuẩn. Kế hoạch đề ra là 100% khu công nghiệp, khu chế xuất đang hoạt động có hệ thống xử lý nước thải nhưng đến năm 2009 mới đạt 60%. 4 chỉ tiêu về tỷ lệ các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng được xử lý, tỷ lệ dân số nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh, tỷ lệ chất thải y tế được thu gom và tỷ lệ chất thải nguy hại được xử lý dù khả quan hơn nhưng chỉ dừng ở mức vừa đạt hoặc xấp xỉ đạt.

Ô nhiễm môi trường trên dòng sông Nhuệ tại địa bàn huyện Thanh Trì. Ảnh: Đức Nghiêm

Vấn đề "nóng": Khắc phụcTheo TS Hoàng Dương Tùng, những chỉ tiêu nêu không đạt có nhiều nguyên nhân: do cơ chế, chính sách còn chưa phù hợp, do không xác định rõ trách nhiệm thực hiện đối với các bộ, ngành, địa phương có liên quan...

Báo cáo tổng quan cũng chỉ rõ, ô nhiễm môi trường, nạn chặt phá rừng, quy hoạch và sử dụng đất bất hợp lý đã dẫn tới hàng loạt hệ lụy. Biến đổi khí hậu ngày càng trở nên khó lường và Việt Nam đã trở thành một trong những quốc gia chịu tác động nặng nề nhất khi liên tục phải gánh chịu những trận mưa bão lớn, lũ lụt hoặc hạn hán. Mức tàn phá của thiên tai, bão lũ rất lớn, không những gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, đặc biệt là ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm và suy thoái đất, hủy hoại thảm thực vật rừng, cây trồng... 5 năm trở lại đây, mỗi năm, thiên tai làm khoảng 500 người chết, gây thiệt hại 14,5 nghìn tỷ đồng, tương đương 1,2% GDP của cả nước.

Bộ trưởng Bộ TN&MT Phạm Khôi Nguyên cho biết: Báo cáo tổng quan môi trường quốc gia là một trong những cơ sở để xem xét các tác động qua lại giữa phát triển KT-XH với BVMT, từ đó kịp thời điều chỉnh kế hoạch phát triển nhằm bảo đảm mục tiêu phát triển bền vững đất nước. Trong 5 năm tới, phải coi việc khắc phục những vấn đề bức xúc nêu trên là nhiệm vụ trọng tâm. Ngoài việc đánh giá, rút kinh nghiệm của giai đoạn vừa qua, các bộ, ngành cần khẩn trương hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về BVMT phục vụ phát triển KT-XH của từng địa phương và cả nước. Tăng cường hoạt động kiểm soát ô nhiễm môi trường và thanh tra, kiểm tra các hoạt động BVMT. Nâng cao nhận thức của cộng đồng để huy động cộng đồng tham gia công tác quản lý môi trường, giám sát thực thi pháp luật về BVMT...

Một vấn đề nữa là cần tăng mức đầu tư cho BVMT. Bộ TN&MT đang đề xuất Chính phủ tăng mức chi sự nghiệp môi trường lên trên mức 2% tổng chi ngân sách hằng năm nhằm giải quyết các vấn đề môi trường cấp bách. Hiện tỷ lệ này mới ở mức 1%, quá thấp so với yêu cầu. Bên cạnh đó là xây dựng cơ chế, chính sách huy động nguồn vốn cho hoạt động BVMT, bao gồm vốn ngân sách Nhà nước, xã hội, ODA…

Phải coi BVMT là một cuộc chiến khốc liệt và tất cả phải có cùng một mục tiêu. Có như thế mới có thể thành công, tạo sự phát triển bền vững! - Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên nhấn mạnh.

Quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa quá nhanh đã gây ra sức ép không nhỏ đối với môi trường và tài nguyên. Nếu như năm 1990, cả nước mới có khoảng 500 đô thị thì đến nay, đã có 754 đô thị lớn nhỏ. Hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội tại các đô thị phát triển không theo kịp quá trình đô thị hóa, chậm hơn so với tốc độ gia tăng dân số và mở rộng về không gian đô thị nên đã làm nảy sinh nhiều bất cập về BVMT, đặc biệt là tình trạng úng ngập, ô nhiễm khí thải...

Theo HaNoiMoi

Hủy triển lãm về Einstein tại Thượng Hải

Bảo tàng Lịch sử Bern, Thụy Sỹ đã hủy các kế hoạch tiến hành một cuộc triển lãm về nhà khoa học thiên tài Albert Einstein ở Thượng Hải, Trung Quốc.

Sử dụng thác nước để chạy máy lạnh và sản xuất nước đá

Đây là thành công mới của PGS-TS Võ Chí Chính và cộng sự thuộc khoa Công nghệ Nhiệt điện lạnh (ĐH Bách khoa Đà Nẵng).

Ban hành Quy trình vận hành liên hồ chứa nước thủy điện

Ngày 6/6, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định 859/QĐ-TTg ban hành Quy trình vận hành liên hồ chứa nước thủy điện Sơn La, Hòa Bình, Tuyên Quang, Thác Bà trong mùa lũ năm 2011.

TP Hòa Bình: Tăng cường quản lý đô thị

(HBĐT) - Trong tháng 5 vừa qua, TP Hòa Bình đã tổ chức ra quân thực hiện công tác đảm bảo trật tự ATGT, trật tự đô thị và vệ sinh môi trường. Các lực lượng chức năng đã tăng cường công tác kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý các trường hợp vi phạm trong xây dựng và trật tự ATGT; tập trung giải tỏa các trường hợp lấn chiếm lòng đường, vỉa hè vi phạm hành lang ATGT.

Phát triển khoa học - công nghệ bắt đầu từ xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao

Phát triển khoa học - công nghệ: Đổi mới cơ chế quản lý

Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011-2020 được Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng thông qua, đã xác định phát triển khoa học và công nghệ thực sự là động lực then chốt của quá trình phát triển nhanh và bền vững. Với quan điểm phát triển theo chiều sâu, khoa học công nghệ phục vụ CNH, HĐH cần thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ: Nâng cao năng lực, đổi mới cơ chế quản lý, đẩy mạnh ứng dụng khoa học và công nghệ, tăng cường hội nhập quốc tế về khoa học, công nghệ.

Công bố hình ảnh đầu về tàu vũ trụ Mỹ trên ISS

Ngày 7/6, Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) đã công bố những bức ảnh đầu tiên về tàu vũ trụ Mỹ neo đậu tại Trạm Không gian Quốc tế (ISS).