Khu di tích Nhà máy in tiền - đồn điền Chi Nê (Lạc Thủy) còn lưu giữ nhiều tư liệu lịch sử quan trọng, là tư liệu quý để các nhà nghiên cứu tìm hiểu thông tin.
(HBĐT) - Trở lại khu di tích nhà máy in tiền - đồn điền Chi Nê ở xã Cố Nghĩa (Lạc Thuỷ) trong những ngày tháng 5 lịch sử. Khung cảnh thiên nhiên hài hòa và thơ mộng, lắng chút trầm mặc... Ngôi nhà cổ kính trung tâm - nơi Bác Hồ từng làm việc vừa được trùng tu hài hoà cùng không gian xanh rợp bóng cây. Rặng cây long não ven đường có tuổi đến hàng trăm năm và như thể khắc ghi những dòng lịch sử đầy gian khổ nhưng cũng rất oai hùng của con người và mảnh đất Cố Nghĩa anh hùng.
Chị Quách Thị Thanh, Trưởng BQL các khu di tích huyện Lạc Thuỷ cho biết: Cuối thế kỷ XIX, thực dân Pháp liên tiếp cấp giấy phép cho các nhà tư sản Pháp vào Lạc Thủy lập đồn điền. Khu vực xã Cố Nghĩa nằm trong khu đồn điền cà phê Chi Nê của nhà tư sản Pháp Bô -ren. Đồn điền có tới 7.331 ha với chiều dài 13km, rộng 9 km. Tại đây, Bô-ren đã cho xây dựng nhiều khu nhà kiên cố, khu chế biến cà phê, khu chuồng trại trâu, bò... Sau 40 năm xây dựng và khai phá, năm 1943, Bô-ren bán lại đồn điền cho gia đình ông bà Đỗ Đình Thiện là nhà tư sản yêu nước. Đồn điền Chi Nê không những trở thành nơi dưỡng quân cho các đơn vị trước khi lên đường vào
Trong khi đó, những năm đầu độc lập, nước ta trong tình trạng khó khăn, ngân khố quốc gia gần như trống rỗng. Việc tổ chức in và phát hành giấy bạc tài chính Việt
Nhà máy in tiền trong buổi sơ khai của chính quyền cách mạng Việt
Trước tình hình đó và để đảm bảo an toàn cho việc in tiền, Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã lệnh tháo dỡ vận chuyển toàn bộ máy móc còn lại tại Hà Nội lên Cố Nghĩa (Lạc Thuỷ). Một lần nữa, gia đình ông bà Đỗ Đình Thiện lại đón đoàn cán bộ, công nhân nhà máy in tiền Tô -panh về làm việc tại đồn điền.
Tại đây đã ra đời đồng bạc mệnh giá lớn nhất lúc bấy giờ là 100 đồng Việt Nam, còn được gọi là “tờ bạc trâu xanh” vì trên tờ bạc có hình con trâu màu xanh; in, cắt, đóng, đếm xong, tiền được cho vào hòm gỗ chất lên xe bò hoặc xe ngựa chuyển vào xóm Đồng Thung, xã Cố Nghĩa cất giữ rồi mới tỏa đi khắp ra Bắc vào Nam.
Ngày 21/2/1947, trong chuyến về thăm, Bác Hồ đã động viên cán bộ, công nhân nhà máy in tiền: “Đây là Nhà máy in tiền của ta, các chú cần giữ gìn cẩn thận, phải thi đua nhau làm việc để in được nhiều tiền cho cả nước tiêu dùng và công cuộc kháng chiến cứu quốc. Cán bộ và công nhân trong nhà máy phải đoàn kết, thương yêu giúp đỡ lẫn nhau cùng tiến bộ, phải hết sức chú ý bảo quản và tiết kiệm tiền bạc của nhân dân”.
Khu di tích đã được Bộ VH -TT&DL xếp hạng di tích cấp quốc gia. Trải qua bao tháng năm và do tác động của thiên nhiên, một phần Khu di tích Nhà máy in tiền đã thay đổi, xuống cấp, nhiều di vật bị thất lạc. Nhằm phục dựng lại hình ảnh của đồn điền Chi Nê gắn với sự kiện lịch sử đầu tiên của nước Việt
Theo chị Quách Thị Thanh, khu di tích Nhà máy in tiền đồn điền Chi Nê, Khu tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh là công trình có ý nghĩa lớn, là nơi tập trung tái hiện, phát huy các giá trị Nhà máy in tiền, về Bác Hồ và cũng là nét văn hóa đặc sắc của nhân dân các dân tộc huyện Lạc Thủy. Khu di tích không chỉ giúp các thế hệ cán bộ, công chức ngành Tài chính ghi nhớ về thời kỳ đầu gian khổ nhưng hết sức vẻ vang của ngành mà còn giúp cho các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là các thế hệ hôm nay, mai sau luôn một lòng hướng về Đảng và Bác Hồ muôn vàn kính yêu.
Hồng Trung
Phát triển bởi ICT GROUP.
