(HBĐT) - Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có khoảng 1.700 công trình thủy lợi. Trong đó, có 53 trạm bơm, đảm bảo tưới cho trên 1.400 ha; 527 hồ chứa, 643 bai, đập kiên cố, đảm bảo tưới cho trên 27.870 ha; khoảng 490 công trình tạm (các bai, đập đắp đất hoặc bằng rọ thép) với tổng diện tích tưới khoảng 7.157 ha; hệ thống kênh, mương tưới có tổng chiều dài khoảng 3.076 km. Theo đánh giá của Sở NN&PTNT, hệ thống công trình thủy lợi hiện có khả năng đảm bảo nước tưới chủ động cho trên 35.000 ha cây trồng/vụ, đáp ứng khoảng 80% nhu cầu về nước tưới của sản xuất vụ xuân năm 2019.
Nông dân thị trấn Mai Châu (Mai Châu) nạo vét và kè kiên cố lại hệ
thống kênh, mương nội đồng để nâng cao hiệu quả dẫn nước, tưới tiêu cho diện
tích canh tác lúa.
Được biết, trước khi xây dựng kế hoạch sản xuất vụ đông xuân 2018 - 2019, Sở NN&PTNT đã kiểm tra, đánh giá khả năng vận hành của hệ thống công trình thủy lợi phục vụ sản xuất nông nghiệp, trong đó trọng tâm là hệ thống công trình hồ chứa. Tính đến tháng 7/2018, trên địa bàn tỉnh có 527 hồ chứa, chủ yếu là công trình loại vừa và nhỏ. Trong đó, có 5 hồ dung tích từ 3 - 10 triệu m3; 32 hồ dung tích từ 1 - 3 triệu m3; 79 hồ dung tích từ 0,5 - 1 triệu m3; còn lại là hồ có dung tích dưới 0,5 triệu m3. Theo phân cấp, Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi đang quản lý khai thác 154 hồ chứa vừa và lớn (dung tích trên 500.000 m3 hoặc đập cao từ 12 m trở lên); 373 hồ chứa còn lại được phân cấp cho cấp huyện quản lý, trực tiếp là các hợp tác xã, tổ hợp tác và UBND các xã chịu trách nhiệm vận hành.
Đồng chí Bùi Văn Hải, Chủ tịch UBND huyện Yên Thủy xác nhận: So với cùng kỳ những năm trước, tình hình nước tưới đầu vụ xuân năm nay khả quan hơn. Đến thời điểm này, mực nước tích trữ tại hệ thống hồ, đập trên địa bàn huyện cơ bản đáp ứng nhu cầu nước tưới cho gieo trồng các loại cây vụ xuân. Tuy nhiên không vì thế mà chủ quan, trong thời gian tới, UBND huyện tiếp tục chỉ đạo cơ quan chuyên môn phối hợp với UBND các xã, thị trấn tổ chức kiểm tra công tác điều tiết nước, chỉ đạo các tổ hợp tác dùng nước xây dựng kế hoạch cấp nước, tưới nước hợp lý để đảm bảo tiết kiệm đủ nước phục vụ cho các khâu chăm sóc tiếp theo. Riêng về hiệu quả vận hành của hệ thống công trình thủy lợi, huyện sẽ bố trí kinh phí để thực hiện duy tu, bảo dưỡng thường xuyên các công trình, ưu tiên nguồn lực hỗ trợ để sửa chữa công trình đầu mối, nâng cao khả năng tích nước và chống lũ của các hồ chứa trọng điểm. Đồng thời từng bước nâng cấp hệ thống kênh, mương nhằm bảo đảm an toàn và khai thác hiệu quả vận hành của hồ chứa, phục vụ thiết thực cho sản xuất nông nghiệp.
Thực tế sản xuất vụ xuân hàng năm cho thấy, vào thời kỳ cuối tháng 3, đầu tháng 4 là thời điểm mực nước tại hệ thống hồ chứa thường bị cạn kiệt sau khi cung cấp nước làm đất, việc đảm bảo nước tưới dưỡng cho các khâu chăm sóc tiếp theo rất khó khăn. Nói cách khác, đây chính là thời điểm thường xảy ra hạn hán. Chính vì vậy, cũng như UBND huyện Yên Thủy, các địa phương, đơn vị liên quan tích cực triển khai các biện pháp ứng phó với hạn hán. Trong đó, giải pháp thiết thực là nâng cao hiệu quả vận hành của hệ thống công trình thủy lợi phục vụ sản xuất nông nghiệp, trọng tâm là hệ thống hồ chứa nước. Tổng hợp nhu cầu từ các địa phương, Sở NN&PTNT đã trình UBND tỉnh hỗ trợ kinh phí để triển khai công tác phòng, chống hạn; mặt khác, yêu cầu các địa phương chủ động kinh phí kết hợp với huy động mọi nguồn lực để hỗ trợ cho các xã triển khai các biện pháp chống hạn khi cần thiết.
Trước khi có quyết định về hỗ trợ kinh phí để khắc phục những hồ chứa bị hư hỏng nặng, UBND các huyện, Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi chủ động bố trí nguồn lực để duy tu, sửa chữa những hư hỏng nhỏ, cố gắng đẩy nhanh tiến độ thi công, sửa chữa các hồ chứa và có biện pháp đảm bảo nước cho sản xuất. Đặc biệt, để đảm bảo dẫn nước phục vụ sản xuất, các địa phương tập trung nạo vét bùn, đất, khơi thông lòng dẫn các tuyến kênh, mương, hồ chứa, đập, sửa chữa các bai, cửa cống lấy nước… Đây cũng chính là những công việc trọng tâm của Chiến dịch toàn dân làm thủy lợi đợt I/2019 sẽ được triển khai quyết liệt từ cuối tháng 3 để nâng cao hiệu quả vận hành của hệ thống công trình thủy lợi, góp phần thiết thực phục vụ sản xuất vụ xuân 2019.
TT