Ăn cua, ốc nấu chưa chín dễ bị nhiễm bệnh sán lá phổi, nhất là loại cua sống ở vùng suối miền núi phía Bắc nước ta
Khi mắc sán lá phổi, triệu chứng đầu tiên của người bệnh là ho kéo dài, từng đợt; ho ra máu, thường ho nhiều vào sáng sớm hoặc tràn dịch màng phổi. Nếu sán cư trú ở não thì thường có cơn động kinh, ở gan thì gây áp-xe gan.
Mắc bệnh do ăn phải ấu trùng
Do các triệu chứng lâm sàng rất giống với bệnh lao nên người bệnh thường đi khám chuyên khoa lao trước khi đến với chuyên khoa ký sinh trùng. Vì vậy, hầu hết bệnh nhân sán lá phổi đều được chẩn đoán là lao và điều trị thuốc lao hằng năm, thậm chí hàng chục năm và có bệnh nhân ở thị xã Hà Giang bị ho ra máu và được chẩn đoán và điều trị lao trong suốt 30 năm.
Khoảng 500 bệnh nhân sán lá phổi chúng tôi đã gặp tại 10 tỉnh miền núi phía Bắc đều được cơ sở y tế các cấp từ tuyến xã đến Trung ương chẩn đoán là lao. Một số trường hợp chẩn đoán nhầm u phổi, xử lý cắt thùy phổi thì hậu quả còn nặng nề hơn, trong khi đó nếu là sán lá phổi thì không cần phẫu thuật.
Một bệnh nhi ở Tuyên Quang mổ cắt thùy phổi có 2 sán lá phổi
Bệnh sán lá phổi không lây trực tiếp từ người này sang người khác như lao. Bệnh này là do ăn phải ấu trùng sán lá phổi trong cua hay tôm, chủ yếu là cua đá (cua suối). Tuy nhiên, sán không chỉ có ở phổi mà nhiều bộ phận khác cũng có thể có sán ký sinh như phúc mạc, gan, tinh hoàn, não...
Cần chẩn đoán chính xác
Muốn chẩn đoán xác định sán lá phổi cần xét nghiệm đờm, dịch màng phổi hoặc phân tìm trứng sán. Một điều khó khăn tương tự như với lao, đó là tỉ lệ tìm thấy trứng sán lá phổi trong đờm chỉ đạt 30%-40% số bệnh nhân bị sán lá phổi.
Nhưng thuận lợi hơn là liệu trình điều trị sán lá phổi chỉ 2 ngày, trong khi liệu trình điều trị lao tới 3-6 tháng và thuốc lao có độc tính cao hơn nhiều so với thuốc sán lá phổi.
|
Bệnh nhân đa số là trẻ em
Vấn đề ít ai để ý là sán lá phổi thường không gây sốt về chiều như lao và cơ thể ít suy sụp, trẻ vẫn chơi, đi học bình thường nhưng thỉnh thoảng ho ra ít máu sẫm màu lẫn đờm, đôi khi ho ra máu tươi. Bệnh nhân sán lá phổi đa số là trẻ em (71,7%). Bệnh nhân phát hiện sớm nhất là 1 tháng (tỉnh Hòa Bình), muộn nhất là 30 năm (tỉnh Hà Giang). |
Người ta còn chẩn đoán dựa vào hình ảnh X-quang hoặc thử các phản ứng miễn dịch để vừa chẩn đoán vừa tiên lượng bệnh. Mặc dù vậy, với tổn thương ở phổi, nhiều kỹ thuật viên X-quang không phân biệt được giữa sán lá phổi và lao hay u.
Có bệnh nhân nữ 13 tuổi, ở Đà Bắc - tỉnh Hòa Bình, tới một bệnh viện ở Hà Nội và được chẩn đoán u phổi, chỉ định mổ cắt lá phổi có u. bố bệnh nhi tìm gặp chúng tôi xin được tư vấn, chúng tôi xác định sán lá phổi và điều trị khỏi, thoát được cuộc phẫu thuật.
Tháng 6-2009, một bệnh nhi 8 tuổi ở tỉnh Tuyên Quang lại không được may mắn như vậy nên phải phẫu thuật cắt bỏ thùy phổi chứa 2 con sán lá phổi trong khối u.
Trường hợp chỉ tràn dịch màng phổi mà không ho ra máu thì việc chẩn đoán có khó khăn hơn. Ví dụ bệnh nhân Tòng Văn Ph., ở xã Chiềng Bằng, huyện Thuận Châu - Sơn La, bị tràn dịch màng phổi, được chẩn đoán là lao và được điều trị lao kết hợp chọc dịch hằng tuần, mỗi lần chọc được hàng lít dịch, suốt 8 năm liên tục, làm cho lồng ngực biến dạng, méo mó. Khi được Bệnh viện Bạch Mai mời hội chẩn, chúng tôi đã xác định bệnh nhân bị sán lá phổi (có trứng sán trong dịch màng phổi) và điều trị khỏi sau 2 ngày.
Tại một xã miền núi vùng sâu tỉnh Yên Bái, trong cùng một tháng giữa năm 2001 có 2 cháu bé, 8 và 12 tuổi, tử vong do ho ra máu. Trong đó, một cháu đã từng đi bệnh viện lớn điều trị nhưng không khỏi và gia đình còn chị và em cùng có triệu chứng ho ra máu như vậy. Chúng tôi đã phối hợp với Trung tâm Phòng chống sốt rét tỉnh Yên Bái xác định nguyên nhân gây tử vong của các cháu này là bệnh sán lá phổi.
Đáng lưu ý, những bệnh nhân sán lá phổi được phát hiện hầu hết ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Lai Châu, Sơn La, Hòa Bình, Lào Cai, Hà Giang, Lạng Sơn, Tuyên Quang...
Theo NLĐ
(HBĐT) - Từ đầu năm đến nay, một số bệnh truyền nhiễm (BTN) như: sốt xuất huyết, tay chân miệng, bạch hầu... đã xuất hiện ở một số tỉnh phía Bắc, tiềm ẩn nguy cơ xâm nhập địa bàn tỉnh và lan rộng nếu không được giám sát, phát hiện và xử trí kịp thời. Cùng với đó, nhu cầu giao thương, du lịch của người dân lớn. Các hoạt động tập trung dịp đầu năm học và Tết Trung thu… có thể làm gia tăng nguy cơ lây nhiễm và bùng phát các dịch BTN trong cộng đồng.
Tỉnh Hà Giang và Điện Biên đã ghi nhận 3 ca tử vong do bệnh bạch hầu. Trước tình hình bệnh bạch hầu diễn biến phức tạp, ngày 18/9, Cục Quản lý khám, chữa bệnh, Bộ Y tế đã có văn bản gửi các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế; Sở y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; y tế các bộ, ngành về việc tăng cường công tác chẩn đoán, điều trị bệnh bạch hầu.
(HBĐT) - Ngày 18/9, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh phối hợp với tổ chức Orbis họp khởi động Dự án "Tăng cường khả năng tiếp cận dịch vụ khúc xạ và kính mắt chất lượng tại huyện Lương Sơn và Đà Bắc, tỉnh Hoà Bình” do tổ chức Osbis viện trợ.
Ngày An toàn người bệnh thế giới (17/9) năm 2023 được Tổ chức Y tế thế giới đưa ra chủ đề là "Người bệnh tham gia để bảo đảm khám, chữa bệnh an toàn” nhằm nhấn mạnh vai trò trung tâm của người bệnh, người nhà người bệnh và những người chăm sóc người bệnh trong việc bảo đảm an toàn khám, chữa bệnh. Khi người bệnh được tham gia, hiểu biết về quá trình sử dụng dịch vụ khám, chữa bệnh, người bệnh sẽ cảm thấy an tâm và hoạt động khám, chữa bệnh cũng vì thế được an toàn hơn.
(HBĐT) - Đồng chí Nguyễn Hoàng Diệu, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) tỉnh khẳng định: Thời gian qua, cùng với không ngừng nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh (KCB) cho nhân dân các dân tộc trên địa bàn tỉnh, BVĐK tỉnh luôn chú trọng công tác xã hội, từ thiện. Từ các hoạt động hỗ trợ người dân, đặc biệt là người bệnh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn đã góp phần không nhỏ nâng cao chất lượng KCB, hướng tới sự hài lòng của người dân.
Lãnh đạo BHXH Việt Nam chỉ đạo hỗ trợ và tập trung tạo mọi điều kiện tốt nhất đảm bảo quyền lợi BHXH, BHYT cho các nạn nhân trong vụ cháy chung cư mini tại quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội
