Kiềm chế tội phạm và TNXH
Xã Pà Cò có 7 xóm với 555 hộ, 2.734 nhân khẩu, trong đó dân tộc Mông chiếm 98,74% với 8 dòng họ. Dòng họ Sùng là dòng họ lớn nhất với 287 hộ, 1.461 nhân khẩu, chiếm 52,37% tổng số hộ và nhân khẩu của xã. Tiếp đến là dòng họ Tràng có 64 hộ, 326 nhân khẩu, chiếm 11,68%; dòng họ Hàng có 63 hộ với 338 nhân khẩu, chiếm trên 11,3%; dòng họ Mùa có 57 hộ, 225 nhân khẩu, chiếm 10,04%; dòng họ Phàng có 48 hộ, 233 nhân khẩu, chiếm 8,76% tổng số hộ, nhân khẩu của xã; còn lại là các dòng họ: Giàng, Tếnh, Vàng.
Đồng chí Sùng A Sía, Phó Chủ tịch UBND xã Pà Cò cho biết: Do nằm giữa các xã Loóng Luông, huyện Vân Hồ (Sơn La) và xã Hang Kia đều là những điểm "nóng” về tình hình mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy. Do vậy đã tác động làm cho tình hình TTATXH trên địa bàn xã vốn phức tạp lại càng trở nên phức tạp hơn, đặc biệt là tội phạm về ma túy. Theo thống kê, tính đến tháng 4/2019, lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ 42 vụ, 46 đối tượng là người ở Pà Cò phạm tội mua bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép chất ma túy. Trong đó, dòng họ Sùng nhiều nhất, bị bắt 23 vụ, 24 đối tượng. Tiếp đó là dòng họ Mùa bị bắt 5 vụ, 6 đối tượng; dòng họ Phàng bị bắt 4 vụ, 6 đối tượng; dòng họ Tràng bị bắt 6 vụ, 6 đối tượng; dòng họ Hàng bị bắt 4 vụ, 4 đối tượng. Ngoài ra, số người nghiện ma túy ở Pà Cò vẫn còn cao. Trong đó, họ Sùng có 16 người, họ Hàng có 11 người, họ Phàng có 6 người, họ Giàng có 3 người, họ Tràng có 2 người, họ Mùa và họ Tếnh mỗi họ có 1 người...
Lực lượng ĐV-TN xã Pà Cò (Mai Châu) phát huy tốt vai trò nòng cốt trong việc tuyên truyền, vận động người thân trong gia đình và những người xung quanh nghiêm chỉnh chấp hành các quy định của pháp luật, đẩy lùi các hủ tục lạc hậu ra khỏi đời sống cộng đồng.
Trước thực trạng trên, xã Pà Cò được Công an tỉnh phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể và UBND huyện Mai Châu hỗ trợ triển khai xây dựng mô hình "Dòng họ tự quản về ANTT và thực hiện nếp sống văn hoá mới”. Hưởng ứng mô hình này, các dòng họ đã vận động các gia đình ký kết quy ước về công tác giữ gìn ANTT; vận động người trong dòng họ không vi phạm pháp luật, không tham gia mua bán, tàng trữ, sử dụng trái phép chất ma túy; làm tốt công tác quản lý, giáo dục con em trong dòng họ là các đối tượng tù tha, hoãn thi hành án, phạt tù cho hưởng án treo. Nhờ đó, tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật ở Pà Cò từng bước được kiềm chế và có xu hướng giảm. Trong 4 tháng đầu năm nay, trên địa bàn xã xảy ra 11 vụ gây rối trật tự công cộng, 2 vụ huỷ hoại tài sản, 5 vụ bạo lực gia đình. Các vụ việc đều được Công an xã xử lý dứt điểm theo thẩm quyền. Ngoài ra, từ việc làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, số người nghiện ma tuý có hồ sơ trên địa bàn xã giảm từ 41 người còn 13 người. Cùng với đó, số đối tượng là tù tha, có án treo được quản lý, giáo dục hầu hết không tái phạm.
Đẩy lùi các hủ tục
Cùng với việc góp phần kiềm chế, từng bước đẩy lùi tội phạm và TNXH, các dòng họ tự quản ở Pà Cò tích cực tuyên truyền, vận động các gia đình đẩy lùi các hủ tục lạc hậu, xây dựng đời sống văn hóa mới. Đồng chí Sùng A Màng, Bí thư Đảng uỷ xã Pà Cò cho biết: Trước đây, có người qua đời, người dân thường nổ súng và để thi thể người chết trong nhà từ 3 - 7 ngày; việc tổ chức ăn uống kéo dài trong nhiều ngày, nhà nào ít cũng phải thịt từ 3 - 5 con trâu, bò rất tốn kém. Từ khi thực hiện Chỉ thị số 10-CT/HU của Huyện uỷ Mai Châu về "phòng chống mê tín dị đoan, tảo hôn và bỏ học” trên địa bàn huyện, hàng năm, cấp uỷ, chính quyền xã đều phối hợp với các xã lân cận xây dựng và ký kết quy ước về việc bài trừ hủ tục lạc hậu, thực hiện nếp sống văn hóa trong việc cưới, việc tang. Trong đó, đã thống nhất chấm dứt, bãi bỏ quy định nổ súng khi có người chết; giảm thời gian để thi thể người chết kéo dài 3 - 7 ngày còn 1 - 2 ngày (không quá 48 tiếng); giảm việc giết mổ trâu bò từ 3 - 5 con còn 1 - 2 con tuỳ thuộc vào hoàn cảnh gia đình... Đối với việc cưới, do tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến Luật Hôn nhân và Gia đình đến từng dòng họ, gia đình, đồng thời ban hành quy ước chung để mọi người cùng tuân thủ thực hiện đã từng bước đẩy lùi các hủ tục, không còn tình trạng ngăn cản hôn nhân tự nguyện, cưỡng ép kết hôn, kết hôn cận huyết; tình trạng tảo hôn cũng từng bước giảm mạnh.
Có thể nói, từ việc đẩy lùi các hủ tục lạc hậu đã góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân. Tạo sự chuyển hoá vững chắc, toàn diện trên các mặt kinh tế, văn hoá - xã hội cũng như nhận thức, ý thức chấp hành các quy định về pháp luật ở Pà Cò.
M.H