(HBĐT) - Vào hạ, nắng đẹp, trời trong, chúng tôi sắp lịch rời phố lên rừng để trải nghiệm cuộc sống dưới muôn màu, muôn vẻ. Hành trình của chúng tôi lần này là xã Lũng Vân (Tân Lạc) - "nóc nhà”của Mường Bi, nơi có độ cao trên 1.200 m so với mặt nước biển, nơi có tiếng với những cụ già sống "bách niên giai lão”. Một ngày đi, đến và trở về không đủ để cảm nhận tất cả nhưng các thành viên trong đoàn đều chốt một câu: Thật tuyệt!
Chúng tôi đến Lũng Vân khi ánh nắng đã rát mặt người, trời cao, xanh thăm thẳm, tuy vậy không khí vẫn mát mẻ, thoáng đãng. Dừng xe ở xóm Chiềng, lớn bé cứ đầu trần đội nắng để bắt đầu trải nghiệm. Những người phụ nữ đang làm đồng nhìn chúng tôi với ánh mắt đầy thiện cảm. Dừng tay cuốc, họ chuyện trò thật cởi mở: ở đây không khí mát mẻ lắm, đi hết đoạn đường này là suối, nhiều trâu, bò đang gặm cỏ, các bé tha hồ vui.
Trời tròn bóng, cả đoàn mới nghĩ tới bữa trưa. Quay về phía đầu làng để nhờ ngôi nhà sàn to rộng, có cửa hàng tạp hóa dưới gầm sàn nhưng không thành. Chủ nhà thẳng thắn: Gà có, vịt có đấy, cả "lợn cắp nách” nữa kìa nhưng giờ các cháu đi làm đồng cả, nhà chỉ có 2 ông bà, người trông cháu, người thổi cơm, các cô chú thông cảm!
Cán bộ, hội viên Hội LHPN huyện Tân Lạc thăm mô hình trồng rau su su tại xã Quyết Chiến.
Định ghé vào ngôi nhà có bụi hồng gai tuyệt đẹp nằm ở đầu xóm, nhưng đến gần tôi chợt nghe có tiếng người rì rầm áng chừng như đang có việc cúng bái. Hỏi chị chủ nhà đang mải miết cầm bó lá tre vẩy bát nước xuống đàn gà, được biết nhà đang làm lễ "mát nhà”.
- Làm lễ cho mát mẻ nhà cửa, cho các cụ vui - Chị chủ nhà nhanh nhảu đáp lời.
- Ở đây trong lành, mát mẻ thế này các cụ sống thọ lắm chị nhỉ? - Một thành viên trong đoàn dò hỏi.
- Đúng rồi! Làng này hiện có hơn chục cụ sống qua ngưỡng "hai năm mươi” rồi. Cụ bà nhà mình năm nay đã 104 tuổi mà vẫn uống rượu, ăn trầu và khâu vá đấy…!
Lo cho cái dạ dày của lũ trẻ đang tuổi ăn, tuổi lớn, chúng tôi rời Lũng Vân trong sự quyến luyến vì còn nhiều điều chưa kịp khám phá. Xuôi dốc Mùn, đi qua những vạt rau su su xanh ngút mắt, cánh nội trợ trầm trồ: Có vẻ rau sạch đấy, chất vài chục cân về làm quà!
Ghé mua rau su su, chuyện trò với cô bán hàng xinh xắn, chúng tôi đã làm được "một công, đôi việc”, ấy là vừa mua được rau, vừa tìm được địa điểm để ăn trưa mà không phải xuôi về thị trấn Mường Khến.
Sau cuộc điện thoại trao đổi bằng tiếng địa phương, 5 phút sau, anh "xã” của cô gái bán rau đã có mặt. Nhanh nhẹn, xốc vác, chàng trai bản hoàn thành việc kê thực đơn trong vòng 3 phút rồi cười xòa: Giờ mời anh chị lên xe về nhà em nghỉ ngơi, khoảng 1 tiếng nữa sẽ có đồ ăn do chính tay em phục vụ.
Thửa ruộng bậc thang là điểm nhấn trong bức tranh phong cảnh của "nóc nhà” Mường Bi (Lũng Vân - Tân Lạc).
Chúng tôi được đưa đến một ngôi nhà sàn thoáng, rộng thuộc xóm Biệng, xã Quyết Chiến. Lần theo những tấm bằng khen, giấy khen được treo trang trọng trên vách ngôi nhà sàn gỗ, mọi người ồ lên thích thú khi được biết đây là nhà của đồng chí Bí thư Đảng ủy xã Quyết Chiến Bùi Văn Biệng. Đến đây, cảm hứng, sự thích thú được nhân đôi.
Việc bếp núc do một tay Quý - chàng trai trẻ mà chúng tôi vừa làm quen, thực hiện. Bà mẹ Quý áng chừng ngoài 50 tuổi phụ giúp việc nấu cơm, rửa rau. Rảnh rang, mấy chị em gái cùng xắn tay vào bếp. Quá trình cùng nấu nướng, chuyện trò, chúng tôi bị cuốn hút bởi những câu chuyện đời thường của chàng trai trẻ.
Sinh ra từ làng, là con nhà nòi (vì ông nội và bố Quý đã giữ vị trí người đứng đầu của xã Quyết Chiến suốt mấy thập kỷ qua), nhưng Quý là chàng trai chân tình, cởi mở và năng động. Kế thừa việc làm của cha, ông Bùi Văn Biện, Bí thư Đảng ủy xã, người tiên phong đưa cây su su về xóm Biệng nói riêng và xã Quyết Chiến nói chung, Quý đã góp công nhân rộng mô hình. Khi diện tích được mở rộng, nhà nhà trồng su su, việc bán sản phẩm trở nên khó khăn, Quý lặn lội đi Hòa Bình, Hà Nội để tìm đầu mối bán hàng. Mới đầu, Quý bán rau ở chợ Long Biên (Hà Nội), chợ Nghĩa Phương (Hòa Bình). Vừa sản xuất, vừa mở rộng kết nối thị trường, đến nay, sản phẩm rau, quả của Quý đã có mặt ở hệ thống cửa hàng Bác Tôm (chuyên thực phẩm sạch) ở Hà Nội; hệ thống siêu thị Fivimart (Hà Nội). Hiện Quý đang có dự định mở cửa hàng rau, quả ở chợ Nghĩa Phương - TP Hòa Bình. "Sắp tới, nhà em còn có thêm nấm sò, cà rốt cung cấp cho thị trường nữa đấy” - Quý hồ hởi khoe.
Ưng vẻ chân thành lại năng động, tháo vát của cậu trai làng, cô bạn tôi công tác ở Đài Truyền hình Việt Nam gợi mở: Chị giới thiệu em tham gia chương trình "Sinh ra từ làng” nhé! Chương trình được phát sóng trên VTV1 và VTV6 sẽ là cơ hội tốt để em quảng bá sản phẩm, mở rộng phát triển sản xuất, kinh doanh đấy.
Quý ngần ngại: Thôi chị ạ, hồi trước cũng có anh chị gợi ý em tham gia chương trình ở VTV2 rồi nhưng… em ngại.
Câu chuyện về khởi nghiệp bị ngắt quãng vì bữa trưa đã chuẩn bị xong. Bữa cơm ngon với nguồn thực phẩm sạch diễn ra trong không khí thân tình, vui vẻ với sự góp mặt của Bí thư Đảng ủy xã Bùi Văn Biện đã tạo cho chúng tôi những ấn tượng khó quên. Cùng chung vui chén chú, chén anh, Bí thư Biện cởi mở: Các cô, chú đến với Quyết Chiến, Lũng Vân chúng tôi là vui lắm, quý lắm! Chẳng giấu gì, tháng trước có đoàn khách của tỉnh Yên Bái qua đây tham quan, học tập kinh nghiệm cũng ghé nhà tôi dùng bữa. ở đây, không khí trong lành, mát mẻ lại luôn ấm áp tình người, các cô, chú hãy trở lại và cảm nhận.
"Được lời như cởi tấm lòng”, chúng tôi trao đổi số điện thoại với cha con Bí thư Biện và hẹn sẽ trở lại đây vào một ngày sớm nhất.
Thúy Hằng